چالش‌های جدی ایران در دولت جدید عراق؛ آیا مقتدی صدر می‌تواند وعده‌های خود را عملی کند؟
در عراق رایزنی‌ها برای تشکیل دولت ادامه دارد. جریان صدر که پس از تأیید نتایج انتخابات توسط دادگاه عالی بیش‌ازپیش احساس قدرت می‌کند، تلاش دارد با تشکیل دولت اکثریت، سنت تسهیم در جریان‌های سیاسی را کنار بزند. برخی تحلیل‌گران بر این باورند که موفقیت این جریان، به معنی تقویت ناسیونالیسم در عراق است.
«بازتاب»؛ آرش صفار- روزنامه اسرائیلی «اورشلیم پست» در یادداشتی به بررسی امکان شکل‌گیری یک «حکومت ناسیونالیست» در عراق پرداخته است.
نویسنده با اشاره به اینکه عراق از سال 2018، از بحرانی به بحران دیگر فرو می‌رود، مدعی است که «شبه نظامیان حامی ایران عراقی‌ها را به وحشت می‌اندازند، آمریکایی‌ها را هدف قرار می‌دهند و دولتی درون دولت را ایجاد کرده‌اند».
یادداشت با اشاره به کسب بیش‌ترین کرسی‌های پارلمان توسط «مقتدی صدر» در انتخابات سال 2018، عملکرد ناامیدکننده «حیدر العبادی، نامزد مورد حمایت آمریکا» و «نوری المالکی که حامی ایران و از سوی آمریکا حمایت شده بود» را یادآوری می‌کند.
به باور نویسنده وضعیت کنونی عراق ناشی از تقویت «فرقه‌گرایی» توسط مالکی و عبادی است؛ مالکی پیوسته بر آتش فرقه‌گرایی می‌دمید و عبادی به «شبه نظامیان حامی ایران»، به عنوان بخشی از ارتش عراق رسمیت بخشید.
مطابق یادداشت، در نتیجه سیاست‌های مالکی و عبادی، ایران توانست مدل خود در مورد سپاه پاسداران را در عراق پیش ببرد، و «مردانی چون ابومهدی المهندس» نیروهای وابسته به خود را برای «انتقال سلاح از ایران به سوریه ولبنان» سازمان دادند.
مطابق نظر نویسنده، رفراندوم 2017 برای استقلال عراق تلاشی از جانب کردها برای رها شدن از مشکلات عراق بود که با حمایت ضمنی آمریکا، توسط العبادی سرکوب شد و «دونالد ترامپ» هم از اقدامات حکومت مورد حمایت ایران علیه اقلیم حمایت کرد.
حالا، در پی اعتراضات سال 2019، «مصطفی الکاظمی» تلاش دارد از طریق میانجی‌گری میان ایران و عربستان، نقش گروه‌های حامی ایران را تعدیل کند و دولت را سر پا نگه دارد.
نویسنده پیش‌بینی می‌کند که هر چند «اتحادیه میهنی کردستان» با مشکلات داخلی روبه‌رو است و این مسئله «حزب دموکرات کردستان» را به «دلال اصلی قدرت» کردها در عراق تبدیل کرده است، اتحادیه میهنی بار دیگر از ریاست جمهوری «برهم صالح» حمایت خواهد کرد.
در این شرایط نویسنده این پرسش را مطرح می‌کند که آیا «مقتدی صدر» خواهد توانست به وعده‌های خود عمل کند؟
تعداد کرسی‌های جریان صدر از 54 کرسی در سال 2018 اکنون به 73 کرسی رسیده است. مقتدی خود را به عنوان یک ناسیونالیست معرفی می‌کند که ارتباطی با ایران ندارد؛ او خواهان توافق با ریاض و سایر بازیگران منطقه‌ای است و هر چند در گذشته علیه آمریکا اقداماتی انجام داده است، به نظر می‌رسد که اکنون خواهان معامله با آن‌ها است.
«اما او غیرقابل پیش‌بینی است و اغلب به نظر می‌رسد که دچار افسردگی است؛ در لحاظات کلیدی ناپدید می‌شود و به قم در ایران می‌رود یا در لحظه آخر مسئولیت خود را رها می‌کند. او مرد عجیبی است که نمی‌تواند قدرتی را که در دست دارد، واقعا درک کند؛ او احساس می‌کند که عراق به یک مرد قدرتمند نیاز دارد، اما نمی‌خواهد آن مرد باشد؛ او می‌خواهد که با کردها، سنی‌ها و سایرین کار کند».
مطابق یادداشت، صدر به دنبال تشکیل یک حکومت ناسیونالیست است و احتمالا در برابر گروه‌های حامی ایران که «کردها و سایرین را تهدید کرده‌اند» می‌ایستد.
در نهایت یادداشت با ارجاع به گفته های صدر در مورد اینکه «بازگشتی به خشونت و جنگ فرقه‌ای وجود نخواهد داشت. دولت بعدی قانون خواهد بود و جایی برای هیچ تخلفی از جانب هیچ کسی، هر چه که باشد، وجود نخواهد داشت»، این نکته را مطرح می‌کند که نفس‌های عراق در سینه حبس شده تا ببیند که آیا صدر می‌تواند حکومتی کارآمد ایجاد کند یا خیر.
با توجه به آنچه گفته شد، به نظر می‌رسد دست‌کم از نظر برخی تحلیل‌گران اسرائیلی، در شرایط کنونی تشکیل یک دولت پوپولیست ملی‌گرا، بیش از هر گزینه دیگری می‌تواند در راستای منافع اسرائیل باشد.
چنین دولتی احتمالا سوار بر موجی که ناکارآمدی‌ها در عراق را متوجه «دخالت‌های ایران و اقدامات گروه‌های مورد حمایت آن» می‌داند، تلاش خواهد کرد با ایجاد محدودیت برای گروه‌های حامی ایران، مشروعیت و حمایت اجتماعی کسب کند.
این مسئله ضمن اینکه ایران را در پیشبرد سیاست‌های خود در عراق محدود می‌کند، از این نظر که ارتباطات ایران با سوریه و لبنان را با چالش مواجه می‌کند، با منافع اسرائیل سازگار است. در واقع ظهور یک دولت ناسیونالیست در عراق پروژه ایران برای اتصال زمینی میان تهران به بیروت را با اختلال روبه‌رو خواهد کرد.
