تریبون‌های رسمی متهم ردیف اول؟!
بعد از اعتراضات اخیر که در دی ماه سال جاری انجام شده بار دیگر مسئله تریبون‌های رسمی کشور به میان آمد و به عقیده بسیاری، یکی از دلایل حضور مردم در خیابان‌ها اظهاراتی بود که از طریق صدا و سیما یا نماز جمعه و… مطرح می‌شد و حالا با گذشت حدود یک ماه از ان روزها، برخی اصولگرایان هم به این مثله اشاره کرده اند که این اتفاق تازه‌ای است
سال‌ها است که اصلاح طلبان تاکید دارند که رسانه‌های رسمی از جمله صدا و سیما یا نماز جمعه و… در اختیار اصولگرایان است و انها نیز به هر نحوی که تمایل دارند از آن استفاده می‌کنند. بنابراین مسئله انتقاد به تریبون‌های رسمی در میان جریان اصلاحات موضوعی جدیدی نیست.
اما آنچه که می‌توان یک اتفاق تازه از آن یاد کرد انتقاد اصولگرایان از چنین جایگاه‌هایی است. ماجرا به شکل خفیف و کم رنگ بعد از اعتراض‌های خیابانی آغاز شد. در آن برهه برخی چهره‌های میان‌روی اصولگرایی عنوان کردند که بعضی افراد با استفاده از تریبون‌های رسمی سعی در پیش‌برد اهداف گروهی و جناحی داشتند و در همین راستا اقدام به سیاه‌نمایی کردند و این منجر به اعتراضات اخیر شد.
اما طی هفته گذشته و هفته جاری برخی چهره‌های اصولگرایی بیش از پیش این مسئله را تشریح کردند و علنی از تریبون‌های رسمی مانند نماز جمعه و صدا و سیما به دلیل رویه جناحی که در پیش گرفته‌اند، انتقاد کردند. در همین خصوص ابراهیم فیاض استاد دانشگاه معتقد است که نماز جمعه دیگر مانند گذشته نیست و بیشتر به دنبال خشنونت پراکنی است.
او می‌گوید: «نمازجمعه قبلا ساختارهای جامعه را درست می کرد، اما حالا دعوا درست می کند. آن نمازجمعه جامعه را جمع می کرد، این نمازجمعه جامعه را پراکنده می کند. مثل آن نمازجمعه ای که هاشمی رفسنجانی خواند و این طرفی ها با او درگیر شدند و حالا خطیب این طرفی نماز می خواند و آن طرفی ها با او درگیر می شوند. یک شب در مسجد حضرت ابوالفضل شهرک غرب نشسته بودم، کسی بحثی کرد که فردا نمازجمعه برویم، یک دفعه یک آقایی گفت «اگر راست می گویید سیدحسن خمینی را بیاورید، ببنید چقدر مردم نمازجمعه می روند». البته این به نظر من ساده اندیشی است، بله اولش ممکن است مردم بروند ولی بعد عادی می شود.»
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود می‌گوید: «در اغلب نماز جمعه ها یک آقایی می آید نماز می خواند، اعصاب آدم خرد می شود از بس حرف های عجیب و غریب بدون استدلال و بدون مطالعه دینی می زند! من که خودم از شنیدنش دیوانه می شوم. واقعا جرأت نمی کنم گوش کنم چون بدون مبنای دینی حرف می زنند. چند آیه قرآن در خطبه های نماز جمعه می خوانند؟ این چند آیه چقدر به بحث ربط دارد؟ هیچی. بعد صداوسیما برای آنکه مردم را تشویق به حضور در نمازجمعه کند چه اقدامی انجام می دهد؟ چهارتا دختر و پسر خوشگل را در نماز جمعه پیدا می کند، دائم نشان می دهد که به جامعه بگوید دختر و پسر خوشگل هم به نمازجمعه می آیند»
البته تنها ابراهیم فیاض نیست که چنین انتقادهایی را مطرح کرده است. محمدرضا باهنر نماینده ادوار مجلس هم اخیرا انتقادهای زیادی را به تریبون‌های رسمی داشته است. وی با اشاره به اعتراضات مردمی اخیر در کشور گفت: عامل اصلی این اغتشاشات تریبون‌های رسمی بودند. رسانه ملی از دولت انتقاد می‌کرد و نمایندگان هم از تریبون مجلس گله و اعتراض می‌کردند.
اتاق فکر‌ها باید بررسی شود نه تریبون‌ها
در همین خصوص محمد صادق جوادی حصار طی گفت‌وگو با فرارو عنوان کرد: «بدون شک بخشی از افکار عمومی تحت تاثیر تریبون‌های عمومی کشور از جمله صدا و سیما یا نماز جمعه و… هستند. یعنی اگر ما امروز شاهد این هستیم که تریبون‌های رسمی بعضا موضوعاتی را مطرح می‌کنند که به نوعی سیاه‌نمایی هستند دیگر محدود به نماز جمعه یا ائمه جمعه نیست و دست به دست در فضای مجازی منتشر می‌شود و موافقان و مخالفان به آن دامن می‌زنند.»
