بدعهدی آمریکا، روی میز کمیسیون مشترک ایران و1+5
هشتمین کمیسیون مشترک ایران و 1+5 در حالی امروز جمعه سی ام تیرماه در وین برگزار می شود که لزوم بررسی بدعهدی آمریکا در اجرای برجام به ویژه در روزهای گذشته یکی از مهمترین مسائل قابل طرح در آن است.
نزدیک به یک سال و نیم از دی ماه 94 و روز اجرای برجام می گذرد و در این مدت نمایندگان ایران و گروه 1+5 نشست هایی را به منظور بررسی اجرای این توافق برگزار کرده اند.
امروز هشتمین کمیسیون مشترک با حضور «سیدعباس عراقچی» و «مجید تخت روانچی» معاونان وزیر امورخارجه کشورمان و نمایندگان 6 کشور مقابل (آمریکا، فرانسه، روسیه، چین، انگلیس و آلمان) در وین برگزار می شود تا آخرین تحولات در این زمینه مرور و راه حل هایی برای رفع موانع اجرای برجام اتخاذ شود.
در جریان هر دور از نشست هایی که تاکنون در ارتباط با بررسی و نظارت بر اجرای برجام برگزار شده، موضوعی خاص برجسته بوده است. در نشست اوایل اردیبهشت ماه امسال این کمیسیون یکی از مهمترین مسائل مورد بحث به خرید اورانیوم از قزاقستان مربوط می شد. انتظار می رود در نشست روز جاری به بدعهدی آمریکا و سنگ اندازی این کشور پرداخته شده و در مسیر اجرای توافق پرداخته و راهکارهایی اتخاذ شود.
** سردرگمی آمریکا در اجرای برجام
برجام به عنوان یکی از توافقات مهم و معتبر جهانی همچنان مورد شک و تردید جمهوریخواهان آمریکا قرار دارد. «دونالد ترامپ» رییس جمهوری آمریکا در ماه های منتهی به انتخابات، توافق هسته ای میان 1+5 و ایران را بدترین توافق تاریخ ایالات متحده می دانست و وعده پاره کردن آن را در صورت موفقیت در انتخابات می داد.
پس از مدتی ترامپ با تغییر ملایم رویکرد، به جای پاره کردن برجام از تجدیدنظر در توافق هسته ای صحبت به میان آورد. به باور تحلیلگران، ناتوانی از اجماع سازی علیه ایران و فشارهای خارجی نقش بسزایی در تغییر نگاه رییس جمهوری آمریکا داشت. این موضوع تا جایی پیش رفت که مقامات کاخ سفید از جمله شخص ترامپ ناگزیر شدند پایبندی ایران به برجام را مورد تایید قرار داده و خود را در ظاهر هم که شده متعهد به توافق نشان دهند.
اواخر فروردین ماه امسال، ترامپ در نامه ای خطاب به نمایندگان مجلس این کشور بر پایبندی ایران به اجرای برجام مهر تایید زد و سپس تعلیق تحریم های علیه ایران را برای سه ماه دیگر تمدید کرد. هر چند که در این نامه، وی مدعی حمایت دولت ایران از تروریسم شد.
بر پایه برجام، رییس جمهوری آمریکا باید هر سه ماه (90 روز) گزارشی از پایبندی ایران به اجرای توافق در اختیار مجلس نمایندگان ایالات متحده قرار دهد. بنابراین، فروردین ماه نخستین گزارش ترامپ به این مجلس ارسال شد و در روزهای آتی نیز رییس جمهوری آمریکا گزارش دیگری را در این باره تقدیم کنگره می کند.
آمریکا از یک طرف معتقد به پایبندی ایران به برجام است و از طرف دیگر به بررسی و تجدیدنظر در توافق اصرار می ورزد. در همین ارتباط بود که چند روز پیش «رکس تیلرسون» وزیر امور خارجه آمریکا با ارسال نامه ای به «پل رایان» رییس مجلس نمایندگان هم ایران را متعهد به برجام معرفی کرد و هم اظهار داشت که کاخ سفید در حال بررسی توافق هسته ای است.
