تهران به این نتیجه رسیده که می‌تواند ترامپ را وادار به بازگشت به برجام و برداشتن تحریم‌ها کنند
سیمون واتکینز در اویل پرایس نوشت: اظهارات مقامات ایرانی و آمریکایی در هفته گذشته نشان دادند که دو کشور در بن بست دیپلماتیک خطرناکی قرار گرفته اند. ایران هفته گذشته هشدار داد که چنانچه صادرات نفتش به طور کامل متوقف شود، منطقه خلیج فارس از امنیت دریایی سابق برخوردار نخواهد بود. مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا نیز اعلام کرد که نفت کش آدریان دریا 1 در فهرست تحریم ها قرار می گیرد. این کشتی در حال حاضر در حال بازگشت از مدیترانه است. این نفت کش تقریبا دو ماه قبل در نزدیکی تنگه جبل الطارق توقیف شده بود. اما در نهایت مقامات بریتانیایی آن را آزاد کردند.
به گزارش بازتاب؛ در ادامه این مطلب آمده است: یکی از منابع نزدیک به وزارت نفت ایران در مصاحبه با ما گفت: «ایرانی ها معتقدند که آمریکا تمایلی به حمله نظامی ندارد و به طور فزاینده در سطح دنیا منزوی شده است. متحدان اروپایی واشنگتن تمایلی به مشارکت در کمپین فشار ترامپ علیه تهران ندارند. هم زمان، رهبران ایران به این باور رسیده اند که می توانند ترامپ را وادار به بازگشت به توافق هسته و برداشتن تحریم های اقتصادی کنند».
مطابق با اظهارات منابع نزدیک به دولت ترامپ و پنتاگون، تا چند ماه پیش انجام یک عملیات نظامی بزرگ علیه ایران در بین گزینه های آمریکا قرار داشت. یکی از مقامات نزدیک به دولت در این ارتباط گفت: «ما آمادگی کامل را برای اقدام نظامی علیه تهران داشتیم. تنها مرحله باقی مانده اعزام سربازان و ادوات جنگی ارتش به منطقه و استقرار آن ها در مواضع تهاجمی بود. در این بازه زمانی جان بولتون، مشاور امنیت ملی ترامپ به طور کامل کنترل اوضاع را در دست داشت. او از پنتاگون درخواست کرده بود که طرحی برای اعزام 120 هزار سرباز به خاورمیانه آماده کند. پیش از این ناو هواپیمابر آبراهام لینکلن و بمب افکن های بی-52 در خلیج فارس مستقر شده بودند».
اما ظاهرا برخی مشاوران نزدیک به رئیس جمهور و مقامات ارشد سازمان سیا ترامپ را قانع کردند که اقدام نظامی علیه ایران نتایج فاجعه باری برای منطقه به دنبال خواهد داشت. یکی از مقامات وزارت دفاع در این ارتباط گفت: «ایرانی ها با توجه به قابلیت های نظامی خود می توانند در ترافیک دریایی تنگه هرمز اختلال ایجاد کنند. آن ها همچنین می توانند از طریق گروه های نیابتی همچون حزب الله و حماس جنگ متقارن خود را به تمام منطقه گسترش دهند».
در شرایط کنونی کاخ سفید به دو گروه تقسیم شده است. در یک کمپ افراد تندرویی همچون جان بولتون و مایک پنس، معاون رئیس جمهور حضور دارند. پنس در یکی از سخنرانی های اخیر خود گفته بود: «دنیا در سال های قبل فرصت مهمی را برای مقابله با جمهوری اسلامی از دست داده بود. اما این بار ما قصد داریم کار آن ها را یکسره کنیم». مایک پمپئو، وزیر امور خارجه نیز از این رویکرد سرسختانه در قبال تهران پشتیبانی می کند.
البته برخی اعضای این گروه امیدوارند که فروپاشی اقتصاد ایران به بروز سقوط ساختارها در کشور منجر شود. آمریکا در ماه های اخیر تمام معافیت های تحریمی خریداران نفت ایران را لغو کرد و سپاه پاسداران را در فهرست سازمان های تروریستی در کشور قرار داد. علاوه بر این، 14 فرد و 17 نهاد مرتبط با سازمان تحقیقات و نوآوری های دفاعی ایران نیز تحت تحریم های واشنگتن قرار گرفتند.
