تذکر علی مطهری به صداوسیما در همایش حکمت مطهر
علی مطهری در همایش حکمت مطهر که در دانشگاه صداوسیما برگزار شد، به صداوسیما هشدار داد توجه به فکر و اندیشه شهید مطهری در سالهای اخیر در صداوسیما کمرنگ شده است.
همایش حکمت مطهر به مناسبت سالروز شهادت شهید مرتضی مطهری با حضور حجت الاسلام موسوی مقدم (قائم مقام رییس صدا و سیما)، علی مطهری (نایب رییس مجلس)، دکتر غلامعلی حداد عادل (نماینده پیشین مجلس)، دکتر عماد افروغ (نماینده پیشین مجلس)، دکتر شهاب اسفندیاری (رییس دانشگاه صداوسیما) و جمعی از استادان و صاحبنظران دانشگاه صداوسیما صبح امروز سهشنبه (۱۲ اردیبهشت ماه) برگزار شد.
در این همایش حداد عادل، علی مطهری و شهاب اسفندیاری به سخنرانی پرداختند.
غلامعلی حدادعادل در این همایش به بیان نکاتی درباره ویژگیهای شهید مطهری پرداخت و گفت: از میان همه اوصاف این بزرگوار، بر تفکر عقلانی آقای مطهری تاکید زیادی میکنم. این شهید بزرگوار نگاه عقلانی به هستی، به انسان و … داشت و دین را با همین چشم عقل نگاه میکرد؛ چرا که زیباییهای اسلام در نظر او در درجه اول زیباییهای عقلانی بوده است و جاذبه عقلانی اسلام او را اینچنین شیفته خود کرده بود.
حدادعادل در میان ویژگیهای شهید مطهری به ویژه تفکر عقلانی گفت: استاد مطهری یک وجه پربرکت برای اسلام و جمهوری اسلامی ایران بوده و هست. از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و از دانشکده صداو سیما سپاسگزاری میکنم که سالهاست با همایش حکمت مطهر در جهت معرفی استاد مطهری هم به جامعه و همه به کارکنان صداو سیما تلاش میکنند. همه باید مطهری را بشناسند و بشناسانند. اما بیش از همه، این مسؤولیت وظیفه صداو سیما است.
رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی ادامه داد: اگر جسم شهید مطهری از میان ما رفته، اما فکر او در میان جامعه ما باقی است. استاد مطهری یک مسلمان موحد و مومن و قرآنی بود. همه این ویژگیها از روی شناخت بوده است و آنچه که میگویم بر آنچه که دیدهام مستند است. استاد یک عالم بود یک معلم و یک نویسنده. یک سخنور و سخنران و خطیب و واعظ به معنی واقعی کلمه بود. یک متفکر، فیلسوف و مصلح اجتماعی و انقلابی مبارز بود و بالاخره به مقام شهادت رسید که برآیند همهی آن امتیازها بود.
او در ادامه به ویژگیهای تفکر عقلانی شهید مطهری اشاره کرد و گفت: استاد مطهری نگاه عقلانی به هستی داشت. اگر میبینید امام راحل این همه ابراز علاقه به شهید مطهری داشت صرفا جنبه عاطفی ندارد، علتش این است که امام (ره) به همین نگاه عقلانی استاد مطهری توجه داشتند. کسان دیگری بودند که با امام سابقه داشتند و نزد امام درسی خواندهاند، اما تفاوت شهید مطهری با همه آنها به نگاه رژفنگر عقلانی ایشان برمیگردد. استاد مطهری دین را وحی خداوند حکیم میدانستند و این زیباست که هیچ حکمی بیحکمت نیست و این نگاه قرآنی و اسلامی است و نگاه امیرالمومنین (ع) در نهجالبلاغه همین است.
حداد عادل با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری گفت: ایشان برای هر موضعی که اتخاذ میکنند استدلال دارند و دلیل میآورند و اینگونه نیست که با هیجان حرف بزنند و درونمایه حرفهای ایشان عقلانیت است و همین عقلانیت بود که استاد مطهری را به حوزه فلسفه جذب کرد. اگر آثار او را مشاهده کنید میبینید این عقلانیت در نوشتهها حضور دارد، حتی در بحث تاریخی ورود و خروجش به این مبحث عقلانی است.
