ترفند جدید مدیران بورس برای جذب مشتری در عرضه اولیه فگستر/ آیا سهامداران از عرضه اولیه فگستر1 حمایت خواهند کرد؟

در حالی که بازار سرمایه روزهای سختی را سپری می کند، فرابورس ایران تصمیم به عرضه اولیه سهام شرکت صنایع روی ایرانیان کرده و برای ترغیب سهامداران به خرید این اوراق، حداقل بازدهی تضمین شده این سهم را معادل 20 درصد سالانه اعلام کرده است.

«بازتاب»؛ زهره علامی- امروز (21 اردیبهشت ماه) شاخص کل بازار سرمایه، رشدی نزدیک به 22 هزار واحد را تجربه کرد اما اگر نگاهی به این شاخص طی ماه های اخیر داشته باشیم با روندی نزولی در شاخص کل مواجه می شویم.

در حال حاضر شاخص کل در ارتفاع یک میلیون و 179 هزار واحدی قرار گرفته است و اغلب سهامداران از وضعیت موجود و ضرر و زیان های وارده به سرمایه شان ناراضی هستند، جو حاکم هم نشانی از وجود تمایل یا پتانسیل در بازار برای جذب سرمایه گذار جدید یا انگیزه ای برای افزایش سرمایه سهامداران قدیمی نمی دهد.

با این وجود قرار است که نخستین عرضه اولیه سالجاری توسط شرکت صنایع روی ایرانیان انجام شود و 15 درصد از سهام این شرکت، چهارشنبه هفته جاری ( 22 اردیبهشت‌ماه) در فرابورس عرضه شود.

اواخر فروردین ماه بود که علی صحرایی، مدیرعامل بورس و اوراق بهادار تهران در مصاحبه ای اعلام کرد، با توجه به اینکه شرایط بنیادی بازار خوب شده است به زودی عرضه‌های اولیه شرکت‌ها در بورس از سر گرفته می‌شود و حالا در روزهای پایانی اردیبهشت ماه،شرکت صنایع روی 75میلیون سهام معادل 15 درصد سهام را عرضه اولیه می‌ کند، در نخستین روز 65 میلیون سهم برای عموم مردم و در روز دوم هم 10 میلیون سهم برای صندوق ها عرضه اولیه می‌شود.

اما نکته جالب ماجرا اینجاست که ناشر این سهام با هدف حمایت از این سهم، اوراق اختیار فروش تبعی را با نرخ حدود 20 درصد منتشر می‌کند، یعنی حداقل بازدهی تضمین شده این سهم معادل 20 درصد سالانه برای سهامداری خواهد بود که نسبت به خرید این اوراق اقدام کند.

درواقع با توجه به پیش بینی استقبال کم سهامداران از نخستین عرضه اولیه در سالجاری، بازار سرمایه به دنبال ارائه ضمانت و همچنین ترغیب مردم برای شرکت در این عرضه اولیه است بنابراین سهم 20 درصدی را برای خریداران این اوراق در نظر گرفته است.

نگاهی به عرضه اولیه های سال گذشته

اما در شرایطی که نخستین عرضه اولیه امسال از 22 اردیبهشت ماه، آغاز می شود سال گذشته عرضه های اولیه از فرودین ماه، کلید خورد و در این ماه دو عرضه اولیه انجام شد.

بررسی ها حکایت از آن دارد که عرضه های اولیه در نیمه اول سال گذشته به خوبی انجام شد اما در نیمه دوم و به دلیل ریزش پیاپی شاخص کل بازار سرمایه، عرضه های اولیه با احتیاط انجام شد و در حالی که 21 نماد در نیمه اول سال جاری عرضه اولیه شدند، در نیمه دوم سال و به دلیل شرایط نامساعد بازار سرمایه، عرضه های اولیه‌ به شدت کاهش یافت و تنها 6 شرکت وارد بازار شدند که از این تعداد، تنها 2 نماد در بورس و مابقی در فرابورس عرضه شدند.

حالا اگر نمودار میزان مشارکت سهامداران در عرضه‌های اولیه با روند شاخص کل بورس را در سال گذشته مورد بررسی قرار دهیم به این نتیجه می رسیم که این دو نمودار کاملا همگرا هستند، یعنی همزمان با رشد شدید شاخص کل از ابتدای سال ۹۹، بر میزان مشارکت در عرضه اولیه به صورت چشمگیری افزوده شده است.

اما از اواسط مرداد ماه، با آغاز سقوط شاخص کل، رفته رفته از استقبال از عرضه‌‌ها کاسته شد، حالا سوال این است در شرایطی که بازار سرمایه روزهای خوبی را سپری نمی کند و مردم هم نگاه خوبی به بورس و سرمایه گذاری در آن ندارند، آیا انجام عرضه اولیه توصیه می شود؟ سهامداران از این عرضه استقبال می کنند؟

چندی پیش همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه در گفت و گویی که با بازتاب داشت به این سوال پاسخ داد، او گفت شاخص کل بازار چه صعودی و چه نزولی باشد، این حق شرکت هاست که پس از رسیدن به دوره بلوغ در بازار اولیه، وارد بازار ثانویه شوند و سهامشان مورد معامله قرار بگیرد.

به گفته دارابی، انجام عرضه اولیه از ملاک های زنده بودن بازار سرمایه و همچنین یکی از کارکردهای بازار ثانویه است و بحث شاخص و قیمت ها و روند نزولی یا صعودی آن مربوط به سرمایه گذاران است.

اگرچه حق شرکت ها ورود به بازار سرمایه است اما با توجه به اینکه از مرداد ماه سال گذشته شاهد ریزش پیاپی شاخص بورس تهران هستیم و به دلیل بی رغبتی سهامداران، چند ماهی عرضه اولیه سهام شرکت ها در بورس و فرابورس متوقف شده، پیش بینی می شود که سهامداران از عرضه اولیه فگستر 1 استقبال چندانی نداشته باشند.

البته تلاش شده تا با ارائه سود حداقل 20 درصدی تضمین شده، سهامداران و مردم را با بازار سرمایه آشتی دهند اما به نظر نمی رسد این امتیاز هم کمک چندانی به موفقیت عرضه اولیه فگستر 1 کند و دولت باید به فکر راهکارهای دیگری برای بازگشت اعتماد از میان رفته مردم به بازار سرمایه باشد.