برنامه‌نویسان و کاربران با ممنوعیت “ویز” چه می‌کنند؟
هرچند بهترین راه برای تشویق کاربران به استفاده از تولیدات داخلی، روش‌های سلبی نیست اما بار دیگر با ممنوعیت استفاده از نرم‌افزار «ویز»، فضا برای تولیدکنندگان داخلی فراهم شده که تولیدات خود را با حل نقایص به کاربران ایرانی عرضه کنند.
در اطلاعیه تاکسی‌یاب‌های اینترنتی آمده است که بنا بر دستور مقامات قضایی، از امروز ۳۰ آبان، استفاده از اپلیکیشن ویز (Waze) غیرقانونی به شمار می‌رود. به همین دلیل از رانندگان تاکسی‌های اینترنتی خواسته شده که این اپلیکیشن مسیریاب را از روی گوشی‌های هوشمندی که همزمان اپلیکیشن تاکسی‌های اینترنتی روی آنها نصب شده، پاک کنند.
اپلیکیشن ویز یک برنامه مسیریاب بر مبنای GPS با قابلیت راهنمایی لحظه‌به‌لحظه برای گوشی‌های هوشمند است. در شرایطی که تاکسی‌های اینترنتی از آن به عنوان برنامه‌ای با قابلیت نمایش ترافیک استفاده می‌کردند، سال گذشته از کافه‌بازار حذف شده و در نهایت به دستور مقامات قضایی با این توضیح که حوزه سرویس‌های مکان‌محور به دلیل ارتباط نزدیک با داده‌های باارزشی همچون داده‌های مکانی کاربران از اهمیت بالایی برخوردار است و ویز یک ابزار جاسوسی متعلق به رژیم صهیونیستی است، فیلتر شد.
محمود واعظی – وزیر وقت ارتباطات و فناوری اطلاعات – آن زمان درباره تصمیم برای فیلترینگ ویز اظهار کرده بود: این تصمیم در کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه رایانه‌ای گرفته نشده، بلکه یک قاضی در این باره حکمی را صادر کرده بود. ما با توجه به اینکه این نرم‌افزار جایگزین‌های متعدد داشته این دستور را اجرا کردیم. اگر زمانی این نرم‌افزار به کسب‌وکارها مربوط می‌شد یا جایگزینی برای آن وجود نداشت ممکن بود ما مذاکراتی در این خصوص داشته باشیم اما زمانی که این نرم‌افزار دارای جایگزین است چرا بخواهیم حتما از آن استفاده کنیم.
اگرچه جای خالی نرم‌افزارهای مسیریاب صوتی بدون دردسر فیلترشکن، موجب شد برنامه‌نویسان ایرانی به تولید یک نرم‌افزار مشابه بومی اقدام کنند، اما ظاهرا در عمل و در مدت‌زمانی که اپلیکیشن دال به عنوان اپلیکیشن جایگزین معرفی شده، استفاده از این نمونه بومی کاملا جا نیفتاده است. اینکه پس از رفع فیلتر اپلیکیشن ویز، ممنوعیت استفاده از آن در جهت تشویق کاربران به استفاده از اپلیکیشن‌های مشابه داخلی بوده و یا دلیل دیگری دارد، اعلام نشده است.
نبود نمونه ایرانی باکیفیت در این حوزه مشکلات بسیار زیادی برای هموطنان فارسی‌زبان ایجاد کرده است؛ اما به دلیل حل نشدن نیاز کاربران همچنان رانندگان با استفاده از روش‌های مختلف مثل استفاده از فیلترشکن‌های مختلف اقدام به استفاده از مسیریاب ویز می‌کردند که مجبور به قبول سختی‌های استفاده از این روش و پرداخت هزینه‌های اضافه پهنای باند و تهیه ابزارهای فیلترشکن بودند. البته در حال حاضر هم استفاده از ویز به کلی ممنوع شده و بار دیگر رانندگان تاکسی‌های اینترنتی را با این چالش مواجه کرده است.
به گزارش ایسنا، در پایان اطلاعیه مذکور تاکسی‌یاب های اینترنتی آمده که جهت سهولت در مسیریابی می‌توان از سایر اپلیکیشن‌های مسیریاب نظیر گوگل‌مپس (Google Maps) یا مپس‌می (Maps.Me) استفاده کرد. درواقع اگرچه استفاده از ویز پس از رفع فیلترینگ ممنوع شده، اما ضرورت ۱۰۰ درصدی برای استفاده از اپلیکیشن‌های بومی اعلام نشده است.
مزیت استفاده از اپلیکیشن بومی، علاوه بر فارسی بودن آن، این است که دیگر نیازی به استفاده از فیلترشکن نیست و ممنوعیت استفاده از ویز حتی در شرایطی که این اپلیکیشن رفع فیلتر شده نشان می‌دهد، همچنان استفاده از اپلیکیشن‌های بومی به نمونه‌های مشابه خارجی رجحان دارد.
صرف‌نظر از کیفیت نرم‌افزارهای ایرانی و اینکه بتوانند جایگزین مناسبی برای ویز که اکنون استفاده از آن غیرقانونی اعلام شده، باشند و از عهده رقابت با نمونه‌های مشابه خارجی قدرتمند خود بربیایند، اقناع نیاز کاربران نیز از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چنانچه اگر نرم‌افزارهای ایرانی از کیفیت مناسبی برخوردار نباشند، در میدان رقابتی با نمونه‌های خارجی عرصه را خواهند باخت.
