تاثیر معکوس تبلیغات ضد سیگار بر نوجوانان

نتایج پژوهشی جدید نشان می دهد که تبلیغات تصویری ضد سیگار در واقع می توانند خطر شروع مصرف سیگار را در نوجوانان افزایش دهند. این پژوهش که در آزمایشگاه نوینی انجام شده که به شکل یک فروشگاه است، یافته که برخی نوجوانان پس از مشاهده تصاویر دلخراش بیماری های مربوط به مصرف سیگار گزارش کرده اند که در واقع در نتیجه این امر نسبت به خریداری سیگار راغب تر بوده اند.

ماهنامه سپیده دانایی: کاهش مصرف سیگار یکی از اهداف مشترک بسیاری از دولت ها و جوامع جهان است. قوانین کشورهای زیادی از تبلیغ سیگار جلوگیری می کنند و شرکت های تولیدکننده دخانیات را مجبور به درج هشدار روی پاکت های سیگار می کنند. هر روزه تبلیغات پرشماری هم در راستای کاهش مصرف سیگار منتشر می شوند. اما آیا تمام این فعالیت ها به هدف خود کمک می کنند؟

نتایج پژوهشی جدید که از سوی شرکت RAND انجام شده است نشان می دهد که تبلیغات تصویری ضد سیگار در واقع می توانند خطر شروع مصرف سیگار را در نوجوانان افزایش دهند. این پژوهش که در آزمایشگاه نوینی انجام شده که به شکل یک فروشگاه است، یافته که برخی نوجوانان پس از مشاهده تصاویر دلخراش بیماری های مربوط به مصرف سیگار گزارش کرده اند که در واقع در نتیجه این امر نسبت به خریداری سیگار راغب تر بوده اند. این اثرات منفی در نوجوانانی یافته شدند که پیش از دیدن پوسترهای تبلیغات ضد سیگار گزارش کرده بودند که در خطر سیگار کشیدن هستند. به نظر نمی رسد که پوسترها روی نوجوانی که متعهد بودند هرگز سیگار نکشند، اثری داشته بوده باشند.

ویلیام شادل، نویسنده ارشد این پژوهش و دانشمند رفتاری ارشد RAND که شرکتی غیر انتفاعی است، می گوید: «يافته های ما بر خلاف باور عمومی هستند و پیشنهاد می کنند که راهبردهای ضد سیگار ممکن است در واقع عملکردی معکوس داشته باشند.» این پژوهش در ژورنال پژوهش های نیکوتین و تنباکو منتشر شده است. بیشتر هزینه های تبلیغات صنعت تنباکو روی فروشگاه های محلی متمرکز است. این خروجی ها پر از پوسترهای مربوط به محصولات دخانی و قفسه های سیگار هستند. پژوهش ها نشان می دهند که بیشتر نوجوانان به طور هفتگی به محل هایی مراجعه می کنند که دخانیات می فروشند. این امر آنها را در خطر چشمگیر قرار گرفتن مکرر در معرض تبلیغات دخانی قرار می دهد.

پژوهش های متعددی چنین مقابله هایی را منجر به نگرش مثبت نوجوانان به سیگار کشیدن می دانند. در پاسخ به این امر، محدودیت های قانونی زیادی برای تبلیغات دخانیات وجود دارد و تولیدکنندگان موظف به درج هشدارهای سلامتی روی این محصولات هستند. در پژوهش حاضر، پژوهشگران از نوجوانان خواستند به محیطی شبیه فروشگاهی محلی مراجعه کنند و چند مورد خرید انجام دهند. حدود نیمی از نوجوانان برای حساب کردن خریدهای خود به باجه ای مراجعه کردند که در کنار خود پوستری با تصویر دهانی بیمار و جمله «هشدار: سیگار موجب سرطان می شود» داشت. 441 نوجوان بین سنین 11 و 17 سال در این آزمایش شرکت کردند و از آنها درباره نگرش شان به سیگار کشیدن، قبل و بعد از آزمایش نظرسنجی شد.

حدود 5 درصد از شرکت کنندگان سابقه مصرف سیگار داشتند و 20 درصد از آنها در خطر شروع به سیگار کشیدن به شمار می رفتند. پژوهشگران می گویند تحلیل آنها نشان می دهد که پوستر تصویری ضد سیگار به جای ایجاد اخلال در تبلیغات محلی سیگار، باعث شده است که آسیب پذیری نوجوانان در خطر نسبت به مصرف سیگار افزایش پیدا کند. شادل اذعان دارد: «ممکن است نوجوانان در خطر نسبت به پوسترهای تصویری هشداری واکنش دفاعی نشان دهند و در نتیجه خطرات مربوط به سلامتی نمایش داده شده روی پوستر را در ذهن خود تقلیل داده و دست کم بگیرند. همچنین ممکن است پوستر تصویری باعث شده باشد که توجه نوجوانان به قفسه سیگار جلب شود.»

پژوهشگران می گویند که یکی از ضعف های این آزمایش این است که آنها تنها از یک پوستر ضد سیگار برای نوجوانان استفاده کرده اند و آزمایش شان شامل گستره ای از پوسترها با اندازه های مختلف و در محل های مختلف فروشگاه نبوده است. شادل اضافه می کند: «یافته های ما نشان می دهند که سیاست گذاران باید هنگام تصمیم گیری درباره پوسترهای هشداری تصویری ضد سیگار در محیط های فروشگاهی محتاط باشند. این نوع روش ها نیاز به پژوهش های بیشتری دارد و حتی ممکن است لازم باشد تا جای خود را به روش های موثرتری بدهند.»