او ادامه داد: «در چنین شرایطی مخصوصا مخالفان دولت تلاش می‌کنند که مباحث مطرح شده در تریبون‌های رسمی را در افکار عمومی به چرخش در بیاورند؛ لذا زمانی که مسئولانی که چنین تریبون‌هایی را در اختیار دارند و اظهاراتی را مطرح می‌کنند که با واقعیت انطباق ندارد یا به شکل باور نکردنی سیاسی و جناحی است، گاهی چیزهای مورد استناد قرار می‌گیرند که اثبات کنند مسئولان دولتی یا به طور کل حکومتی به فکر مردم نیستند.»
وی افزود: «البته نباید اینگونه تصور شود که به عنوان مثال ائمه جمعه به صورت خودجوش و فردی چنین اظهاراتی را طرح می‌کنند. اگر توجه کرده باشید در یک هفته می‌بینید که تمامی امامان جمعه حول یک محور یا چند موضوع مشترک و خاص به سخنرانی و اظهار نظر می‌پردازند. این به دلیل آن است که خط دهی از یک مرکز انجام می‌شود و ستاد برگزاری نماز جمعه در آن دخیل است.»
این فعال سیاسی تاکید کرد: «این ماجرا برای تریبون‌های رسمی دیگر هم صدق می‌کند. معمولا اتاق فکر‌هایی در پشت این برنامه‌ها و سخنرانی‌ها قرار دارد که وظیفه خط دادن به تریبون‌های رسمی را برعهده دارند. به عنوان مثال مشخص می‌کنند که چه کسانی، کجا درباره مسائل اقتصادی صحبت کنند. یا چه کسانی در چه برنامه‌هایی سیاست خارجی را مورد حمله قرار دهند. به عقیده من آنچه که بیشتر از تریبون‌های رسمی که صرفا وسیله هستند باید مورد بررسی قرار گیرد، همین اتاق فکر‌ها و مراکز فرماندهی آنها است.»
وی گفت: «واقعیت این است که مجموع این‌ها موجب می‌شود فضای ناامیدی، عدم تمایل به حضور در انتخابات در جامعه تشدید شود و به نوعی اعتماد عمومی خدشه‌دار شود. البته نباید این نکته را هم نادیده گرفت که هدف این افراد و گروه‌ها هم همین است و به دنبال کاهش اعتماد عمومی و حضور در انتخابات هستند. آنها فکر می‌کنند چنین رویکردی می‌تواند شرایط برای حضورشان در قدرت را فراهم کند.»
جوادی حصار در پایان در پاسخ به این سوال که چه اتفاقی افتاده است که حالا اصولگرایان هم به تریبون‌های رسمی انتقاد می‌کنند، عنوان کرد: «به عقیده من بخشی از جریان اصولگرایی که واقع بینانه‌تر به شرایط موجود و جامعه نگاه می‌کنند، به این نتیجه رسیده‌اند که از این نمد کلاهی دوخته نمی‌شود و نه تنها نمی‌توانند از این طریق پیروز میدان باشند بلکه دود چنین اقدامات غیر منطقی، در چشم همه می‌رود. یعنی این روند نتیجه‌ای که در بر دارد صرفا بی اعتمادی به نظام است و این به نفع هیچ کس نیست.»
تنها مقصر تریبون‌های رسمی نیستند
همچنین علی دورانی فعال اصولگرا نیز در گفت‌وگو با فرارو با بیان اینکه نباید همه اتفاقات و مشکلات را بر گردن یک سری نهاد و مراسم انداخت گفت: «به نظر من مشکلات موجود که اخیرا با اعتراضات مردمی هم مواجه شد را نمی‌توان صرفا تنها مقصرش را تریبون‌های رسمی مانند صدا و سیما یا نماز جمعه دانست. به هرحال من معتقدم که نهادهای مختلفی در بروز چنین مسائلی دخیل هستند. حتی می‌توان دولت را هم مقصر دانست. زیرا بعضا در برخی موارد اقدام به سیاه نمایی کرده است و گاهی هم ضعف‌هایی داشته است. بنابراین نمی‌توانیم تمام تقصیرها را گردن یک نهاد خاص بیندازیم.»
وی تصریح کرد: «زیرا به عنوان مثال اگر باور داشته باشیم که رسانه ملی بخش قابل توجهی از مخاطبان خود را از دست داده است پس نمی‌توانیم قبول کنیم که بخش عمده سیاه نمایی از طریق این رسانه انجام می‌شود. این ماجرا درباره نماز جمعه هم صدق می‌کند. وقتی اصلاح‌طلبان تاکید دارند که این مراسم مذهبی برخلاف گذشته مورد توجه مردم نیست و تعداد زیادی در آن شرکت نمی‌کنند، پس قاعدتا نمی‌تواند خیلی هم تاثیرگذار باشد.»
او افزود: «البته من قصد ندارم بگویم که آنچه از تریبون‌های رسمی منتشر می‌شود کاملا درست هستند. اتفاقا من هم انتقادهای زیادی به آنها دارم. به هرحال نمی‌توان منکر این شد که بعضا صاحبان این تریبون‌ها دچار نگاه‌های جناحی و جریانی می‌شوند اما صحبت من این است که افزایش ناامید یا بی‌اعتمادی در جامعه را نمی‌توان و نباید هم به گردن برخی نهادها انداخت و دیگر بخش‌ها را نادیده گرفت.»
