ترامپ با توافق هسته ای ایران چه خواهد کرد؟

در آستانه گزارش سوم ترامپ به کنگره در تایید یا عدم تایید پایبندی ایران به تعهدات برجام، تحرکات تیم ترامپ علیه توافق هسته ای ایران بیشتر شده است.
به گزارش خبرگزاری آریا، ماه آینده دونالد ترامپ برای بار سوم باید به کنگره آمریکا در ارتباط با برجام گزارش دهد و پایبندی ایران به برجام را تایید کند. در دو گزارش قبلی ترامپ به رغم میل خود و مخالفت با توافق برجام پایبندی ایران به برجام را تایید نمود اما این بار به نظر می رسد که ترامپ سخت تر بخواهد به این موضوع تن دهد و گزارش آژانس را تایید نماید. نیکی هیلی نماینده آمریکا در سازمان ملل در سفر به وین و دیدار با آمانو تلاش کرد تا آژانس را مجاب به بازدید از مراکز نظامی ایران کند اگرچه آژانس در گزارش خود تلویحا یادآوری کرد که در صورت نیاز از تاسیسات نظامی ایران باید بازدید کرد.
در همین حال بازرسان سازمان ملل، با این گزارش تازه خود، اقدامات ترامپ را که می خواهد ایران را ناقص برجام، توافق هسته ای دو ساله ایران با آمریکا و پنج قدرت جهانی، نشان دهد، با مشکل رو به رو ساختند. آنها اعلام کردند که در تازه ترین بازرسی های خود شواهد و مدارکی دال بر نقض این توافق از سوی ایران نیافته اند.
از سوی دیگر نیکی هیلی،نماینده آمریکا در سازمان ملل، آژانس را تحت فشار قرار داد که برای برخورد با ایران موضع تهاجمی تری را اتخاذ کند و بعضی از مقامات دولت آمریکا استدلال کرده اند که آژانس باید خواستار دسترسی به یک سِری از سایت های نظامی ایران شود. اما طبق این توافق، آژانس فقط در حالتی می تواند این کار را انجام دهد که سوءظن معقولی برای این کار وجود داشته باشد و تشخیص دهد که ایران در حال انجام دادن فعالیت های غیر قانونی هسته ای در این سایت ها است.
همچنین فدریکا موگرینی، مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، این هفته در هشداری آشکار به واشنگتن گفت: اتحادیه اروپا با ۲۸ عضو از توافق ایران در برابر تلاش های احتمالی آمریکا برای طرح ادعاهای ساختگی و دارای انگیزه سیاسی مبنی بر این که ایران به این توافق پایبند نیست، دفاع می کند.
یک مقام آژانس نیز در گفتگو با خبرنگاران در باره رویکردی که آمریکا در پیش گرفته است گفت ما صرفاً برای اینکه پیامی سیاسی ارسال کنیم، از مراکزی همچون پارچین بازرسی نخواهیم کرد. وی گفت اگر آن ها مصمم هستند که توافق را از بین ببرند این کار را خواهند کرد ولی ما نمی خواهیم که چنین بهانه ای به دست آن بدهیم.
دالیا داسه کایه، مدیر اندیشکده رند که مرکزی برای مطالعات سیاسی درباره خاورمیانه است و یک کارشناس مسایل مربوط به توافق هسته ای می گویند ، متوسل شدن آمریکا به آژانس نشان می دهد که ترامپ می خواهد توافق هسته ای را کاملا فسخ کند.
خبرگزاری آریا در خصوص موضع دولت ترامپ در قبال ایران و برجام با کارشناسان به گفتگو پرداخته است.