وی با بیان اینکه بزرگترین میراث شیعه برای آینده، شیوه نگاه مطهری به دین است، گفت: ممکن است موضوعاتی ۵۰ یا ۶۰ سال قبل برای جامعه ما اهمیت داشته که امروز ندارد. شهید مطهری هم در زمان خودش تشخیص داد در مورد موضوعی بحث کند که همین درک عقلانی دین است و امروز ما بیش از هر زمانی دیگر باید از وجه عقلانی دین دفاع کنیم؛ چرا که اگر از این گوهر عقلانی دین غفلت کنیم سرنوشتی جز فرو غلتیدن در سکولاریسم نداریم.
او با اشاره به نگاه عقلانی شهید مطهری به دین اظهار کرد: نگاه شهید مطهری اینگونه بود که به عقل معتقد بود، منتها میگفت خداوند حکیم اگر گفته است ربا حرام است و یا حجاب واجب است، دلیلش این است که خداوند حکیم با عقل (حکمت) خیر کثیر داشته که همه عمر مطهری را جذب کرده است. شهید مطهری در مقام مصلح، به فکر میرفت که چه کاری را برای جامعه بکند. او اصلاح نظام و حکومت را اساسیترین کار میدانست و این که نظام اسلامی و دینی در جامعه برقرار شود. در ۱۵ خرداد هم در تایید نهضت امام (ره) به زندان افتاد. وقتی هم که در سال ۵۷ ، نهضت امام (ره) بالا گرفت شهید مطهری درسهای فلسفه خود را تعطیل کرد. او اگر هنوز مانده بود، ما را به سمت تفکر، تعقل و نگاه عقلانی سوق میداند.
حداد عادل با اشاره به وظایف صداوسیما در زمینهی پیاده کردن اندیشههای شهید مطهری، مطرح کرد: کسانی که برنامهسازی میکنند باید بتوانند از سرچشمه زلال اندیشه این شهید بزرگوار در همه وظایفی که دارند استفاده کنند.
در بخشی از این همایش با حضور عماد افروغ، دکتر اسفندیاری و دکتر علی مطهری، از پدر و مادر شهید نظامدوست تجلیل به عمل آمد و لوح تندیس و یادبود حکمت مطهر به آنان تقدیم شد.
***
علی مطهری در بخشی از سخنان خود در همایش حمت مطهر با این سوال مواجه شد که چرا در مقابل حقوقهای نجومی سکوت پیشه کرده است.
او پاسخ داد: ما سکوت نکردهایم. حقوقهای نجومی توجیه قانونی داشتند و دولت قبل مصوبهای داشت که دست هیاتهای عامل بانکها را باز گذاشته بودند که تا آنجا که میتوانستند حقوقشان را افزایش بدهند. قانونا ایرادی به این مساله وارد نبود ولی وجدانا ایراد داشت و غیرعادلانه بود. البته دولت فعلی هم زودتر از اینها میبایست آن مصوبه را اصلاح میکرد که دیر اصلاح کرد.
نائب رییس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: در مساله حقوقهای نجومی افراد زیادی وارد شدند. بنده جاییهایی وارد میشوم که دیگران وارد نمیشوند و یا جرأت آن را ندارند.
مطهری همچنین در ادامه از مسؤولان سازمان صداوسیما تقدیر و تشکر کرد که همایش حکمت مطهر را پس از توقف برگزاری، دوباره احیا کردهاند.
او ابراز امیدواری که در سالهای آینده این همایش ادامه داشته باشد.
دکتر علی مطهری، نائب رییس مجلس شورای اسلامی همچنین در همایش حکمت مطهر که در دانشگاه صدا و سیما برگزار شد، اظهار کرد: در بزرگداشتها باید استفادهای برای خودمان داشته باشیم. اگر بخواهیم ببینیم آرمانها و آرزوهای استاد مطهری برای آینده انقلاب اسلامی چه بوده است، باید ببینیم ایشان در روزهای منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی و دو ماه بعد از پیروزی که در قید حیات بودند بر روی چه مسائلی، چه هدفها و آرمانیهایی تاکید داشتند.
