تکیه بی‌فایده عربستان به امریکا
عربستان سعودی سلطان استراتژی آمریکا در قبال ایران بوده و هرگونه تضعیف روابط واشنگتن با ریاض به نفع تهران خواهد بود.
سایت تحلیلی نشنال اینترسنت اخیرا مقاله ای با قلم «محمد ایوب» استاد روابط بین الملل دانشگاه میشیگان و از اعضای ارشد موسسه «گلوبال پالیسی» با عنوان « هزینه واقعی حمله به تأسیسات نفتی عربستان سعودی» منتشر نموده است.
به گزارش مهر:استاد دانشگاه میشیگان معتقد است ایالات متحده امریکا به عربستان سعودی در مواجهه با ایران کمک نخواهد کرد و عربستان باید استراتژی خود را در مقابل ایران تغییر دهد.
متن کامل مقاله در ادامه آمده است.
حملات قبل از طلوع آفتاب در ۱۴ سپتامبر سال جاری صادرات بیش از نیمی از نفت عربستان سعودی یا حدود ۵.۷ میلیون بشکه در روز که پنج درصد از عرضه جهانی نفت را تشکیل می دهد مختل کرد. مسئولیت این حمله را حوثی های یمن بر عهده گرفتند اما مقصر دانستن ایران توسط عربستان سعودی و ایالات متحده امریکا، خاورمیانه را در آستانه جنگ قرار داده است.
«مایک پمپئو» وزیر امور خارجه امریکا در بیانیه اولیه خود ایران را مسئول این حمله دانست. اما «دونالد ترامپ» رئیس جمهور ایالات متحده امریکا ضمن اینکه تصریح کرد ایران مقصر است، پیام های مبهمی منتشر کرد. وی از یک طرف اعلام کرد که ایالات متحده آماده اقدام نظامی است و از سوی دیگر گفت که علاقه ای به جنگ با ایران ندارد و در تصمیم گیری درباره شناسایی منبع حمله، منتظر تحقیق سعودی ها می ماند. در تاریخ ۱۸ سپتامبر ، وزارت دفاع عربستان اعلام کرد که این حمله توسط تهران «بدون تردید حمایت مالی» شده است.
بعد از خروج امریکا از برجام و در پی سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ علیه جمهوری اسلامی ایران، رهبران ایران سکوت نکرده و واکنش هایی در مقابل اقدامات جسورانه امریکا و متحدان آن در منطقه از جمله سرنگونی پهپاد امریکایی در تنگه هرمز انجام داده اند.
باید گفت که اکثر ناظران بین المللی این حملات را تشدید بی سابقه ای در رقابت بین ایران و عربستان سعودی برای کسب قدرت و نفوذ در خاورمیانه می دانند. اقدامات ایران به عنوان چالش برای ایالات متحده در منطقه تلقی می شود؛ از آنجا که واشنگتن متحد اصلی ریاض و طرفدار امنیت برتر عربستان در منطقه است. مهمتر از آن، به نظر می رسد که این اقدامات بخشی از حرکت های «این به آن در» است که واشنگتن و تهران علیه یکدیگر انجام داده اند.
به نظر می رسد ایران در ارسال این پیام موفق بوده است که هرگونه تلاش ایالات متحده برای حمله نظامی به ایران، هزینه زیادی برای آمریکا و پس از آن برای متحدان منطقه ای خود به ویژه عربستان سعودی در بر خواهد داشت.
این پیام توسط این واقعیت نیز تقویت شد که دولت ترامپ نتوانست در مقابل حمله به حساس ترین اهداف سعودی، به طور قاطع تلافی کند. این وقایع اعتمادی را که سعودی ها و دیگر متحدین ایالات متحده در خلیج فارس به واشنگتن داشتند، مبنی بر اینکه اگر احساس کنند امنیت آنها تهدید شده است امریکا به کمکشان خواهند آمد، را از بین برد.
عدم واکنش فعالانه آمریکا در پی حملات به تاسیسات نفتی سعودی پیام واضحی را ارسال کرده است مبنی بر اینکه ترامپ قصد ندارد برای تأمین امنیت متحدین خود، درگیر جنگ نظامی پرهزینه دیگری در خاورمیانه شود. علاوه بر این، به نظر می رسد که ایالات متحده مایل به مداخله نظامی حتی برای جلوگیری از پیامدهای موثر بر اقتصاد جهانی مانند اختلال در تأمین نفت نیست. اکثر ناظران خلیج فارس ، عدم تمایل آمریکا به اقدام نظامی در مواجهه با آنچه که آنها تحرکات ایران می دانند را نتیجه تصمیم ترامپ مبنی بر عمل به وعده اش در دوره انتخاباتی سال ۲۰۱۶ می دانند، وعده ای که در آن ترامپ متعهد شد سربازان آمریکایی را به خانه باز می گرداند.
به نظر می رسد که تمامی این وقایع باعث شده است تا تجدید نظری جدی در بین حاکمان عربستان سعودی و دیگر پادشاهی های خلیج فارس صورت گیرد. گزارش های معتبر اخیر ادعا می کنند که ولیعهد محمد بن سلمان به نخست وزیران پاکستان و عراق نزدیک شده است تا جهت برقراری مذاکرات مستقیم سطح بالا بین عربستان سعودی و ایران به منظور کاهش تنش بین آنها و به تبع آن کاهش تهدید امنیت سعودی توسط ایران به عنوان واسطه وارد عمل شوند. ایران با بیان اینکه برای مذاکره با عربستان سعودی اماده است، از ژست های سعودی استقبال کرده است زیرا این امر می تواند به تهران کمک کند سعودی ها را از ایالات متحده جدا کند و از این طریق فشار منطقه ای بر تهران را کاهش دهد.
با توجه به عدم تمایل آمریکا برای کمک به عربستان سعودی در صورت مواجهه با ایران، به نظر می رسد که حاکمان سعودی محاسبه کرده اند که به نفع آنهاست قبل از اینکه وضعیت استراتژیک برای آنها نامطلوب تر شود با ایران به توافق برسند.
به نظر می رسد محمد بن سلمان همان راهی را در پیش گرفته که ولیعهد محمد بن زاید، ولیعهد امارات متحده عربی در پیش گرفته است، کسی که با کاهش درگیری امارات در جنگ یمن، اقدامات دیگری را برای بهبود روابط با ایران انجام داده است. آغاز روابط عربستان سعودی و ایران همچنین می تواند عربستان سعودی را از جنگ فاجعه بار محمد بن سلمان در یمن بیرون کشاند.
در نهایت باید گفت که عربستان سعودی سلطان استراتژی آمریکا در قبال ایران بوده و هرگونه تضعیف روابط واشنگتن با ریاض به نفع تهران خواهد بود. چشم انداز این رویداد باید دولت ترامپ را وادار کند سیاست خود را درباره خصومت تمام عیار علیه ایران دوباره ارزیابی کند و راه هایی از جمله کانال های پنهانی برای از سرگیری گفت و گو با ایران یافته و راهی برای آشتی مطالبات آمریکایی با الزامات ایرانی باز نماید.
