تاثیر گرانی بنزین بر بازار بورس
پس از افزایش نرخ بنزین بازار سهام ممکن است چه واکنشی نشان دهد؟ کدام سهام در بورس ممکن است از گرانی بنزین بیشتر متاثر شود؟
بامداد ۲۴ آبان ماه سال ۱۳۹۸ نرخ بنزین گران شد. کارشناسان مختلف درباره تاثیرگذاری نوسان نرخ بنزین بر بورس نظرات مختلفی دارند. پس از افزایش نرخ بنزین بازار سهام ممکن است چه واکنشی نشان دهد؟ کدام سهام در بورس ممکن است از گرانی بنزین بیشتر متاثر شود؟
درباره گرانی بنزین و بورس، شهلا حیدری، کارشناس بازار سرمایه و بازارگردانی تامین سرمایه امین معتقد است که افزایش نرخ بنزین در صنعت روانکارها و پالایشی‌ها تاثیر مثبت می‌گذارد.
حیدری گفت: به دلیل وابسته بودن محصولات این صنایع به بنزین، در نتیجه با افزایش نرخ بنزین، شاهد افزایش نرخ این محصولات خواهیم بود.
کارشناس بازارگردانی تامین سرمایه امین در عین حال تصریح کرد که افزایش نرخ بنزین می‌تواند روی برخی از شرکت‌های شیمیایی که از بنزین به عنوان مواد مصرفی خود استفاده می‌کنند، تاثیر بگذارد.
تاثیر تبعی افزایش نرخ بنزین
اما مهدی رضایتی، مدیر تحلیل مدبران اقتصاد و کارشناس سرمایه‌گذاری و بورس به تجارت‌نیوز عنوان کرد: «شرکت‌های پالایشی به صورت مستقیم با بنزین سر و کار دارند، اما اثری روی آنها نخواهد گذاشت.»
وی اثر نرخ بنزین در صنایع را ناشی از آثار تبعی آن دانست و اضافه کرد: «اثر افزایش نرخ بنزین از مسیر افزایش تبعی تورم است؛ به طور مثال شرکت‌هایی که مسئله حمل‌ونقل روی آنها تاثیر‌گذار است، از این افزایش نرخ تاثیر می‌پذیرند. صنایعی همچون سیمانی‌ها و فولادی به دلیل افزایش هزینه حمل‌ونقل، با افزایش نرخ مواجه می‌شوند.»
رضایتی در ادامه تصریح کرد: «این مسئله به دلیل اینکه باعث ایجاد تورم خواهد شد، تاثیرات متعددی را در شرکت‌های خدماتی نیز خواهد گذاشت و آنها می‌توانند افزایش نرخ بگیرند.»
مدیر تحلیل مدبران اقتصاد با تاکید بر اینکه تورم برای اقتصاد ما مسئله بدی نیست، عنوان کرد: «بنابراین افزایش نرخ بنزین اثر منفی بر بازار نخواهد گذاشت. اما اینکه انتظار داشته باشیم برخی از صنایع به صورت مستقیم از افزایش نرخ بنزین تاثیر بگیرند، انتظار بجایی نیست.»
وی خاطرنشان کرد: «اما به طور کلی افزایش نرخ بنزین تاثیر مثبتی در بازار خواهد گذاشت و شرکت‌ها به صورت غیرمستقیم از این مسئله تاثیر می‌گیرند، که در نتیجه باعث افزایش سودآوری آنها خواهد شد.»
بازار ترسی ندارد
حسام‌الدین جعفری، معاون عملیات و مدیر صندوق‌های کارگزاری بانک ملی در گفت‌وگو با تجارت‌نیوز به ارزیابی تاثیر افزایش احتمالی نرخ بنزین و سوخت بر نرخ محصولات، به ویژه تولیدات شرکت‌های پذیرفته شده در بازار سرمایه پرداخته است.
