بهبود آرتروز زانو با تزریق پلاسمای غنی از فاکتور رشد

دبیر انجمن طب فیزیکی‌وتوانبخشی و الکترودیاگنوز ایران، گفت: تزریق پلاسمای غنی از فاکتور رشد (PRGF) در درمان آرتروز از هیالورونیک اسید (آمپول‌های ژله ای) موثرتر است.
به گزارش مهر، سید احمد رئیس السادات با اشاره به پژوهش‌های انجام شده در مرکز تحقیقات طب فیزیکی و توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی که طی دوسال در بیمارستان‌ شهید مدرس انجام گرفته است، عنوان کرد که در پیگیری های یکساله تزریق پلاسمای غنی از فاکتور رشد (پی آر جی اف) در درمان آرتروز از هیالورونیک اسید (آمپول‌های معروف به ژله‌ای یا تاج خروس) موثرتر است.

وی افزود: نتایج این مطالعه که بر روی ۱۱۰ نفر انجام گرفت نشان داد که هر دو روش درمانی تزریق پی آرجی اف (PRGF) و هیالورونیک اسید می‌توانند تا مدت چندین ماه باعث کاهش درد مبتلایان به آرتروز زانو شوند که این اثرات طی شش ماه با هم برابری می کند اما اثر پلاسمای غنی از فاکتور رشد پس از گذشت یکسال برخلاف هیالورونیک اسید هحپنان در کاهش درد، سفتی مفصل زانو، افزایش عملکرد و بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آرتروز مشهود است.

عضو هیات علمی بیمارستان مدرس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: تزریق هیالورونیک اسید اثر موقتی در تسکین درد و بهبود عملکرد بیماران و به دلیل نداشتن برخی از عوارض جانبی کورتون‌ داخل مفصلی و تاثیرات طولانی مدت‌تر مورد پذیرش بیشتری قرار گرفته است اما اثر ثابت شده‌ای در غضروف‌سازی و بهبود طولانی مدت مفاصل آرتروزی ندارد.

رئیس السادات در خصوص تعریف (پی آر پی) عنوان کرد: غلظت پلاکت‌ها در پلاسمای غلیظ شده چند برابر غلظت پلاکت در خون طبیعی است و پزشکان امیدوارند که این افزایش غلظت بتواند از طریق افزایش فاکتورهای رشد و احتمالاً کاهش عواملی که جلوی تکثیر و بازسازی بافتها را می‌گیرند، سبب تسریع ترمیم بافت‌ها و در نهایت بهبود آرتروز بیماران شود. اخیرا محصول نهایی پی آر پی که از فعال کردن پلاکت ها در پی آر پی به دست می آید و شامل فاکتورهای رشد بدون سلول های پلاکت و گلبولهای خونی است، مورد توجه قرار گرفته است؛ تزریق این محصول در مقایسه با پی آر پی با درد و تورم کمتری همراه است.

وی افزود: کاربرد فرآروده های پلاکتی نظیر پی آر پی و پی آر جی اف در بیماری‌های اسکلتی و عضلانی به ۲۵ سال پیش باز می‌گردد. در ابتدا این روش برای درمان آسیب‌های رباط‌ها (تاندون‌ها) و منیسک زانو به کار می‌رفت. در حال حاضر تزریق (PRGF)بیشتر در مورد دردهای مزمن مربوط به آسیب رباط‌های شانه و زانو، التهاب فاسیای کف پا (که به طور عامیانه به آن خار پاشنه می‌گویند)، آرتروزهای خفیف و متوسط مچ پا و زانو و برخی دردهای آرنج (از جمله آرنج تنیس بازان) به ویژه در مواردی که با درمان‌های معمول و مرسوم پاسخ مناسبی نگرفتند بکار می‌رود.

رئیس السادات با اشاره به برخی سوء استفاده‌هایی که از این روش های درمانی می‌شود، گفت: این روش با درمان با سلول‌های بنیادی متفاوت است و اگرچه با استناد به نتایج بیش از چند هزار مورد تزریق انجام شده در بیمارستان شهید مدرس می‌توان گفت این روش در بهبود بیماری‌های اسکلتی عضلانی مفید است اما معمولاً خط اول درمان بیماری‌های تاندونی و آرتروز نیستند و سایر درمان‌های فیزیکی و توانبخشی از جمله ورزش درمانی صحیح و اصلاح الگوی مناسب زندگی باید همراه با آن تجویز شود.

نتایج کامل تر این پژوهش در چهارمین سمپوزیوم تازه های آرتروز زانو که ۲۸ مهر ماه جاری در بیمارستان شهید مدرس برگزار خواهد شد، ارائه می شود.