سخنان ضد برجامی ترامپ و وعده پاره کردن برجام، حال رنگ باخته و او سخن از بررسی برجام به میان می آورد اما در کنار آن به بهانه های گوناگون به تحریم ایران اقدام می کند. همین نوسان رفتار و تفاوت در گفتار و عمل تصمیم سازان آمریکا باعث شد تا چند روز پیش «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه کشورمان آن را زیر سوال ببرد.
ظریف در این ارتباط گفت که ایران مثل سایر کشور های طرف این توافقنامه در مورد استراتژی های دولت ترامپ دچار سرگردانی شده است به طوری که مشخص نیست آیا ترامپ خیال پاره کردن این توافقنامه را دارد و یا به دنبال مذاکره مجدد است. معلوم نیست دولت ترامپ چه هدفی را دنبال می کند اما من تصور می کنم که آنها به این آگاهی رسیده اند که پاره کردن این توافقنامه چیزی نیست که مورد استقبال جهانی قرار بگیرد.
** ترامپ و وسوسه برجام شکنی از جانب ایران
با همه اعتراف های مقامات آمریکا به اجرای درست برجام از سوی ایران، باز هم شاهد اقدامات ضدایرانی هستیم و ایالات متحده در قالب اتهام هایی چون حمایت ایران از تروریسم در صدد زیر فشار قرار دادن ایران است.
بسیاری بر این باورند که هدف آمریکا از تصویب و اعمال تحریم ها، تحریک و وسوسه جمهوری اسلامی به پشت پا زدن به برجام است تا به جهان اعلام نمایند نباید به ایران اعتماد کرد.
تحریم های چند روز پیش دولت آمریکا در قبال 18 فرد و نهاد ایرانی از جمله این اقدام های هدفمند کاخ سفید است؛ تحریم هایی که گفته می شود به دلیل تهدیدهای امنیتی دائمی ایران و به خطر انداختن ثبات منطقه خاورمیانه علیه کشورمان شکل گرفته است و به فعالیت های موشکی ایران ارتباط می یابد.
این اقدام ضدایرانی آمریکا اما از جانب مسوولان کشورمان بی پاسخ نماند و آنها در اقدامی متقابل، آمریکا و متحدان این کشور مانند عربستان سعودی را حامی تروریست دانستند.
همچنین وزارت امور خارجه با انتشار بیانیه ای افزودن اسامی افراد و نهادهای جدید به فهرست تحریم ها را محکوم کرد و در اقدامی متقابل به تحریم تعداد دیگری از اشخاص حقیقی و حقوقی آمریکایی که در ضدیت با مردم ایران و سایر ملل مسلمان منطقه گام برداشته اند، اقدام کرد.
علاوه بر آن، مجلس شورای اسلامی نیز به اقدامات ضدایرانی کنگره که بیشتر کرسی های آن در اختیار حزب حاکم است و هر روز تصمیمی تازه علیه کشورمان اتخاذ می کند، پاسخ داد. از این رو، نمایندگان مجلس چند روز پیش (27 تیر) با 211 رای موافق با یک فوریت طرح قانونی مقابله با اقدام های ماجراجویانه و تروریستی آمریکا در منطقه موافقت کردند.
بنابراین، تداوم و تکرار رفتارهای نابهنجار آمریکایی ها در روزهای گذشته هر چند با پاسخ درخور و بجای مسوولان و نهادهای ایرانی همراه بوده اما در عرصه بین المللی هم بیشتر به انزوای آمریکا کمک خواهد کرد. زیرا در این دو سالی که از برجام می گذرد همواره گام های هسته ای ایران مورد تایید بازیگران مهم جهانی از جمله آژانس بین المللی انرژی اتمی، شورای امنیت سازمان ملل و اعضای گروه 1+5 قرار داشته است.
در مجموع، ترامپ از یک سو پایبندی ایران به اجرای توافق را پذیرفته و از طرفی، تحریم هایی را به کشورمان تحمیل می کند تا اجرای برجام را با مشکل مواجه سازد. ایالات متحده ناگزیر به فشار بر ایران از راه هایی غیر از برجام و مسائل هسته ای است تا هزینه های ناکامی و شکست خود را از مخالفت با توافق جبران کند؛ موضوع مهمی که انتظار می رود امروز در هشتمین نشست کمیسیون مشترک مورد توجه و بررسی قرار گیرد.
منبع:ایرنا