تأمین پروتئین حیات وحش از قرق‌های اختصاصی یا مراکز تکثیر؟
مدیر کل حفاظت و مدیریت صید و شکار سازمان محیط زیست با بیان اینکه تأمین پروتئین از گونه‌های حیات وحش در «مراکز تکثیر و پرورش» صورت می‌گیرد نه «قرق‌های اختصاصی»، گفت: گونه‌های حیات وحش در مراکز تکثیر و پرورش به شکل مصنوعی و در یک فضای محدود فنس‌کشی‌شده رشد می‌کنند و تأمین پروتئین از این طریق باعث حفاظت گونه‌های رشد کرده در طبیعت نیز می‌شود.
علی تیموری در گفت و گو با ایسنا اظهارکرد: اگر تعداد گونه‌های حیات وحش در قرق‌های اختصاصی رشد پیدا کند، قرق‌داران بر اساس مصوبه شورای عالی محیط زیست می‌توانند نسبت به بهره‌برداری از چهار درصد از کل جمعیت گونه‌ها با تشخیص سازمان حفاظت محیط زیست اقدام کنند. برای مثال در یکی از قرق‌های اختصاصی در استان سمنان حدود سه سال است که مجوز شکار صادر نشده چون جمعیت حیات وحش به اندازه‌ای نرسیده که بتوان برای چهار درصد جمعیت حیات وحش مجوز شکار صادر کرد.
این مقام مسئول در سازمان محیط زیست تاکید کرد: در قرق‌های اختصاصی، حیات وحش از طریق برنامه‌های حفاظتی به شکل طبیعی و بدون دخالت انسان حفاظت می‌شود. مشابه آنچه در مناطق چهارگانه محیط زیست توسط دولت و محیط‌بانان صورت می‌گیرد. قرق‌داران در قرق‌های اختصاصی با نظارت ادارات کل محیط زیست استان‌ها از طریق خرید امکانات و تجهیزاتی مثل خودرو و موتورسیکلت، و اقداماتی مثل گشت‌زنی و پایش و جذب نیر همچنین جلوگیری از تخلفات باعث ایجاد آرامش در منطقه و در نتیجه تکثیر و پرورش گونه‌ها می‌شوند.
وی با اشاره به ویژگی‌های مراکز تکثیر و پرورش با بیان اینکه در حال حاضر بیش از ۵۰ مرکز تکثیر و پرورش در کشور وجود دارد که در زمینه پرورش قوچ، میش، کل، بز، آهو، قرقاول و کبک فعالیت می‌کنند، گفت: تکثیر و پرورش گونه‌های حیات وحش در یک محدوده بسته و فنس‌کشی‌شده و زمین‌های خصوصی صورت می‌گیرد که معمولا مساحت محدودی هم دارد. ضمن اینکه سازمان حفاظت محیط زیست برای همه گونه‌ها مجوز تکثیر صادر می‌کند.
تفاوت مراکز تکثیر با قرق‌های اختصاصی
مدیر کل حفاظت و مدیریت صید و شکار سازمان محیط زیست تاکید کرد: تفاوت عمده قرق‌های اختصاصی با مراکز تکثیر و پرورش آن است که در قرق‌های اختصاصی از گونه‌های حیات وحش حفظ و حراست می‌شود، آن هم به شکل طبیعی اما در مراکز تکثیر و پرورش که تکثیر به شکل مصنوعی صورت می‌گیرد، تامین مولد برای سایر مراکز تکثیر، بازدید از این مراکز، تورگردانی و گردشگری و کسب درآمد از این مسیر مورد توجه قراردارد، همچنین اگر جمعیت گونه‌های حیات وحش در مراکز تکثیر و پرورش رشد پیدا کرد، صاحبان مراکز می‌توانند با هماهنگی ادارات کل محیط زیست استان‌ها نسبت به تعدیل جمعیت اقدام کنند حتی قانون جامع دامپروری به وزارت جهاد کشاورزی اختیار می‌دهد که به منظور تکثیر گونه‌های حیات وحش با هدف تامین پروتئین از طریق استعلام از محیط زیست مجوز صادر کند.
به گفته تیموری، این گونه‌های تکثیریافته در مراکز تکثیر و پرورش حتی در صورت بومی بودن قابلیت رهاسازی در طبیعت را ندارند. بسیاری از مراکز تکثیر و پرورش باعث می‌شود گونه‌های حیات وحشی که در طبیعت به شکل طبیعی رشده کرده‌اند، از دستبرد متخلفان در امان بمانند بنابراین مراکز تکثیر باعث می‌شود که به نوعی حفاظت از گونه‌های حیات وحش محقق شود. ضمن اینکه در کشورهای مختلف مراکز تکثیر و پرورش گونه‌های حیات وحش وجود دارد و شغل پایداری برای مردم بومی منطقه به حساب می‌آید.
وی همچنین در پی انتشار تصویر منوی رستورانی در یزد که فهرستی از کباب آهو و گوزن ارائه داده بود، اظهار کرد: تامین پروتئین از گونه‌های حیات وحش تکثیر یافته در مراکز تکثیر و پرورش هیچ ایرادی ندارد و جزو یکی از اهداف این مراکز به حساب می‌آید. اگر جمعیت گونه‌های حیات وحش در مراکز تکثیر و پرورش در محدوده‌های بسته رشد پیدا کرد، صاحبان این مراکز می‌توانند با هماهنگی ادارات کل محیط زیست استان‌ها نسبت به تعدیل جمعیت اقدام کنند. حتی قانون جامع دامپروری به وزارت جهاد کشاورزی اختیار می‌دهد که به منظور تکثیر گونه‌های حیات وحش با هدف تامین پروتئین از طریق استعلام از محیط زیست مجوز صادر کند.
مدیر کل حفاظت و مدیریت صید و شکار سازمان محیط زیست افزود: آهو در مراکز تکثیر و پرورش وجود دارد که هر دو یا سه ماه یکبار می‌توان با توجه به جمعیت گونه‌های رشد یافته در مرکز، نسبت به تأمین پروتئین اقدام کرد. گوزن ذکرشده در منوی رستوران هم گوزن زرد اروپایی بوده است.
تیموری در پایان در پاسخ به این پرسش که آیا تامین پروتئین از حیات وحش رشد یافته در قرق‌های اختصاصی یزد بوده است؟ گفت: به هیچ‌وجه چنین اتفاقی در قرق‌های اختصاصی نمی‌افتد چون این قرق‌ها بخشی از مناطق آزاد (خارج از مناطق چهارگانه محیط زیست) است که پس از تصویب در شورای عالی محیط زیست به منظور حفظ و حراست گونه‌های حیات وحش به جوامع محلی، اشخاص حقیقی و حقوقی سپرده می‌شود. این کار با هدف حفاظت از حیات وحش و به دلیل کمبود منابع مالی و نیروی انسانی دولت و از همه مهم‌تر با هدف جلب مشارکت مردم محلی و بخش خصوصی برای حفاظت از گونه‌ها صورت می‌گیرد.
