تبدیل تئاتر از «هنری مردمی» به «کالایی لاکچری»
در حالیکه مدیرکل هنرهای نمایشی در واکنش به اعتراضات علیه اوضاع بلبشوی قیمت بلیت تئاتر اعلام کرد مذاکراتی برای تشکیل شورای تعیین قیمت بلیتهای تئاتر انجام شده تا دیگر قیمتهای غیراستاندارد و گران برای بلیت نمایشها تعیین نشود با اینحال نگرانیها برای لاکچریشدن تئـاتر همـچنـان ادامـه دارد.
به گزارش «جوان» از یک سو و در پی مزمن شدن موضوع افزایش لجام گسیخته قیمت بلیت تئاتر و عبور از مرز ۲۰۰ هزار تومان برای تماشای نمایش «میسیسیپی نشسته میمیرد» به کارگردانی همایون غنی زاده و از سوی دیگر سرگیجه گرفتن مسئولان هنری وزارت ارشاد برای توجیه این صعود عجیب و غریب، خبرهایی از به صرافت افتادن مدیر هنرهای نمایشی وزارت ارشاد برای دخالت و کنترل این توسن سرکش به گوش میرسد،
به همین علت شهرام کرمی مدیرکل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن انجام مصاحبههای متعدد مطبوعاتی سعی در آرام کردن فضای انتقادی پیش آمده در مورد «گرانفروشی هنر مردمی» به مخاطبان داشته است. کرمی درباره قیمتگذاری بالای بلیت برخی از نمایشها مانند «میسیسیپی نشسته میمیرد» در تالار وحدت و نیاز به شکلگیری سازوکاری قانونی برای تعیین کف و سقف بهای بلیت آثار نمایشی میگوید:
تا به حال تئاتر درگیر چنین وضعیتی نشده بود و در سالنهای دولتی تئاتر نرخگذاری بلیتها به صورت معقول بوده و نگرانی ایجاد نمیکرد ولی در این چند ساله با شکلگیری سالنهای خصوصی نرخ گذاری بلیتها باعث نگرانی شده است.
مدیر کل هنرهای نمایشی در ادامه خاطر نشان میکند: این روزها ضرورت تشکیل شورای صنفی برای تعیین سقف و کف بهای بلیت آثار نمایشی احساس میشود. روز شنبه هفتم مهر و با مطرح شدن بهای بلیت نمایش «میسیسیپی…» با دکتر شهرام گیلآبادی مدیرعامل خانه تئاتر صحبت کردم که هر چه سریعتر این شورای صنفی را تشکیل دهیم.
همچنین با چند حقوقدان نیز برای راهکارهای قانونی راه اندازی این شورا گفتوگو داشتم. کرمی یک روز بعد از اعلام ضرورت تشکیل ساختار قیمت گذاری بلیت تئاتر و قانونمندشدن آن، با چرخشی ۱۸۰ درجهای در دفاع از جهش چند برابری و غیر منطقی بلیت تئاتر میگوید:
شاهد افزایش بهای بسیاری از کالاها به تناسب شرایط اقتصادی هستیم که به همین دلیل بلیت تئاترها افزایش پیدا کرد، اما اگر بخواهیم بهای نمایش تولید شده و ارزش اثر را محاسبه کنیم این افزایش قیمت رقم غیرمتعارفی نیست [!]، چون به نسبت هزینههای دکور، تبلیغات و دستمزد عوامل بازیگران منطقی است، به خصوص گروههای نمایشی که از هیچ ارگان دولتی حمایت مالی ندارند، اما در این میان بلیت دو نمایش به صورت غیرمتعارف افزایش پیدا کرده که واکنشهای هنرمندان را هم به این قضیه در پی داشت.
نکته قابل تأمل و البته تأسف برانگیزی که در لابهلای اظهارات مدیر کل هنرهای نمایشی وزارت ارشاد در مورد سازوکار قانونی تعیین بهای بلیت تئاتر به آن اشاره میشود این است که تا کنون هیچگونه ساز و کار قانونی و مشخصی از سوی اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان متولی تئاتر پیشبینی و طراحی نشده است!
این اهمال غیرقابل توجیه و عدممسئولیت پذیری مدیران تئاتر در حالی تا به امروز ادامه داشته است که به لطف همین تغافل سؤالبرانگیز آنها برخی گروههای نمایشی با محور قرار دادن منافع شخصی و اصالت دادن به سود و بهره خودشان، بهای بلیت را تعیین و اجرا کردهاند.
تالار وحدت به عنوان یکی از مهمترین مکانهای فرهنگی و هنری ایران طی سالهای اخیر با روندی که پیش رو قرار داده علاوه بر میزبانی برنامههای تبلیغاتی فروش خودرو و لوازم آرایشی، تبدیل به مکانی برای اجرای نمایشهای تجاری خاص با بهای گزاف بلیت گردیده است و نکته بدتر اینکه ظاهراً مدیران این مجموعه که اتفاقاً از جمله مکانهای دولتی و زیرمجموعه معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است، از این روند راضی بوده و هستند.
اما در شرایط پیچیده و دشوار اقتصادی که گریبانگیر مردم و اقتصاد کشورمان شده است و در حالی که تولیدات و کنشهای فرهنگی و هنری میتوانند امید به آینده را در لایههای جامعه تقویت کنند، تصمیمات خلق الساعه و مبتنی بر اصالت منافع شخصی از سوی برخی هنرمندان و ابنالوقت بودن مسئولان این حوزه و عدم پیش بینی نیازهای آینده، فضایی را ایجاد کرده که تئاتر از موقعیت «هنری مردمی» به «کالایی لاکچری» در حال تغییر وضعیت باشد.