اعمال فشار از طریق برجام راهبرد دولت ترامپ است
دکتر محسن جلیلوند،استاد روابط بین الملل در خصوص گزارش جدید آژانس در تایید پایبندی ایران به تعهدات برجام و احتمال تغییر موضع دولت آمریکا درباره توافق هسته ای ایران، گفت: ترامپ در دو گزارشی که به کنگره داده پایبندی ایران به برجام را تایید کرده است.این بار با توجه به سفر نیکی هیلی به وین و صحبت هایی که در دیدار با آمانو مطرح شد آمریکایی ها می خواهند به حوزه ای وارد شوند که ایران را وادار به عکس العمل کنند و چون ترامپ درگیر مسئله کره شمالی است فعلا در ارتباط با برجام مانور چندانی نمی دهند تا تکلیف کره را مشخص کنند.آمریکایی ها ایران و کره شمالی را تهدید بزرگ می دانند و به دنبال برخورد با آنها هستند و این استراتژی است که آنها اوایل قرن ۲۱ اعلام کردند. جرج بوش عراق، ایران و کره شمالی را محور شرارت اعلام کرد و در نظر دارند با این کشورها به طور استراتژیک برخورد نمایند. با حمله به عراق نظام سیاسی این کشور را منحل کردند و معتقدند ایران را با استفاده از برجام مهار نمودند و اکنون به دنبال برخورد با کره شمالی هستند. آمریکایی ها با ایران برخورد استراتژیک دارند و با یکسری اعمال تحریم ها در زمان اوباما اقتصاد ایران را تضعیف کردند و ضعف اقتصادی ایران موجب شد با غرب مذاکره و به برجام دست پیدا کند البته نتوانستند توان فنی هسته ای کشورمان را کاهش ندهند و آسیبی در این حوزه متوجه کشورمان نشد.در توافقنامه برجام امتیازات متقابل رد و بدل شد و ترامپ معتقد است که به ایران امتیازات زیادی داده شد ودر نتیجه آن ایران قدرتمند شده است و اکنون تلاش می کند ایران را در دو جهت تحت فشار قرار دهد. نخست از طریق برجام و حرکتی که نیکی هیلی کردو متعقدند ایران متن برجام را نقض نکرده اما روح برجام را نقض نموده است و دوم در حوزه غیر برجامی ایران را تحت فشار قرار دهند و تحریم های اقتصادی را با استفاده از شورای امنیت و یا آمریکا به بهانه افزایش توان موشکی، نقض حقوق بشر و حمایت از تروریسم احیا کنند. لذا اعمال فشار از طریق برجام و خاج از برجام راهبرد دولت ترامپ در قبال ایران است و در دو دور گذشته با اینکه ترامپ اختلافات زیادی با وزیر امور خارجه و وزیر دفاع داشت در نهایت تسلیم نظرات آنها شد و برجام را تایید کرد.

ترامپ پایبندی ایران به برجام را تایید می کند
حسن بهشتی پور،تحلیلگرارشد مسائل بین الملل،در خصوص گزارش جدید آژانس در تایید پایبندی ایران به تعهدات برجام و احتمال تغییر موضع دولت آمریکا درباره توافق هسته ای ایران، گفت: دولت ترامپ از ابتدا مخالف برجام بود و تلاش می کند شرایطی را فراهم کند که ایران برجام را نقض کند و هزینه نقض برجام بر عهده ایران قرار گیرد و این فرمولی مشخصی است که سناتور باب کروکر صراحتا آن را اعلام کرده است.امریکا در نظر دارد با فشار به آژانس اعلام کند که از سایت های نظامی ایران بازدید شود. با توجه به اینکه ایران اقدامی خلاف برجام انجام نداده و آژانس صرفا مراکزی را بازدید می کند که فعالیت هسته ای در آن انجام می شود و از آنجا که در مراکز نظامی ایران فعالیت هسته ای انجام نمی شود آژانس اسناد و شواهدی در دست ندارد تا با استناد به آنها بخواهد از سایت های نظامی ایران بازدید کند لذا آژانس صراحتا اعلام کرد مدرکی ندارد که ایران در سایت های نظامی خود فعالیت هسته ای انجام می دهد و ایران هم اجازه بازدید از مراکز نظامی خود را نمی دهد.بسیار بعید است در ۱۵ اکتبر ترامپ بدون استناد به گزارش آژانس نقض برجام از سوی ایران را اعلام کند. اگر بر فرض چنین اقدامی نماید در جامعه بین الملل و در میان کشورهایی که بیشترین مراودات اقتصادی را با ایران دارند حمایت نخواهد شد و در داخل آمریکا هم با انتقاد شدید مواجه است و حزب دموکرات خواهان تجدیدنظر در این ارتباط است چون می داند نقض برجام از سوی آمریکا هزینه گزافی را به مردم آمریکا تحمیل می کند. در داخل و خارج آمریکا سیاست ترامپ در انزوا کامل است و تنها از طرف اسرائیل ولابی صهیونیستی حمایت می شود.پیش بینی دشوار است که ترامپ چه خواهد کرد اما قراین حاکی از آن است همانطور که اعلام کرده بود برجام را پاره می کند اما در دو گزارش قبلی پایبندی ایران را تایید کرد در اکتبر نیز مجبور به تایید برجام خواهد شد.

