به جای کشتن حیوانات، مدیریت شهری را اصلاح کنیم
دانشیار گروه انگل‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: به جای کشتن جانورانی نظیر موش‌ها، سگ‌ها و گربه‌ها که آن‌ها را به عنوان حیوانات به اصطلاح آفت شهری می‌دانیم، بهتر است منابع غذایی، آب و پناهگاه را از آن‌ها با مدیریت صحیح شهری سلب کنیم و در اختیارشان نگذاریم.
دکتر غلامرضا مولوی در گفت وگو با ایسنا اظهار کرد: برای مبارزه با موش‌های شهری بایستی جمع‌آوری زباله، دفع فاضلاب و ساختار جوی‌های نهرهای شهری را اصلاح کنیم تا مانع رشد و تکثیر آن‌ها شویم.
وی با بیان اینکه جوندگان به دلیل بیولوژی ساختار، زیستگاه و رفتاری که در محیط زندگی دارند می‌توانند انگل‌های متعددی را جذب و به عنوان مخزن بسیاری از عوامل انگلی در طبیعت عمل کنند،گفت: مهمترین عوامل انگلی که در حال حاضر بهداشت عمومی را در ایران تهدید می‌کند، انگل لیشمانیا است که عامل ایجاد بیماری پوستی لیشمانیوز محسوب می‌شود. بیماری پوستی لیشمانیوز در مناطق روستایی که مخزن اصلی جوندگان صحرایی است، را شاید بتوان مهمترین آلودگی منتقله از جوندگان به انسان در طبیعت دانست که در اکثر نقاط ایران دیده می شود. انواع احشای لیشمانیوز نیز وجود دارد که جوندگان دخالت‌های کمتری در آن دارند.
دانشیار گروه انگل‌شناسی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: یک انگل دیگر در جوندگان به صورت غیرشایع وجود دارد، کاپیلاریا هپاتیکا است که از طریق موش‌های لاتوس به انسان منتقل می‌شود. زمانی که جسد موش‌ها پس از بین رفتن متلاشی شد، تخم‌های انگل کاپیلاریا هپاتیکا که درون کبدهای آن‌ها است، از طریق بندپایان و موادی که با سطل‌های زباله و خیابان‌ها در تماس است به افراد منتقل می‌شود. این بیماری بسیار خطرناک و مرگ آور است و سیروز کبد ایجاد می‌کند. شیوع این بیماری در ایران بسیار اندک است ولی در بسیاری از نقاط دیگر نظیر جنوب شرقی آسیا مواردی گزارش می‌شود.
مولوی تصریح کرد: جوندگان تنوع زیستی زیادی دارند و در واقع هیچ جونده‌ای نیست که انگل نداشته باشد. تمام موش‌های صحرایی و برخی موش‌های شهری نظیر موش‌های شهر اصفهان می‌توانند بسیاری از انگل‌ها را به انسان منتقل کنند.
وی اضافه کرد: تعداد موش‌های شهری نظیر لاتوس در شهرهای پرتراکم نظیر مشهد، تهران و اصفهان زیاد است و سلامت و بهداشت انسان را تهدید می‌کند بنابراین پیشگیری‌های لازم باید به عمل آید. در حال حاضر نمی‌توانیم برای موش‌های شهری و لاتوس یک آلودگی انگلی خاصی را نام ببریم که موش‌های شهر تهران موجب انتقال آن در میان مردم شده باشند. زیرا اغلب انگل‌هایی هستند که برای خود موش‌ها اهمیت دارند. تنها انگلی که فعلا می تواند از طریق موش‌ها به جمعیت شهری منتقل شود، کرم‌های نواری است که در دستگاه روده موش‌ها وجود دارد ولی انگل‌های خطرناکی محسوب نمی‌شود و داروهای بسیار موثری در اختیار است که می‌تواند آن را درمان کنند.
دانشیار گروه انگل‌شناسی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران تاکید کرد: وجود نوعی موش به نام میکرووﺗﻮس در دشت مغان گزارش شده است که این موش می‌تواند انگل بسیار خطرناک اکینوکوکوس مولتی لوکولاریس را در کبد خود توسعه دهد و بعد طعمه گوشت‌خوارانی نظیر روباه‌ها شود. انسان نیز به همین شکل به این انگل آلوده می‌شود. اکینوکوکوس مولتی لوکولاریس جزو انگل‌های مهمی است از طریق جوندگان به انسان منتقل می‌شود و انسان و جوندگان را به یک فرم آلوده می‌کند و انتقال عفونت از طریق تخم‌های دفع شده از گوشت‌های آلوده است.
بیماری مهلکی بین انسان و جوندگان در ایران نداریم
مولوی با بیان اینکه آلودگی‌های دیگری نیز از جوندگان به انسان منتقل می‌شود، جوندگان نقش مخزن را دارند که از نظر بهداشت عمومی زیاد دارای اهمیت نیست، خاطرنشان کرد: خوشبختانه در حال حاضر موردی از بیماری‌های مهلک بین انسان و جوندگان در ایران نداریم.
توصیه‌هایی برای نگهداری از حیوانات خانگی
وی در خصوص افرادی که جوندگان را به عنوان جانوران دست‌آموز نگهداری می‌کنند، اظهارکرد: اگر افراد این جوندگان را از صحرا صید نکرده باشند بلکه از فروشگاه‌های حیوانات خانگی خریداری کنند، چون کمتر با بیرون از خانه در تماس هستند، خطری از نظر بیماری انگلی آنان را تهدید نمی‌کند البته از لحاظ بهداشتی توصیه می‌شود حتما از خوراکی که به جانوران خانگی می‌دهیم، مطمئن باشند و نظافت و بهداشت آن‌ها جدی بگیرند و آن‌ها را از بندپایان انگلی نظیر شپش و کنه خون‌خوار دور نگه دارند.
