جسارت اتخاذ تصمیم‌های مهم را از کارشناسان حیات وحش سلب نکنیم
معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: پروژه انتقال گورخرها به پارک ملی کویر ۷۰ درصد موفقیت داشته است و ما خود را مکلف به پیگیری کوتاهی‌های احتمالی در این باره می‌دانیم اما نباید با اعمال فشار بیش از اندازه جسارت تصمیم‌گیری و انجام اقدامات مهم را از کارشناسان حیات وحش سلب کنیم.
حمید ظهرابی افزود: تکثیر و پرورش در اسارت گونه‌های جانوری در معرض خطر تهدید و انقراض با هدف معرفی مجدد گونه به زیستگاه اولیه و معرفی گونه به زیستگاه‌های مستعد شناسایی شده از جمله اقدامات سازمان حفاظت محیط زیست طی چند سال اخیر در راستای احیای گونه‌های جانوری شاخص و حائز اهمیت است.
وی افزود: در احداث و جانمایی تعدادی از این سایت‌ها در سال‌های گذشته، بعضا نظرات کارشناسی لحاظ نشده و به همین دلیل نیز بعضی از این مراکز علیرغم تحمیل هزینه‌های قابل توجه، نتایج قابل قبولی به همراه نداشته‌اند. به همین منظور موضوع ساماندهی سایت‌های تکثیر در اسارت تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست در رابطه با گونه‌هایی مانند گورخر، گوزن زرد، مرال، آهو، جبیر، قوچ و میش، کل و بز و…. طی دو سال گذشته با جدیت از جانب معاونت محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست و ضمن هماهنگی با استان‌های ذیربط در دستورکار قرار داشته است و طی این پروسه، سایت‌هایی که از نظر کارشناسی و فنی مورد قبول نیستند، غیرفعال خواهند شد و متقابلا نسبت به تقویت مابقی سایت‌های قابل قبول در راستای افزایش جمعیت گونه‌های هدف، تقویت ژنتیکی آنها و معرفی مجدد گونه به زیستگاه اقدام خواهد شد.
سه سایت تکثیر گورخر غیرفعال می‌شوند
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سپس به موضوع ساماندهی سایت‌های تکثیر در اسارت گورخر ایرانی در کشور اشاره کرد و گفت: در حال حاضر تعدادی از جمعیت گورخر موجود با اهدافی که ذکر شد در سایت‌های تکثیر در اسارت تحت مدیریت و نظارت محیط زیست نگهداری می‌شوند و از تعداد پنج سایت موجود شامل سایت کرمان، دره باغ فارس، گوراب و پنج انگشتی در استان یزد و سایت توران در استان سمنان، سه سایت (توران، کرمان و دره باغ) با هدف معرفی مجدد گونه به زیستگاه و یا تقویت سایر سایت‌ها، غیر فعال خواهند شد.
وی ادامه داد: پس از نشست‌های مشورتی – تخصصی با متخصصان و صاحبنظران همچنین اخذ نظرات کارشناسی دفاتر ذیربط و کارشناسان استانی، موضوع انتقال کلیه گورخرهای موجود در سایت توران به پارک ملی کویر با هدف معرفی مجدد گونه به زیستگاه طی سال جاری در دستور کار قرار گرفت و مطابق برنامه‌ریزی انجام گرفته و هماهنگی با استان و طی برنامه تدوین شده و زمان‌بندی مشخص، عملیات زنده‌گیری و انتقال با محوریت اداره کل حفاظت محیط زیست استان سمنان و به‌کارگیری دامپزشکان متخصص و مجرب و استفاده از بهترین روش زنده‌گیری و ایمن‌ترین داروهای بیهوشی در اوایل هفته جاری آغاز شد.
تمامی گورهای سایت تکثیر و پرورش توران منتقل شدند
به گفته ظهرابی، کلیه گورخرهای موجود در سایت توران (۱۰ فرد) زنده‌گیری و پس از انتقال به جعبه‌هایی که از قبل به همین منظور پیش‌بینی شده بود، بارگیری و به محل قرنطینه احداث شده در پارک ملی کویر منتقل شدند.
