تولید سالانه ۳۰ میلیون تن پسماند صنعتی در کشور

جواد سروش در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه پسماندهای صنعتی، باقیمانده صنایع و معادن و کلیه واحدهایی است که با مواد شیمیایی کار می‌کنند، گفت: با توجه به اینکه ایران کشوری است که صنایع پتروشیمی، صنایع پالایشگاهی و صنایع مربوط به فلزات بسیاری دارد و تعداد صنایع وابسته و نیروگاهی در کشور بالا است؛ بنابراین میزان پسماند صنعتی آن نیز بالاست.

وی با بیان اینکه در میان پسماندهای صنعتی بخشی از پسماندها به عنوان پسماند ویژه تلقی می‌شوند، تصریح کرد: بر اساس تعاریف موجود این پسماندها احتمال سمی بودن، بیماری‌زایی، خورندگی و اشتعال‌زایی دارند که حمل و نقل برون‌مرزی پسماندهای ویژه صنعتی بر اساس قانون، تحت کنترل کنوانسیون بازل (معاهده‌ای در زمینه کنترل حمل و نقل برون‌مرزی پسماندهای زیانبار) است. در حال حاضر حدود هشت میلیون تن پسماندهای ویژه داریم که باید روی آن کار خاص انجام شود.

مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: در پسماندهای صنعتی رویکرد ما بازیافت است و سعی داریم مواد، دوباره به خط تولید برگردد ولی در پسماندهای ویژه با توجه به خطرات بالایی که دارند رویکردمان معدوم‌سازی است. برای مثال PCBها (ترکیبات آلی کلردار) دارای مواد خاص و مضر هستند که یا باید در لندفیل دفن شوند یا و سوزانده شوند.

سروش در مورد وضعیت کنونی کشور در خصوص مدیریت پسماندهای ویژه صنعتی اظهار کرد: در کشور تا دو سه سال قبل هیچ امکاناتی برای مدیریت پسماند ویژه نداشتیم ولی در حال حاضر در سه استان مرکزی، قزوین و اصفهان مراکز پسماندسوز ویژه داریم. از سوی دیگر از آنجا که بسیاری از پسماندهای صنعتی و ویژه قابلیت سوزاندن ندارند؛ لندفیل‌ها اماکنی هستند که این پسماندها در آنجا دفن می‌شود. قبلا هیچ لندفیلی برای دفن پسماند صنعتی و ویژه نداشتیم ولی در حال حاضر در استان‌های قزوین و سمنان این لندفیل‌ها راه اندازی شده و در ۱۰ استان دیگر، محل مناسب برای ساخت لندفیل‌ها شناسایی شده و مقدمات واگذاری آنها به بخش خصوصی در حال انجام است و به زودی لندفیل این استان‌ها نیز راه‌اندازی می‌شود.

راه‌اندازی دو سایت پسماندسوز در عسلویه؛ بزودی

وی افزود: یکی از مراکز بسیار مهم که قبلا هیچ مرکز دفن و پسماندسوزی نداشت،عسلویه بود. با اینکه طی ۱۴ سال گذشته، تعداد زیادی پالایشگاه و پتروشیمی در آنجا راه اندازی شده ولی پسماندسوز نداشتیم تا اینکه دو سایت برای پسماندهای صنعتی و ویژه آماده کردیم و به زودی کار زیرساخت‌سازی و آماده‌سازی این دو سایت در عسلویه انجام می‌شود.

مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخ به این پرسش که آیا امکان انتقال پسماندهای صنعتی از سایر استان‌ها به سه استان مرکزی، قزوین و اصفهان وجود دارد، گفت: این سه استان پسماندسوز صنعتی دارند و انتقال پسماند از سایر استان‌ها و شهرها به این استان‌ها انجام می‌شود چون این سه مرکز ظرفیت کافی و آمادگی برای دریافت پسماند صنعتی سایر شهرها را دارند.

اجازه سوزاندن مواد تحت کنترل کنوانسیون استکهلم در ایران داده نمی‌شود

این کارشناس سازمان محیط زیست با اشاره به اینکه پسماندهای صنعتی ویژه درجه‌بندی دارند، اظهار کرد: برخی پسماندهای ویژه از جمله سموم کلره، پی‌سی‌بی‌ها (PCB)، روغن‌های آسکالر به خاطر شدت خطری که دارند تحت کنترل کنوانسیون آلایندهای آلی پایدار(پاپس) یا استکهلم هستند. موادی که تحت پوشش این کنوانسیون است بسیار خطرناک هستند و هنوز اجازه سوزاندن آنها را در ایران ندادیم و با انجام هماهنگی، آن‌ها را از کشور خارج می‌کنیم.

سروش در پایان گفت: این پسماندهای ویژه صنعتی، وقتی سوزانده می‌شوند؛ دی‌اکسین و فوران زیادی متصاعد می‌کنند بنابراین برای اینکه مراکز پسماندسوز بتوانند این مواد را بسوزانند باید سیستم‌های خروجی آنلاین نصب کنند و مادامی که سیستم کنترل خروجی و یا پایش خروجی‌ها روی دستگاه‌ها نصب نشود، اجازه سوزاندن این مواد شیمیایی خطرناک را در کشور نمی‌دهیم بنابراین مراکز هر موقع بتوانند سیستم آنلاین پایش راه‌اندازی کنند و به طور بر خط و لحظه به لحظه پایش را انجام دهند و ما اطمینان داشته باشیم خروجی این سیستم‌ها برای محیط زیست مضر نیست اجازه سوزانیدن این مواد را می‌دهیم.