تهدید به خودکشی نوجوانان را جدی بگیرید

مدیر کل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی گفت: هرگونه رفتار آسیب زننده به خود یا هرگونه تهدید به خودکشی از سوی نوجوانان باید جدی گرفته شود و باید او را برای دریافت خدمات درمانی به روانپزشک ببریم.

احمد حاجبی این مطلب را روز چهارشنبه در پی انتشار خبر اقدام به خودکشی دو نوجوان در روزهای اخیر در رسانه ها بیان کرد.

وی درباره نحوه انعکاس اخبار خودکشی در رسانه ها توضیح داد: اگر رسانه ها به پررنگ کردن حاشیه های مربوط به افرادی که خودکشی کرده اند بپردازند، نه تنها کمکی به کاهش این رفتار نمی کند که ممکن است در مواردی، موجب افزایش پدیده خودکشی های تقلیدی به خصوص در نوجوانان نیز بشوند.

مدیر کل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت ادامه داد: آنچه که به مردم جامعه امروزی ایران کمک می کند، این است که به دنبال انتشار اخبار مربوط به خودکشی، رسانه ها در یک اقدام همگام با یکدیگر، مخاطبان را به توجه بیشتر به امر پیشگیری در سلامت روان سوق دهند و در جهت ارتقای سطح سواد سلامت روان مردم و درک نیاز به دریافت خدمات تخصصی برای درمان مشکلات مربوط به حوزه سلامت روان بکوشند تا نظام سلامت نیز بتواند خدمت خود را به دست خدمت گیرندگان نیازمند برساند.

حاجبی در ادامه در خصوص علل و انگیزه های سبب ساز رفتارهای خودکشی تصریح کرد: خودکشی و رفتارهای آسیب زننده به خود (خودزنی) در نوجوانان، اغلب نشانه ای از ابتلای فرد به یک اختلال روانپزشکی است، یعنی عوامل برون زاد و درون زاد مختلفی می توانند دست به دست هم دهند و باعث شوند که نوجوان اقدام به خودکشی کند.

مدیر کل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت اظهارکرد: اختلالات روانپزشکی مانند، افسردگی اساسی، در صدر این علل قرار دارند، هر چند بسیاری از موارد اقدام به خودکشی منجر به فوت نمی شود، اما هر یک اقدام به خودکشی، خطر اقدام بعدی را در خود فرد و یا اطرافیان او چندین برابر می کند.

وی در خصوص نوعی از خودکشی در نوجوانان تحت عنوان خودکشی تقلیدی گفت: خودکشی تقلیدی، نوعی از خودکشی است که در نوجوانان به دنبال انعکاس نامناسب اخبار مربوط به خودکشی یا حتی به دنبال خودکشی یکی از همسالان و به دلیل ویژگی تقلید پذیری بیشتر در نوجوانان ممکن است رخ می دهد.

*بیشترین میزان خودکشی در گروه سنی 15 تا 24

مدیر کل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت در خصوص آمار اقدام به خودکشی گفت: بیشترین میزان اقدام به خودکشی در گروه سنی ١٥ تا ٢٤ سال است و همچنین آمار، نشان دهنده بالاتر بودن میزان اقدام به خودکشی در زنان است که یکی از دلایل آن می تواند بالاتر بودن میزان شیوع افسردگی در آنان باشد.

وی ادامه داد: در افراد جوان و نوجوان، بدتنظیمی خلق و رفتارهای تکانشی بیشتر است و همین امر سبب می شود که آمار اقدام به آسیب به خود و اقدام به خودکشی نیز در آنها بیشتر باشد، چرا که در این گروه سنی، تصمیمات هیجانی و ناگهانی بیشتر رخ می دهد.
وی خاطرنشان کرد: گاهی خودکشی ها در نوجوانان به صورت تقلیدی و به دنبال پخش اخبار توام با شور و هیجان و دراماتیزه کردن اخبار مربوط به خودکشی های خاص، بدون بررسی سبب شناسی آنها رخ می دهد و انتشار اخبار و عکس های منتشر شده از فرد متوفی و قهرمانانه جلوه دادن اقدامش در پایان دادن به زندگی اش و احیانا او را قربانی اجتماع نشان دادن، اشتباه رسانه ای است و نوجوان و جوان به اشتباه تصور خواهد کرد، پایان دادن به زندگی، عاقبت طبیعی یک فرد تحت فشار اجتماعی است و خودکشی رفتاری مورد تشویق رسانه ها و سبب شهرت او خواهد شد.

حاجبی خاطر نشان کرد: در حال حاضر در کشورمان، برنامه ملی پیشگیری از رفتارهای خودکشی مبتنی بر راهبردهای توانمند سازی جمعیت عمومی، شناسایی اختلالات و مراقبت فعال بیماران اقدام کننده به خودکشی برای پیشگیری اولیه و ثانویه از بروز رفتار خودکشی در حال اجراست و مطالعات جهانی نشان می دهد که اغلب کسانی که اقدام به خودکشی نموده اند، اغلب در فاصله یک ماه قبل از آن به یک دلیل دیگری به یک پزشک مراجعه کرده بودند و این اهمیت شناسایی بیماران و ارجاع کارآمد و به موقع بیماران را نشان می دهد.

وی ادامه داد: مهمترین کاری که می توان برای دانش آموزانی که با اختلالات روانپزشکی شایع یا افکار خودکشی مراجعه می کنند انجام داد، این است که به آنها مهارت های زندگی و خود مراقبتی را بیاموزیم، در جهت درمان اختلالات آنها اقدام کنیم و به خانواده های نوجوانان دارای مشکلات رفتاری و خصلت های تکانشی بیشتر، مهارت های فرزندپروری بیاموزیم تا بتوانند تعامل سازنده و غیر تخریب کننده ای با نوجوان خود داشته باشند.

حاجبی گفت: با این تفاسیر، وزارت بهداشت به تنهایی نمی تواند در کاهش میزان خودکشی موفق باشد، چون شواهد علمی موجود در داخل و خارج از کشور بیانگر این واقعیت هستند که عوامل متعدد اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و خانوادگی بر این پدیده تاثیر مستقیم و غیرمستقیم دارند و لذا برای کنترل آن، نیاز به همکاری همه دستگاه ها و ارگان ها با وزارت بهداشت نیاز هست.

وی تاکید کرد: با توجه به موارد اقدام به خودکشی در دوره نوجوانی، برخی دستگاه ها مانند آموزش و پرورش می توانند نقش مهم و موثری در زمینه پیشگیری از خودکشی داشته باشند، در صورت عدم توجه به این امر مهم و عدم همکاری آنان، بسیاری از برنامه های بهداشتی پیشگیری کننده برای گروه نوجوانان اثربخش نخواهد بود.