وی افزود: متاسفانه با وجود استفاده از ایمن‌ترین داروها جهت بیهوشی گورخرها و پیش‌بینی کلیه تمهیدات لازم برای انتقال حیوانات، یک راس از آنها به دلیل حساسیت دارویی و دو راس نیز به دلیل صعب العبور بودن ۶۰ کیلومتر از مسیر منتهی به پارک کویر، طی عملیات انتقال تلف شدند. به همین دلیل در پی گزارش واصله در روز دوشنبه هفته گذشته، بلافاصله برای بررسی میدانی و دقیق موضوع به همراه مدیر کل دفتر حیات وحش و کارشناسان مربوطه از محل قرنطینه احداث شده در پارک کویر که گورها به آنجا منتقل شده بودند، بازدید داشتیم.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی با بیان اینکه به‌طور کلی عملیات زنده‌گیری و انتقال حیوانات وحشی و بالاخص گونه‌های بزرگ جثه، کاری بسیار سخت و توان‌فرسا است و موضوع تلفات در حین عملیات نیز در مواقعی و البته با تعداد قابل قبول، اجتناب ناپذیر است، گفت: در بازدید به عمل آمده و بررسی جزئیات عملیات زنده‌گیری، نکاتی در خصوص عملیات اجرایی زنده‌گیری و انتقال از نظر کارشناسی مد نظر قرار گرفت که می‌تواند در آینده و برای اقدامات مشابه به عنوان تجربیات ارزشمند و برای بهبود روند زنده‌گیری و انتقال گونه به کار گرفته شود. در مجموع و با توجه به اهداف در نظر گرفته شده برای انتقال گورخرها به پارک ملی کویر، عملیات انجام گرفته در جهت احیای جمعیت گورخر در زیستگاه‌های طبیعی تا این مرحله از فعالیت را قابل قبول می‌دانیم.
۱۲ گور دیگر از کرمان به کویر منتقل می‌شوند
وی خاطرنشان کرد: در فاز دوم تعداد ۱۲ راس گور از استان کرمان به پارک ملی کویر منتقل خواهد شد.
به گزارش ایسنا ظهرابی، ارزیابی نهایی موفقیت پروژه احیای گورخر به پارک ملی کویر را به تکمیل عملیات انتقال گورها، بررسی ماندگاری جمعیت انتقالی و تولید مثل آن در زیستگاه جدید موکول کرد.
وی تاکید کرد: برای حفاظت و مدیریت گونه‌های جانوری شاخص کشور باید از تمام ظرفیت‌های علمی، تخصصی و تجربیات دلسوزان و علاقه‌مندان به حیات وحش کشور استفاده کرد و ضمن رعایت کلیه جوانب و ملاحظات و دقت عمل در استفاده از روش‌ها و نحوه عملیاتی کردن آنها با حمایت از نیروهای موجود، جسارت لازم در بدنه مدیریتی و کارشناسی را برای اتخاذ تصمیمات و اقدامات مهم حفظ کنیم.
ظهرابی در ادامه گفت: شیوه صحیح و علمی بیهوشی، زنده‌گیری، بیومتری، انجام معاینات پزشکی، تهیه نمونه ژنتیک، پلاک‌گذاری و نصب میکروچیپ و تهیه شناسنامه برای افراد گله برای اولین بار در این تعداد انجام گرفته و عملیات انتقال به واسطه بعد مسافت و تعداد گورخر انتقالی ۲۴ ساعت به طول انجامیده است. خستگی عوامل اجرائی، کم خوابی، کم توجهی مسئولان مربوطه در کنار عوامل قابل انتظاری مانند حساسیت به دارو از دلایل تلفات سه گورخر به شمار می‌روند.
وی ادامه داد: در همه منابع علمی، احتمال تلفات در چنین عملیاتی حتی به مقادیر وسیع‌تر پیش‌بینی شده است بنابراین نباید با فشار بیش از اندازه، انگیزه و جسارت را از کارشناسان محیط زیست سلب کنیم.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست در خاتمه تاکید کرد: این عملیات تاکنون با ۷۰درصد موفقیت همراه بوده است، با این وجود خود را موظف می‌دانم کوتاهی‌های انجام شده را پیگیری کنیم.
