ترامپ هنوز رئیس جمهوری امریکاست؟

سال 2018 در امریکا در حالی شروع می شود که هنوز ابهام های آغاز سال 2017 را با خود دارد
محمد اکبری:سال 2018 در امریکا در حالی شروع می شود که هنوز ابهام های آغاز سال 2017 را با خود دارد و با گذشت یک سال از ریاست جمهوری ترامپ، دنیا هنوز بهت زده و منتظر به نظر می رسد. عدم قطعیت، پیش بینی ناپذیری، شتاب تحولات و جهانی که روی محیطی ویبره وار است، از ویژگی های دوران ترامپ است. دنیایی که نمی داند با این وضعیت چه رفتاری کند.
هر چند پیچیدگی بحران های منطقه ای نسبت به اوایل سال 2017 با کاهش تهدید داعش و سخن از پایان آن در عراق و سوریه کمتر شده است اما معادلات جدیدی نیز اضافه شده است که باید گفت خطر جنگ و تنش را به کل از منطقه رفع نکرده است.
ترامپ اولین روزهای ریاست جمهوری خود را با خروج از معاهدات بین المللی شروع کرد که امریکا در گذشته به آن متعهد شده بود و همچنین آخرین روزهای سال 2017 را با زیر پا گذشتن قطعنامه های بین المللی شورای امنیت و اعلام انتقال سفارت آمریکا به قدس به پایان رساند.
گذشت یک سال از ریاست جمهوری ترامپ هر بیننده ای را به این نتیجه می رساند که او فردی است با تصمیم های جنجالی و نگران کننده که جهان را بسیار ساده تر از آنچه است می بیند و نمی تواند ابعاد متفاوت مسائل بین المللی را بسنجد و با هم دیگر تحلیل کند.
خروج از نفتا، رد شدن از توافقنامه اقلیمی پاریس، وارد شدن به تنش گسترده با کره شمالی، تهدید دائمی برجام و عدم تایید آن، اعلام انتقال سفارت امریکا به قدس و در نهایت صدور راهبرد امنیتی جدید و قلمداد کردن روسیه و چین به عنوان رقبای امریکا تنها قسمتهایی از تصمیات جنجالی و عجیب ترامپ در این یک سال بودند.
ترامپ همچنان که در شعارهای تبلیغاتی هم دائما از شعار «اول امریکا» استفاده می کرد و قول برگشت عظمت امریکا را می داد در راهبرد امنیتی خود نیز این شعار را به عنوان مبنای رفتار سیاست خارجی امریکا بیان کرده است
راهبردی که راه به جایی نمی برد
راهبرد امنیتی جدیدی که ترامپ بلافاصله پس از صدور آن سخنرانی کرد و آنرا توضیح داد پر از تناقضاتی است که مشخص می کند یک آشپز ندارد و قطعا چنین آشی هم در جاهایی شور و در جاهایی بی نمک شده است. برکناری شخصی مانند بنن از تیم امنتی امریکا و وجود صداهای مختلف از تیم ترامپ و زمزمه های برکناری تیلرسون وزیر خارجه از دستگاه دیپلماسی امریکا نشان می داد که امریکای ترامپ در برنامه های کوتاه مدت خود هم مانده است چه برسد به نوشتن برنامه ای بلند مدت و استراتژی امنیتی بلند مدت. از این رو انتشار چنین سندی در چنین فضایی تعجب آور بود. این سند را می تواند مخلوطی از تفکرات معتقد به روش سنتی و معقولانه در راهبرد امنیتی مانند تیلرسون، مک مستر و جیمز متیس و افراد معتفد به تفکرات ساختار شکنانه مانند جرد کوشنر، نیکی هیلی و خود ترامپ دانست.
هر چند هر دو گروه معتقد به امریکایی غیر از امریکای دوران گذشته از جمله دوران اوباما هستند اما سند جدید انعکاسی از اعتقاد تیم ترامپ به اداره جهان بر اساس روشهای غیر معمول است. روشی که نیکی هیلی این روش را در سازمان ملل در پیش گرفته است و خود ترامپ سعی می کند با این روش ساختار شکنانه و از بین بردن تعهدات قبلی آمریکا به آن برسد.
برخی معتقدند هر چند این سند منتشر شده است و متن آن با حالتی خویشتن دارانه و محافظه کارانه نسبت به آنچه ترامپ در این یک سال از خود نشان داده است، نوشته شده است، اما ترامپ کسی نیست که در دایره راهبردها و اسناد بگنجد. او کار خود را می کند و حتی شاید ده صفحه هم از این سند هزار صفحه ای را نخوانده است.
از این رو دنیا همچنان باید منتظر بماند. منتظر امریکایی که سردمدار آن بیش از هر چیز به جمله های کوتاه و جنجالی علاقه دارد که از پشت کامپیوتر خود بارها و بارها علاقه دارد برای همه دنیا مخابره کند. او مرد توافقات و معاهدات و گفت و گو های پیچیده و طاقت فرسا نیست. او جهانی ساده و غیر پیچیده را دوست دارد و امریکایی که باید اول این جهان ساده باشد.
سال 2018 شروع شده است. در امریکا هنوز مردی حضور دارد که حرفهای جدیدی می زند. حرفهایی که مشخص نیست چه تضمینی و چه اعتباری دارد. باید گفت ترامپ هنوز رئیس جهور امریکاست. کسی که هنوز باورش برای دنیا سخت است او را با این عنوان بپذیرد. چیزی که شاید ترامپ هم باور نمی کرد.