وی در ابتدا به لزوم تفکیک مسئله افزایش نرخ سوخت در صنایع و سوخت‌های مختلف نظیر بنزین، گاز و گازوئیل اشاره کرد و گفت: «به طور مثال افزایش نرخ گاز، افزایش نرخ برق را به دنبال خواهد داشت. اما مشخصا نرخ بنزین، بر نرخ حمل‌ونقل اثرگذار خواهد بود. نرخ حمل‌ونقل هم بهای تمام شده کالاها را افزایش می‌دهد و اگر واحدهای تولیدی بتوانند بهای تمام شده خود را متناسب با آن، افزایش دهند، تاثیر و اتفاق خاصی در صنایع مختلف بورسی نمی‌گذارد.»
جعفری در ادامه افزود: «در نتیجه بار افزایش قیمت‌ها صرفا به مصرف‌کننده منتقل می‌شود. اما اگر برخی کالاها به دلیل رقابتی بودن و یا نرخ‌گذاری‌های دستوری نتوانند این افزایش را به مصرف‌کننده منتقل کنند، این افزایش نرخ می‌تواند حاشیه سود شرکت‌ها را کاهش دهد.»
وی با تاکید بر اینکه افزایش نرخ سوخت در شرکت‌های با اهمیت بورسی، تاثیر خاصی نخواهد گذاشت، گفت: «به طور مثال در شرکت‌های پالایشی و پتروشیمی تا قبل از تولیدشان هزینه حملی ندارند، چرا که عموما محصولات آنها به کمک خطوط لوله جابه‌جا می‌شود. بنابراین روی پالایشی و پتروشیمی تاثیری نخواهیم دید، اما در صنایع پایین دستی آنها به دلیل حمل‌ونقل خارج از خطوط لوله، شاهد افزایش نرخ خواهیم بود.»
معاون عملیات کارگزاری بانک ملی گفت: «رشد نرخ سوخت در صنایع بالادستی دیگری همچون فولاد و معدنی هم بی‌تاثیر است، چرا که معمولا معادن در کنار کارخانجات فولادی قرار دارد. اما تولیدکنندگان محصولات نهایی فولاد و شمش تحت تاثیر قرار می‌گیرند، چرا که حمل‌ونقل آنها چه به صورت ریلی و چه به صورت جاده‌ای، دچار افزایش نرخ می‌شود.»
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: «شرکت‌های بزرگ که عمدتا از حمل‌ونقل ریلی استفاده می‌کنند، با توجه به اینکه هزینه سوخت در خطوط راه آهن هزینه کمتری دارد، نسبت به جاده‌ای‌ها، تاثیر کمتری می‌پذیرند، اما در صنایع کوچکتر که تامین مواد اولیه آنها از طریق حمل‌ونقل جاده‌ای است، روی بهای تمام شده آنها اثر می‌گذارد.»
مدیر صندوق‌های کارگزاری بانک ملی در پایان خاطرنشان کرد: «در مجموع اگر بخواهیم تاثیر این مسئله را بر کلیت بازار ارزیابی کنیم، می‌توان گفت که اثر چندانی روی بازار نخواهد گذاشت. چرا که سهم بنزین در هزینه‌های ترانزیت داخلی کمتر است و آن قدر نیست که بازار از آن ترسی داشته باشد.»
در همین حال مصطفی امیدقائمی، کارشناس بازار سرمایه هم اخیرا در خصوص اخبار جدیدی که از افزایش نرخ بنزین و سهمیه‌بندی شنیده می‌شد و اثر آن بر هزینه حمل‌ونقل شرکت‌ها به بورس پرس گفته بود: این افزایش نرخ بر روی برخی شرکت‌ها بطور مستقیم یا غیرمستقیم اثرگذار است و موجب افزایش هزینه‌ها خواهد شد اما می‌تواند بر روی شرکت هایی که وابسته به بخش معدن هستند، اثر منفی معناداری بگذارد.
