با تصمیم هیجانی، دارایی‌های خود را حراج نکنید

با توجه به اینکه هیجان زدگی سهامداران، مهمترین عامل افت شاخص کل بورس بوده است، شاید بهترین راه در این روز‌ها این است که با توجه به نبود خریدار و صف‌های فروش تشکیل شده برای بیشتر نمادها، سهامداران پنجره‌های معاملاتی خود را ببندند و چند روزی را استراحت کنند تا شرایط عادی به بورس بازگردد.

ساعات اولیه بامداد سیزدم دی ماه ۱۳۹۸ خبری تکان دهنده مبنی بر هدف قرار گرفتن دو خودروی حشد الشعبی و ترور فرماندهان ارشد نظامی در نزدیکی‌های فرودگاه بغداد توسط آمریکای خونخوار و جنایت کار منتشر شد.

هر چقدر زمان به جلوتر می‌رفت، خبر‌های نگران کننده تری در حال انتشار بود. سرانجام صبح جمعه هر آنچه دوست نداشتیم، صحت داشته باشد، اتفاق افتاد. سردار بزرگ اسلام، پشت و پناه مردم ایران، شهید حاج قاسم سلیمانی به درجه رفیع شهادت رسید. شهادتی که کمترین سهم و خواسته او از سال‌ها مجاهدتش بود. طبیعتاً پیش بینی می‌شد که این حادثه تلخ و غم انگیز بازار‌های اقتصادی دنیا و ایران را تحت تاثیر خود قرار دهد. یکی از بازار‌هایی که بسیار احتمال سقوط آن داده می‌شد، بازار بورس ایران بود، به همین دلیل از روز گذشته، زمزمه‌هایی مبنی بر اینکه باید برای جلوگیری از سقوط شاخص کل بورس، این بازار سه روز تعطیل شود به گوش رسید.

با آغاز فعالیت بورس ـ همان گونه که پیش بینی می‌شد ـ در همان دقایق ابتدایی بیشتر نماد‌ها با صف فروش مواجه شدند و شاخص کل بورس سقوط ۱۵ هزار واحدی را تجربه و به کانال ۳۶۸ هزار واحدی ورود کرد. شاخصی که این ماه‌ها به شکستن رکورد‌های جدید و ورود به کانال‌های بالاتر عادت کرده بود.

به هر صورت، صبح امروز شنبه چهاردهم دی ماه جلسه فوق‌العاده شورای‌عالی بورس برگزار شد و این شورا ضمن محکوم کردن حمله تروریستی به کاروان سردار سپاه اسلام و گرامیداشت یاد سپهبد شهید سردار حاج قاسم سلیمانی، اعلام کرد، فرآیند و عملیات اجرایی روزانه بازار سرمایه کشور متوقف نمی‌شود.

این شورا تاکید کرد: بخش‌های مختلف بازار سرمایه با دقت و هشیاری به مسیر خود ادامه می‌دهند و همه تلاش خود را برای تداوم فعالیت‌های روزانه بازار سرمایه به کار خواهند برد. شورای‌عالی بورس با اشاره به نقش صندوق حمایت و تثبیت بازار سرمایه اعلام کرد: در صورت لزوم، صندوق تثبیت بازار از سرمایه‌گذاران بازار سرمایه حمایت خواهد کرد. همچنین بازیگران حقوقی بازار نیز از فرآیند داد و ستد روزانه حمایت خواهند کرد.

حالا پرسش بسیاری از سهامداران این است که آیا تصمیم شورای عالی بورس مبنی بر عدم تعطیلی بورس، تصمیمی درست بود؟ پیش بینی ها در مورد آینده بازار بورس ایران چیست؟

فردین آقابزرگی از کارشناسان بازار سرمایه در گفت‌وگو با تابناک ضمن عرض تسلیت به خاطر شهادت جانگداز سردار بزرگ اسلام گفت: بازار سرمایه به هر حال فراز و نشیب های خاص خود را دارد و رفتارهای طبیعی بازار متاثر از فعل و انفعالات اقتصادی، سیاسی و روانی است. در حال حاضر با این اتفاق ناگوار که رخ داد و با توجه به احساس نگرانی هایی که برای اهالی بازار سرمایه و به خصوص بورس بازان پیش آمده، موجب شده است تا رفتاری اجتناب ناپذیری از آن ها سر بزند که این رفتارها در قالب عرضه یا فروش سهام دیده می شود.

