تئاتر ایران تا ژولیت بینوش در جشنواره «آوینیون»

هفتاد و یکمین جشنواره «آوینیون» که روزهای پایانی خود را سپری می کند شاهد اجرای چند تئاتر ایرانی بود که به موضوع مهاجرت می پرداختند.

به گزارش بازتاب به نقل از بی بی سی، هفتاد و یکمین جشنواره آوینیون که آخرین روزهای خود را سپری می کند، امسال میزبان ۵۰ اثر در بخش اصلی و ۱۴۸۰ اثر در بخش Off است. آثار شرکت کننده در بخش اصلی از کشورهای مختلف دنیا به این جشنواره دعوت می شوند، اما در بخش Off که در واقع بخش جنبی محسوب می شود، جدای از مراکز تئاتری شناخته شده، هر گروهی می تواند با کرایه یک تالار که گاه حتی می تواند یک کافه یا کلیسا هم باشد، به اجرای اثر خود بپردازد.

نکته جالب اینکه با وجود تعدد آثار، غالب اجراها با تماشاگرانی مشتاق روبرو می شوند که گاه حتی ساعت ها در صف می ایستند و گاه در تالارهای بسیار کوچک با درجه حرارت زیاد به تماشای نمایشی می نشینند که بلیت آن را با قیمتی نه چندان ارزان خریده اند.

ایرانی های جشنواره

سال گذشته برای اولین بار تئاتری از ایران به بخش اصلی جشنواره دعوت شده بود که نمایش «شنیدن» اثر امیر رضا کوهستانی بود اما امسال این بخت از هنرهای نمایشی ایران دریغ شده است.

در بخش Off، از ایران گروه تئاتر «سایه» با نمایشی به نام «دروازه» نوشته و کارگردانی مهدی مشهور شرکت داشت؛ نمایشی که به مدت ۵ روز اجرا شد و روایت ۲ زن اهل خاورمیانه بود که تجربه مهاجرت خود را به زبان می آورند.

در همین تالار کوچک نمایش دیگری به نام «برخورد» اثری از سحر شاهگلدی و مانلی وفاداری ۲ بار اجرا شد؛ اثری باز با مضمون مهاجرت که این بار درباره کودکی است که حین مهاجرت جانش را از دست می دهد.

آیدا اصغرزاده بازیگر و نمایشنامه نویس ایرانی الاصل متولد پاریس، با ۲ نمایش در جشنواره امسال حضور داشت؛ «دست های لیلا» که اصغرزاده و کامل ایگر نویسنده های آن هستند و خود اصغرزاده در آن بازی می کند، داستانی را در دهه هشتاد در الجزایر دنبال می کند. نمایش دیگری که اصغرزاده نوشته، «آخرین سرو لبنان» نام دارد که باز داستان زنانه ای را روایت می کند.

سارا دورقی کمدین ایرانی که از ۱۰ سالگی در فرانسه زندگی می کند با آخرین اثر خود به نام «صف عوض می کنم» مشتاقان کمدی های تک نفره را با اثری درباره مهاجرت و تفاوت های فرهنگی ایرانیان و فرانسویان، به خود جلب کرد.

در یک بعدازظهر گرم هم ۲ هنرمند ایرانی به نام های آیدا و بابک، در یک کنسرت که در برنامه ای به نام «موسیقی دیگران» اجرا می شد، فلامنکو و جاز را با موسیقی سنتی ایرانی آمیختند.

بخش اصلی

در هفتاد و یکمین دوره جشنواره «آوینیون»، به گفته اولیویه پی دبیر جشنواره، سعی شده به هنر آفریقا توجه نشان داده شود در نتیجه تعداد قابل توجهی از اجراها به نمایش ها و کنسرت های آفریقایی اختصاص داشت.

اولیویه پی می گوید غالب آثار را بدون دیدن و تنها با اتکا به سابقه کارگردان دعوت می کند. شاید از این همین رو است که به نظر می رسد برخی از اجراها فاقد ارزش های اولیه برای شرکت در جشنواره ای به ابعاد «آوینیون» هستند. به همین جهت آثار شرکت کننده در بخش اصلی ملغمه ای هستند از آثار دیدنی و آثار گاه بسیار ضعیف.

مهمترین مشکل «آوینیون» از اینجا شکل می گیرد که در آن هنوز توجه به مضمون بیش از اجرا است؛ در نتیجه آثاری که موضوعاتی «مهم» داشته باشند، از مساله مهاجرت و جنگ تا حقوق زنان، خود به خود اجراهای زیادی را به خود اختصاص می دهند بی آن که ارزش های هنری لازم را داشته باشند.

«خاطرات سارایوو» به کارگردانی ژولی برتن و جید هربولوت از پاریس، نمونه مشخصی است از این نوع نگاه، سران کشورهای مختلف اروپا دور هم جمع شده اند و در اثری شعاری درباره جنگ بوسنی در دهه نود و ارتباط آن با امروز حرف می زنند بی آن که خلاقیتی در اجرا دیده شود.

دبیر جشنواره امسال هم اثر دیگری از خودش را در جشنواره اجرا می کند؛ «پاریسی ها» که بر اساس رمانی از خود اولیویه پی منتشر شده در سپتامبر سال گذشته اجرا شد.

«سوت» اثر تیاگو رودریگوئز از پرتغال، اثر مدرنی است که سعی دارد مفهوم کلاسیک روایت را به چالش بکشد اما در نهایت به کمال نمی رسد.

ژولیت بینوش که ۶ سال پیش به همراه اکرم خان در جشنواره «آوینیون» اجرا داشت، بار دیگر با اثری به نام «باربارا» به این جشنواره بازگشته است. این نمایش با همراهی الکساندر تارو به عنوان نوازنده پیانو، تلاشی است برای روایت زندگی و اندوه زنی خواننده به نام باربارا.