آمریکا بدنبال خروج از برجام نیست
دکتر عبدالرضا فرجی راد، استاد ژئوپولیتیک در خصوص گزارش جدید آژانس در تایید پایبندی ایران به تعهدات برجام و احتمال تغییر موضع دولت آمریکا درباره توافق هسته ای ایران، گفت: وقتی آژانس پایبندی ایران به تعهدات برجام را تایید می کند، سایر اعضای ۱+۵ هم باید تایید کنند. دولت ترامپ به دنبال بهانه است تا نشان دهد که ایران تعهدات خود را عملیاتی نکرده است تا بتوانند از این توافق خارج شوند که کار مشکلی است. آمریکایی ها در این خصوص دو مشکل دارند؛ مشکل نخست آنها با اعضای ۱+۵ است که موافق خروج از برجام نیستند و تاکنون محکم ایستاده اند و گزارش آژانس برای آنها ملاک است. مشکل دیگر اختلافاتی است که درون آمریکا وجود دارد. علی رغم آنکه که کنگره با ایران مخالف است اما موافق نیستند در رابطه با برجام یک راه مستقلی را در پیش بگیرند ضمن آنکه در کاخ سفید هم همین شرایط حاکم است. پیش از این در کاخ سفید گروه هایی بودند که بشدت سیاست ترامپ را دنبال می کردند و اکنون از کاخ سفید استعفا دادند و یا اخراج شدند و گروهی هم که در کاخ سفید هستند بخشی با خروج یکجانبه آمریکا از برجام موافق نیستند. تصور نمی کنم آمریکایی ها در مدت کمتر از یک ماهی که به ۱۵ اکتبر و گزارش کاخ سفید به کنگره در ارتباط با تایید توافقنامه برجام باقی مانده، بخواهند از برجام خارج شوند و مجبور هستند تعهدات ایران به برجام را تایید کنند اما شرط و شروطی دارند و از هم اکنون آنها را مطرح می کنند. کلام آخر آمریکایی ها این است که با اعمال فشار بر ایران بازدید از مراکز نظامی کشورمان را در دستور کار دهند و در ادامه در نظر دارند با طرح این موضوع با دیگر اعضای ۱+۵ رایزنی کنند. البته هنوز زمان آن نرسیده است که آمریکایی ها با بهانه مناسبی از برجام خارج شوند و تا زمانی که تلاش نکنند با دیگران گفتگو کنند و مسئله بازدید از مراکز نظامی را به یک نحوی پیش ببرند و در ذهن اروپایی ها القا کنند تا در میان آنها دودستگی ایجاد شود، این روند ادامه دارد. آمریکایی ها ناچار هستند گزارش آژانس را تایید کنند و در ۳ ماه آینده با اعمال فشار بر روی متحدین خود و سپس روسیه و چین تغییراتی در برجام دهند و یا آنها را ترغیب کنند از مراکز نظامی ایران بازدید شود که البته طرف ایرانی نخواهد پذیرفت و ایران تنها مواردی را قبول می کند که در توافقنامه برجام ذکر شده است. هر چند که آژانس اعلام کرده قرار نیست از مراکز نظامی ایران بازدید کنیم و در موقع ضرورت مسئله را با طرف ایرانی مطرح می کنیم. آمریکایی ها دنبال خروج از برجام نیستند چون با خارج شدن از برجام نفعی نمی برند. آمریکایی ها اکنون به دنبال آن هستند که به بهانه برجام از مراکز نظامی ایران بازدید کنند که این عملیاتی نمی تواند باشد و ایران زیر بار آن نمی رود. آمریکایی ها در این یک ماه که باید گزارش بدهند از برجام خارج نمی شوند اما تلاش می کنند با اعمال فشار، ایران اشتباهاتی مرتکب شود و به بهانه آن اشتباهات طرف های دیگر برجام را قانع کنند، طرح آمریکایی ها را بپذیرند و به بهانه آزمایشات موشکی ایران، حضور خود را در سایت های نظامی کشورمان افزایش دهند و صرفا در مرحله فعلی این مدنظرشان است و نمی خواهند از برجام خارج شوند.

