تعیین “میسرهای ویژه در مواقع اضطرار تهران”، معطل هماهنگی دستگاه‌ها

پس از وقوع زمین لرزه در ملارد که لرزشش به تهران رسید و شهروندان تهرانی را ترساند، شاهد هجوم گسترده مردم به پمپ‌های بنزین و خیابان‌ها بودیم؛ به گونه‌ای که در ساعت اولیه پس از وقوع زمین لرزه بسیاری از معابر شهر تهران حتی معابر بزرگراهی و چند لاینه قفل شد!

بعد از آن بود که مسئولان شهر به فکر آن افتادند که اگر زمین لرزه‌ای در تهران رخ دهد که موجب بروز سوانح و حوادثی همچون ریزش ساختمان، مصدومیت افراد و … شود، با توجه به تجربه قفل شدن خیابان‌ها در زلزله ملارد که تنها لرزشش در تهران احساس شد، چه اتفاقی می‌افتد؟ آیا می‌توان به مصدومان احتمالی کمک کرد؟ آیا امکان تردد خودروهای امدادی وجود دارد یا اینکه خودروهای امدادی نیز در ترافیک خودروهای مردم وحشت‌زده گرفتار می‌شوند؟

بعد از تجربه تلخ تهران در شب ۲۹ آذر، مسئولان طرح‌ها و ایده‌های مختلفی برای نحوه کمک رسانی ارائه کرده‌اند که پیشنهادات متعددی از جمله ایجاد سایت اورژانس هوایی تا تعیین مسیرهای اضطرار در خیابان‌های تهران مطرح شد، اما بعد از گذشت حدود پنج ماه از آن شب، هنوز هم پیشنهادات بر روی کاغذ و در حد حرف باقی مانده است؛ هر چند که مسئولان مدیریت بحران شهر تهران تصمیم گرفتند یکی از کم هزینه‌ترین راه‌ها که همان تعیین مسیرهای اضطرار در خیابان‌های تهران برای کاهش سرفاصله رسیدن نیروهای امدادی به محل‌های احتمالی حادثه را در دستور کار قرار دهند. معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران می‌گوید که اجرای این طرح نیازمند همکاری و همراهی همه سازمان‌ها در تهران است و تنها با پای کار آمدن شهرداری، این پروژه یعنی تعیین مسیرهای اضطرار، راه به جایی نمی‌برد.

محسن پورسیدآقایی در گفت‌وگو با ایسنا، ضمن بیان اینکه جهت بررسی ابعاد مختلف تعیین مسیرهای تردد شهر تهران در مواقع اضطرار، با دانشکده عمران دانشگاه علم و صنعت مذاکرات اولیه صورت گرفته است، گفت: واقعیت این است که در ابتدا باید از شدت زلزله‌های محتمل تهران و آسیب‌های ناشی از بروز آنها بر شبکه معابر، ساختمان‌ها، بیمارستانها و مراکز مهم امدادی شهر شناخت کاملی داشته باشیم.

وی با اشاره به اینکه شناخت مذکور این امکان را به ما می‌دهد که ببینیم نسبت به باز بودن چه مسیرهایی در زمان اضطرار اقدام کنیم، گفت: تصور کنید که همه اقدامات مهم از جمله آسیب‌پذیری ساختمان‌ها و پل‌ها انجام و مسیرهای اضطرار نیز مشخص شده باشد، اما نکته مهم این است که پس از وقوع شرایط مذکور که با ترس بسیاری از مردم نیز روبرو شده است، با بهره‌گیری از چه راهکارهایی می‌توان به باز نگاه داشتن این مسیرها مبادرت کرد.

پورسید آقایی افزود: در زمان زلزله ملارد که هیچ خسارتی در تهران نداشت و تنها لرزشش سبب ترس مردم شده بود، دیدیم که چه ترافیکی ایجاد شد و حتی خطوط ویژه نیز به دلیل ورود خودروها قفل شد. حال تصور کنید یک مسیری در شرایط اضطرار باز است و جای سوال است که با چه روشی می‌توان مانع از ورود خودروهای شهروندان به این مسیر شد؟ آیا گذاشتن تنها یک نیروی پلیس راهور یا انتظامی پاسخ می‌دهد؟ سوال بزرگ‌تر اینجاست که در مواقع وقوع حوادث چه کسی مسئولیت تامین امنیت و نظم تهران را بر عهده دارد که مدیریت این مسیرها را نیز داشته باشد؟ آیا می‌توان جلوی مردم را گرفت یا باید طراحی ویژه‌ای داشت که مانع از ورود خودروهای شخصی شویم؟

پورسیدآقایی با بیان اینکه این اتفاق نیازمند پشت سر گذاشتن چند مرحله مهم است، افزود: مرحله اول جمع‌آوری اطلاعات از همه دستگاه‌ها و ساختمان‌ها و تاسیسات شهری است و آن اطلاعات قطعا باید جامع باشد. در مرحله دوم نسبت به مدل‌سازی و بعد از آن نسبت به اتخاذ راهکارهای عملیاتی اقدام کنیم.

وی در ادامه اظهار داشت: هر چند در گذشته در زمینه طراحی شبکه اضطراری شهر تهران مطالعه دیگری نیز انجام شده است اما نکتهای که این مطالعه را نیازمند بازنگری و تکمیل می‌کند، توجه بیشتر به واقعیت‌ها، توان نیروهای امدادی و انتظامی و بهرهگیری از راهکارهای عملیاتی مناسبتر برای در اختیارگیری و باز کردن این معابر است.

وی با تاکید بر تاثیر قابل توجه حضور همه سازمان‌های مسئول بر افزایش آمادگی شهر تهران در هنگام وقوع زلزله، گفت: برای عملیاتی کردن این نوع مطالعات، اکیدا نیازمند همراهی و همکاری عملیاتی تمامی دستگاه‌ها بوده و امیدواریم بتوانیم در شهر تهران به این سطح از همکاری برسیم.