آقا بزرگی ادامه داد: اما از لحاظ ابعاد کارشناسی، توصیه به سهامداران و فعالان بازار و کسانی که اصرار به فروش در این روزها دارند، این است که این موضوع را در نظر بگیرند که این حادثه تلخ موجب افزایش قیمت نفت، کامودیتی ها و حتی پیش بینی افزایش نرخ ارز خواهد شد که این عوامل در گذشته، جز عوامل بسیار موثر در افزایش شاخص کل بورس و رونق بازار سرمایه بوده اند. لذا باید سهامداران از رفتارهای هیجانی و فروش سهام خود در این شرایط اجتناب کنند و پیش بینی من این است که شرایط حال حاضر نهایت دو روز به طول خواهد انجامید و بلافاصله ریزش ها جبران خواهد شد؛ بنابراین، پیشنهاد می شود که سهامداران رفتار هیجانی نداشته باشند و به عنوان یک فعال بازار سرمایه از سهامداران می خواهم به عنوان یک وظیفه ملی در صف های فروش ورود پیدا نکنند. این بهترین پیشنهاد برای فعالان بازار است که حداقل برای حفظ و نگهداری محل کسب و کار خود تلاش کنند.

آقابزرگی در مورد پیشنهاد تعطیلی سه روزه بازار هم با اشاره به تصمیم درست شورای عالی بورس مبنی بر ادامه فعالیت بازار گفت: نادرست ترین کار ممکن این بود که در کار بازار سرمایه وقفه ایجاد شود. هر چند این ضایعه بسیار بسیار پررنگ تر از مسائل گذشته چون هدف قرار گرفتن پهباد آمریکایی و … بود؛ اما تعطیلی بازار می توانست اثرات نامطلوب تری به همراه داشته باشد. دلیل این موضوع نیز این است که ایجاد وقفه در ورود سفارش ها حتی بعد از بازگشایی می توانست التهابات بیشتری ایجاد کند. حتی تهدید توقف نمادهای معاملاتی می توانست نقدشوندگی سرمایه سهامداران را مقداری مخدوش کند. لذا یکی از بدترین تصمیمات ممکن می توانست تعطیلی بازار سرمایه باشد که شورای عالی بورس خوشبختانه در این زمینه تصمیم بسیار درستی را اتخاذ نمود.

شایان ذکر است که یاسر فلاح، مدیر روابط عمومی بورس دقایقی قبل نیز طی یادداشتی در شبکه مجازی اینستاگرام با هشتگ “نه به فروش هیجانی سهام” نوشت: همه در سوگ سردار محبوبمان هستیم. انسجام و هم افزایی خوبی در بازار سرمایه به وجود آمده است. هماهنگی های بی نظیری در حمایت از فرآیند بازار شکل گرفته است. اگر همه در کنار هم باشیم، نشان خواهیم داد، هشتاد میلیون قاسم سلیمانی هستیم. سهامداران حقیقی هم برای حمایت از بازار سرمایه همدل شده اند.

به هر صورت، با توجه به اینکه هیجان زدگی سهامداران مهمترین عامل افت شاخص کل بورس بوده است، شاید بهترین راه در این روزها این است که با توجه به عدم وجود خریدار و صف های فروش تشکیل شده برای بیشتر نمادها، سهامداران پنجره های معاملاتی خود را ببندند و چند روزی را استراحت کنند تا شرایط عادی به بورس بازگردد. همان گونه که فردین آقابزرگی نیز اشاره نمود، این حادثه تلخ بر روی عوامل دیگری از جمله قیمت نفت، کامودیتی ها و نرخ ارز ممکن است تاثیر بگذارد که این عوامل خود می توانند از عوامل رونق بازار بورس در آینده باشند.

در مجموع با توجه به موارد بالا می توان چند پیشنهاد و توصیه به سهامداران نمود؛

• از رفتار‌های هیجانی بپرهیزید، چون برندگان اصلی بازار کسانی هستند که از این رفتار‌های هیجانی دوری کنند.

• مناسبترین راهکار برای جلوگیری از تصمیمات هیجانی بستن پنجره‌های معاملات و فاصله گرفتن از بازار و استراحت می‌باشد، بازار مسیر خود را ادامه خواهد داد و توجهی به تصمیمات هیجانی نخواهد کرد بنابراین دارایی‌های خود را متاثر از چند پیشنهاد هیجانی حراج نکنید.

• با سقوط امروز شاخص کل بورس به کانال ۳۶۸ هزار، این شاخص به مقدار خود در هشتم دی ماه ۱۳۹۸ بازگشته است و همان گونه که ظرف شش روز شاخص به قله ۳۸۴ هزار واحد رسید و امروز نیز یکباره افت کرد و به کانال ۳۶۸ هزار واحد رسید؛ بنابراین، می‌توان پیش بینی نمود که با فروکش کردن هیجانات بازار دوباره شاخص کل روند طبیعی خود را طی کند.

• در پایان اشاره به این نکته ضروری است که در گذشته نیز اتفاقاتی چون حمله تروریستی به مجلس، هدف قرار گرفتن نفتکش ها، هدف قرار گرفتن پهباد متجاوز آمریکایی به مرز‌های ایران، حمله موشکی به آرامکو و … وجود داشته که در همه این حوادث، بازار سرمایه با نوساناتی مواجه شده است، اما دوباره این بازار بعد از مدتی به روند عادی خود بازگشته و مسیر صعودی خود را ادامه داده است.