ترامپ برجام را تایید می کند
جعفرقنادباشی،تحلیلگر مسائل خاورمیانه،در خصوص گزارش جدید آژانس در تایید پایبندی ایران به تعهدات برجام و احتمال تغییر موضع دولت آمریکا درباره توافق هسته ای ایران، گفت: دولت ترامپ دو راه پیشرودارد.نخست اینکه گزارش آژانس را بپذیرد.اکنون دولتهای اروپایی همسو با آژانس موضع گیری می کنند و و برحفظ برجام تاکید دارند و همراه با دولتهای اروپایی دولتهای دیگر هم خواستار حفظ برجام هستند. آمریکایی ها باید با این جریان بین المللی همراهی کنند یا اینکه بخواهند تک روی کنند که بسیار به زیان آمریکایی ها تمام می شود. آمریکا مشکلات زیادی با جهان دارد و نمی تواند تکروی کند، ممکن است ترامپ و برخی مشاوران تندروی وی صحبت هایی کند اما انتخاب گزینه لغو برجام آمریکا را منزوی می کند چون مسائل دیگری هم همراه آن اتفاق می افتد. واقعیات بین المللی، مشکلات اقتصادی آمریکا و مشکلاتی که در خاورمیانه با آن دست و پنجه نرم می کند دولت ترامپ را به رغم تمام شعارها ناگزیر می کند برجام را حفظ کند مگر آنکه روش انتحار را انتخاب کند و بخواهد برجام را لغو کند که در این صورت ممکن است موقعیت ضعیف ترامپ متزلزل تر می شود و حتی ممکن است به کناره گیری وی ختم شود.با لغو برجام مشکلات اقتصادی و نظامی آمرکا با اروپایی ها پیچیده تر می شود و نفع ترامپ در این است که واقعیت های بین المللی را بپذیرد و با جریان برجام همسویی کند و آنچه را که صهیونیست ها به دنبال آن هستند را کنار بگذارد و گزارش آژانس را تایید کند.

ترامپ برای بار سوم پایبندی ایران به برجام را تایید می کند
امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل آمریکا،در خصوص گزارش جدید آژانس در تایید پایبندی ایران به تعهدات برجام و احتمال تغییر موضع دولت آمریکا درباره توافق هسته ای ایران، گفت: به نظر می رسد همانطور که در دو تاریخ ۹۰ روزه پیشین ترامپ علی رغم میل باطنی و مشاوره ای که به وی می دادند از وزیر امور خارجه خود خواست با نامه به کنگره پایبندی ایران به تعهدات برجام را مورد تایید قرار دهد و اعلام کند آمریکا همچنان به برجام متعهد باقی می ماند، در ۱۵ اکتبر نیز ترامپ در گزارش خود به کنگره بار دیگر پایبندی ایران به برجام را تایید نماید. طی هفته های اخیر دولت آمریکا موضعی را در پیش گرفت مبنی بر اینکه اعلام کرد ایران امکان دسترسی به سایت های نظامی خود را فراهم کند که با واکنش مقامات ایران مواجه شد و در نهایت آژانس اعلام کرد که فعلا نیازی به بازرسی نیست و اگر کشوری چنین درخواستی دارد باید اسناد و دلایل خود را برای مشکوک بودن به سایت های نظامی در اختیار آژانس قرار دهد و اگر آژانس قانع شد از ایران برای بازدید از سایت های نظامی درخواست می کند. در سفر نیکی هیلی به وین و دیدار با آمانو سندی دال بر اینکه در سایت های نظامی ایران موارد مشکوکی دیده می شود و چنین درخواستی را بخواهند مطرح کنند، ارائه نشده و به نظر می رسد این موضوع یک جنگ روانی علیه ایران بوده است. با توجه به این وضعیت دست آمریکا باز نیست که بخواهد جامعه جهانی را قانع کند که ایران به تعهدات خود پایبند نیست. تعهدات ایران کاملا قابل محاسبه است یا تعداد سانتریفیوژها را می شمارند یا مقدار ذخایر اورانیوم را و یا میزان آب سنگین را وزن می کنند و اینها مواردی نیست که آمریکایی ها بخواهند درباره آن تردیدی ایجاد کنند و در ماه اکتبر نیز برای بار سوم پایبندی ایران به برجام را اعلام خواهند کرد.