او ادامه داد: وقتی به گفتههای شهید مطهری مراجعه میکنیم در این بازه زمانی بر چند نکته تاکید فراوان داشتند که از جمله آن عدالت است. صریحا بازگو می کند که اگر در آینده به رعایت عدالت اهمیت ندهیم انقلاب ما با شکست مواجه خواهد بود. و پرچم عدالت به دست گروههای دیگر خواهد افتاد.
علی مطهری با اشاره به تاکیدات شهید مطهری بر مساله آزادی بیان و تفکر یادآور شد: در مساله آزادی بیان و تفکر میبینیم که هشدار میدهند مبادا جوانان ما خیال کنند برای دفاع از اسلام و انقلاب باید جلوی اظهار نظر منتقدان را بگیرند. آزادی بیان در تاریخ اسلام اهمیت بسیاری داشته است و ائمه هم بر این مساله تاکیدات زیادی داشتهاند.
مطهری در ادامه با اشاره به اندیشههای شهید مطهری در زمینهی استقلال فکری نیز توضیح داد: شهید مطهری به مساله استقلال اعم از استقلال سیاسی، اقتصادی و فرهنگی تاکید داشتند و تاکید بیشتر او بر استقلال فرهنگی بوده است که بالاتر از آن استقلال مکتبی است. این که ما به مکتب جامعه خودمان اعتقاد داشته باشیم، تنها اسلام کافی نیست. بعضی ملتها نسبت به فرهنگ دیگران حالت استصباع پیدا میکنند. شهید مطهری میگویند زمانی که در برخی از ملتها حالت استصباع ایجاد میشود، ملتها خودباخته میشوند. بنابراین مساله استقلال فرهنگی بسیار مهم است و مقام معظم رهبری بارها به آن تاکید داشتهاند. اما گاهی نشانههایی از خودباختگی فرهنگی در جامعه میبینیم که باید علاج شود.
نائب رییس مجلس شورای اسلامی در ادامه سخنان خود در همایش حکمت مطهر درباره مساله عدالت هم اظهار کرد: استاد مطهری در اهمیت دادن به عقل و تعقل در اندیشه اسلام واینکه اسلام چه مقدار برای عقل ارزش قائل است، تاکید بسیاری دارد.
او همچنین به آثار بیعدالتی در اجتماع که از تاکیدات شهید مطهری بوده است، اشاره کرد و گفت: این آثار بیعدالتی در اجتماع دو پدیده در جامعه را ایجاد میکند؛ یکی بیتعادلی و دیگری ایجاد دو طبقه متفاوت. یکی طبقه محروم و یکی طبقه پرتوقع. طبعا این دو پدیده جامعه را دچار عدم تعادل میکند. همچنین رشد بخش اندیشه و اقبال و شانس. وزمانی که جامعه احساس میکند عدالت در کار نیست، بلکه پول و پارتی در کار است، کار و فعالیت و ابتکار، ابداع دیگر ملاک پیشرفت نیست، لذا شاعرانی پیدا میشوند که راجع به بخت و اقبال حرف میزنند.
مطهری در همین زمینه بر ضمانت اجرای عدالت تاکید کرد و با اشاره به احادیثی از امیرالمومنین (ع) گفت: آن کسی میتواند احکام را اجرا کند که اهل مسامحه نباشد. خیلی از ما دچار رودربایستی و رفیقبازی میشویم، درحالی که نباید نقاط ضعف جامعه در خود کسی که احکام را اجرا میکند وجود داشته باشد چرا که هر کسی نمیتواند ادعای اصلاحات اجتماعی کند.
***
در همایش حکمت مطهر، همچنین دکتر شهاب اسفندیاری، رییس دانشگاه صداوسیما از دیگر سخنرانان بود.
او در سخنرانی خود سوالاتی را مطرح کرد و گفت: برای چه ما امروز برای بزرگداشت شخصیت استاد مطهری نشستهایم. وجه تمایز این شخصیت از دیگر علما و فضلا چییست؟
اسفندیاری سپس وجه تمایز شهید مطهری را در نقد دانست و افزود: نقد اساس و پایه تفکر است.
او ادامه داد: نقد شهید مطهری در حوزههای مختلف او را به یک مصلح تبدیل کرده است، همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند ما نمیتوانیم در شهید مطهری متوقف شویم و راهشان ادامه دارد و نقد لازمهی دنبال کردن راه ایشان است.