ترامپ تا لغو برجام تنها یک قدم فاصله داشت

بلومبرگ در مطلبی نوشت رئیس‌جمهور آمریکا تا دقایق آخر اجازه نمی‌داد تیلرسون گزارش پایبندی ایران به مفاد برجام را به کنگره تسلیم کند.

بلومبرگ در گزارش نوشت زمانی که رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه آمریکا، شب گذشته (دوشنبه) قصد داشت کنگره این کشور را از پایبندی ایران به برجام مطلع کند، دونالد ترامپ از او خواست دست نگه دارد.

در ادامه گزارش آمده است: در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما، رئیس جمهور پیشین آمریکا و از زمان امضای توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 در سال 2015 میلادی، وزارت امور خارجه آمریکا گزارش خود درخصوص پایبندی ایران به برجام را مرتبا هر سه ماه یک بار به کنگره این کشور تسلیم می کرد. اما با روی کار آمدن دونالد ترامپ که از مخالفان این توافق بود، بسیاری از مشاوران ارشدی که او با خودش به کاخ سفید آورد، معتقد بودند دولت اوباما اقدامات «چپاولگرانه!» ایران در منطقه را برای حصول این توافق، نادیده گرفته است؛ اقداماتی که در نهایت به ضرر امنیت ملی آمریکا تمام شده است. با این وجود، وزارت خارجه دولت ترامپ در فصل بهار، بر پایبندی ایران به برجام صحه گذاشت.

این گزارش می‌افزاید: رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه آمریکا، قصد داشت روز دوشنبه برای دومین بار پایبندی ایران به برجام را تأیید کند؛ حتی نکات مهم گزارش تیلرسون نیز برای خبرنگاران ارسال شده بود. همچنین، مقامات ارشد دولت ترامپ در سالن کنفرانس کارشناسان را در جریان این موضوع قرار داده بودند. قرار بود وزارت خزانه‌داری آمریکا برای کمرنگ کردن تأثیر تأیید پایبندی ایران به مفاد برجام، تحریم‌های جدیدی را علیه این کشور اعمال کند و در این خصوص به متحدان (جمهوری‌خواه) در کنگره اطلاع‌رسانی شده بود. تنها یک مشکل وجود داشت: دونالد ترامپ. ترامپ در دیدارهای خود با مشاوران امنیت ملی کابینه‌اش هرگز تمایلی به حفظ برجام نشان نمی‌دهد. از سوی دیگر رفتار منطقه‌ای ایران از زمان تحلیف ترامپ بدتر شده است.

در ادامه گزارش آمده است: طبق اظهارات مقامات کاخ سفید، درست زمانی که تیلرسون برای اطلاع‌رسانی کنگره از پایبندی ایران به برجام آماده می‌شد، رئیس جمهور آمریکا این برنامه را لغو کرد. دلیل ترامپ برای لغو این برنامه، این بود که می‌خواست گزینه‌هایی را که در اختیار داشت و شرایط احتمالی تأیید نشدن پایبندی ایران به برجام از سوی تیلرسون را بررسی کند. بدین ترتیب، عصر روز دوشنبه برای چندین ساعت، این احتمال وجود داشت که کاخ سفید گزارشی را به کنگره تسلیم کند که نشان می‌داد دولت ترامپ نتوانسته است از پایبندی ایران به توافق هسته‌ای اطمینان حاصل کند؛ با این وجود عدم پایبندی ایران به برجام نیز اعلام نمی‌شد. در صورت وقوع چنین اتفاقی، کنگره 60 روز مهلت داشت تا درباره اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران -که پس از امضای توافق‌نامه هسته‌ای ایران و شش قدرت جهانی در تابستان سال 2015 میلادی لغو شده بود- رأی‌گیری کند و یا همه تحریم‌های (یکجانبه هسته‌ای) ایران را دوباره اعمال کند.

مقامات ارشد کاخ سفید می‌گویند مشکل اینجا بود که کنگره -و دیگر امضاکنندگان توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5- برای چنین اتفاقی آمادگی نداشتند. از سوی دیگر، جامعه اطلاعاتی آمریکا، احساس می‌کند ایران همچنان به رفتار سابق خود ادامه می‌دهد؛ اما این اقدامات در چهارچوب حفظ مفاد برجام صورت می‌گیرد. بنابراین، ترامپ در نهایت وادار شد از موضع خود عقب‌نشینی کند و به وزیر خارجه خود اجازه دهد گزارش خود درباره پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را به کنگره آمریکا تسلیم کند.

در ادامه گزارش به نقل از مقامات ارشد کاخ سفید آمده است دونالد ترامپ در عزم خود برای اتخاذ مواضع سختگیرانه‌تر علیه ایران به بهانه اقدامات «خصمانه» این کشور در خاورمیانه راسخ است. برای همین منظور، رئیس جمهور آمریکا تلاش می‌کند به مشاورانی که خواهان خروج آمریکا از توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 هستند نزدیک تر شود. همین موضوع باعث شده است تا او از برخی اعضای مهم امنیت ملی در کابینه خود فاصله بگیرد. رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه آمریکا و هربرت مک‌مستر، مشاور امنیت ملی ترامپ، معتقدند نفع آمریکا در این است که واشنگتن پایبندی ایران به برجام را تأیید کند؛ زیرا توفق هسته‌ای ایران و شش قدرت جهانی این امکان را فراهم می‌کند تا در قبال لغو تحریم‌های (هسته‌ای) ایران، به رسمیت شناخته شدن حق این کشور برای غنی‌سازی اورانیوم و حذف نام سازمان‌ها و افراد ایرانی از فهرست‌های گوناگون تحریم‌‌ها، از تأسیسات هسته‌ای ایران بازرسی صورت بگیرد. از سوی دیگر، ایران طبق این توافق‌نامه و در مدت 8 تا 13 سال آینده، تنها می‌تواند به غنی‌سازی محدود اورانیوم بپردازد.

در این گزارش همچنین آمده است: ایران تاکنون به بیشتر دارایی‌های بلوکه‌شده خود دست یافته است؛ بنابراین، خروج از توافق هسته‌ای به ایران این امکان را می‌دهد تا با در اختیار داشتن این پول‌ها بدون هیچ تعهدی و بدون نظارت بین‌المللی به افزایش ذخایر هسته‌ای خود بپردازد.