اما تعدادی از مقامات ارشد در سازمان های اطلاعاتی آمریکا با رویکرد تندروها مخالف هستند. دن کوتس، رئیس سابق اداره امنیت ملی کشور ظاهرا به خاطر اختلافات بر سر رویکرد دولت ترامپ در قبال روسیه، کره شمالی و ایران مجبور به استعفا شد. او سال گذشته در جلسه شنود کنگره آمریکا شهادت داد که ایرانی ها به طور کامل به توافق هسته ای پایبند بوده اند و شواهدی در مورد برنامه آن ها برای تولید تسلیحات هسته ای وجود ندارد.
اما یکی از دیگر مخالفان مهم کمپ تندروها در کاخ سفید مایکل دندریا، رئیس مرکز ماموریت ایران در سازمان سیا است. دندریا به خاطر رهبری عملیات های ضد تروریسم در دوره بعد از حملات یازده سپتامبر با نام شاهزاده تاریکی شناخته می شود. او همچنین در سال 2008 نقش مهمی در ترور یکی از رهبران حزب الله با نام عماد مغنیه داشت. اما او در شرایط کنونی از استراتژی نظامی در قبال ایران حمایت نمی کند.
دندریا معتقد است که دولت ترامپ باید به دنبال گفت و گو با رهبران ایران باشد. او حتی از مذاکره با مهم ترین مقام نظامی ایران یعنی قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس حمایت کرده است. سلیمانی معمار اصلی استراتژی ایران برای خلق یک هلال قدرت شیعی در منطقه از طریق تاکتیک های جنگی نامتقارن است.
ایران می تواند از ابزارهای زیادی در جنگ نامتقارن علیه آمریکا استفاده کند. آن ها میتوانند در جریان تجارت نفت در خلیج فارس اختلال ایجاد کنند. هرگونه ناآرامی در بازارهای جهانی بر روی وضعیت اقتصادی و قیمت بنزین در آمریکا تاثیر خواهد گذاشت. تهران همچنین می تواند متحدان نزدیک آمریکا در منطقه از جمله عربستان و امارات را هدف قرار دهد. علاوه بر این، ایجاد اختلاف بین آمریکا و متحدان اروپایی اش در ناتو نیز در بین اهداف ایرانی ها قرار خواهد داشت.
از زمان خروج یکجانبه آمریکا از توافق هسته ای، ایجاد شکاف بین واشنگتن و قدرت های اروپایی محور اصلی استراتژی ایران را تشکیل داده بود. اروپایی ها هیچ تمایلی برای مشارکت در کمپین فشار حداکثری ترامپ علیه تهران نشان نداده اند. برای مثال، دولت بریتانیا با درخواست دولت ترامپ برای ادامه توقف نفت کش ایرانی آدریان دریا 1 موافقت نکرد.
زمانی که دولت ترامپ در آستانه خروج از توافق برنامه جامع اقدام مشترک قرار داشت، خانم فدریکا موگرینی، مسئول ارشد سیاست خارجی اتحادیه اروپا در واکنش به اقدام احتمالی ترامپ گفت: «برجام یک توافق دو جانبه نیست. بنا براین، هیچ کشوری به تنهایی نمی تواند این توافق را لغو کند». اتحادیه اروپا در واکنش به خروج ترامپ از توافق هسته ای به شرکت های اروپایی دستور داد که از تحریم های آمریکا پیروی نکنند. خانم موگرینی تاکید کرد که اروپا تمام تلاش خود را برای نجات دادن توافق هسته ای انجام خواهد داد. قدرت های اروپایی کسب و کارهای کوچک و بزرگ خود را تشویق کردند که به همکاری های تجاری خود با ایران ادامه دهند.
وزیر خارجه سابق آلمان به دولت ترامپ هشدار داد که رویکرد آن ها در قبال ایران موجب نزدیک تر شدن اروپا به چین و روسیه خواهد شد. اروپایی ها چند ماه قبل برای تسهیل تجارت با ایران یک مکانیزم مالی جدید با نام اینستکس را در راستای دور زدن تحریم های آمریکا راه اندازی کردند. هدف از این سیستم دور زدن سیستم پرداخت مبتنی بر دلار آمریکا بوده است.