حفظ برجام در گرو اتحاد داخلی است
منصور مظفری، مدیر مسئول روزنامه آفتاب یزد،در خصوص گزارش جدید آژانس در تایید پایبندی ایران به تعهدات برجام و احتمال تغییر موضع دولت آمریکا درباره توافق هسته ای ایران، گفت: با توجه به پروژه ایران هراسی که آمریکایی ها در دنیا به راه انداختند، انتظاری نیست که آمریکا به برجام پایبند باشد. این در حالی است که جمهوری اسلامی راه حل تمام اختلافات را جنگ و تشنج نمی داند و مذاکره، گفتگو و راه حل های دیپلماتیک را می پسندد. بر همین اسا ایران وارد مذاکره با کشورهای قدرتمند جهان و آمریکا شد و برجام محصول رایزنی گروه ۱+۵ با ایران است. عجیب نیست آمریکا نخواهد به برجام پایبند باشد چون خصومت های آمریکا با ایران پس از انقلاب تاکنون ادامه داشته و ترس آنها الگو بودن ایران برای سایر کشورهایی است که آمریکا می خواهد آنها را تحت مستعمره خود بگیرد. با لغو برجام آمریکا منزوی می شود و ایران پایبندی خود را به برجام نشان داده و کشورهای اروپایی و روسیه نیز به پایبندی ایران اذعان کرده و از برجام حمایت می کنند؛ لذا نباید نگران بود.
این کارشناس سیاسی ادامه داد: در گزارش سوم ترامپ به کنگره آمریکا در ۱۵ اکتبر، آمریکایی ها به دنبال اعمال فشار بر ایران هستند و می خواهند در تعاملی که ایران با کشورهای اروپایی برقرار کرده مشکلاتی ایجاد نمایند اما در نهایت آنچه که مد نظر آمریکا است، حاصل نخواهد شد. ضمن اینکه ترامپ دیوانه ای است که سیاستمدارهای کهنه کار این کشور به این نکته پی بردند و می دانند که اگر بخواهند سیاست های جنون آمیز ترامپ را تایید کنند، موجب انزوای بیشتر آمریکا خواهند شد. آمریکایی ها شاید برجام را نقض کنند اما به آنچه که مدنظر شان است، دست پیدا نمی کنند.

اتحاد ایران و روسیه در برجام، راهبردی است
دکتر عباس اسدی،استاد روابط بین الملل در خصوص گزارش جدید آژانس در تایید پایبندی ایران به تعهدات برجام و احتمال تغییر موضع دولت آمریکا درباره توافق هسته ای ایران، گفت: گزارش آژانس در ارتباط با پایبندی ایران به تعهدات برجام دو پهلو بود و به نوعی تایید اظهارات نیکی هیلی است که اظهار داشت آژانس باید از سایت های نظامی ایران بازدید کند. اگر چه در گزارش آژانس اعلام شد که ایران تخطی نکرده اما آمانو تلویحا صحبت های دولت آمریکا را مطرح کرد و گفت در صورت لزوم از سایت های نظامی ایران باید بازدید کرد. رئیس جمهور فرانسه نیز اعلام کرده است در سال ۲۰۲۵ شرایطی ایجاد کنیم که موضوع بازدید از سایت های نظامی ایران را در متن برجام بگنجانیم؛ بنابراین نباید تصور کنیم گزارش آژانس مثبت بوده است.
این کارشناس روابط بین الملل در ادامه افزود: ترامپ به دنبال تحریک ایران است تا واکنش ایران موجب نقض برجام شود و دست آمریکا را برای بازگرداندن تحریمها باز کند البته ایران هم محتاطانه رفتار می کند تا بهانه ای دست آمریکا ندهد. آمریکایی ها اعلام کرده اند هر اقدامی لازم است، انجام می دهند تا ایران را ناقض برجام نشان دهند. ترامپ موضع قابل اتکایی ندارد و ضد و نقیض صحبت می کند و یک فرد غیر قابل پیش بینی است و دارای ثبات نیست که بتوان به آن اعتماد کرد. دولت آمریکا به دنبال آن است که در گزارش خود به کنگره در ۱۵ اکتبر نظر منفی علیه ایران جمع کند تا اعلام نماید که ایران تخطی کرده و حاضر نیست برجام را عملیاتی کند. آمریکا با فشارهای رسانه ای بر ایران راهبرد خود را پیش می برد؛ این در حالی است که آمریکا بسیاری از تعهدات برجام را نقض کرده و گام های منفی علیه ایران برداشته است و در واقع با اقدامات خود روح و متن برجام از بین رفته، اما ایران تلاش می کند بهانه دست آمریکا ندهد.