بایدها و نبایدهایی درباره چنارهای جوان ولیعصر
زمانی‌که تهران هنوز شهر خوش آب و هوایی بود و نفس می کشید «چنارهایش» بخش جدانشدنی آن و هویت بلندترین خیابان خاورمیانه (خیابان ولیعصر)بودند؛ چنارهایی که حالا قدمت برخی از آن‌ها به ۷۰ سال و حتی بیشتر می‌رسد اما به گفته مسئولان شهری سرطان گرفته‌اند بنابراین یک به یک قطع می شوند تا جای خود را به چنارهای جوان ۱۵، ۱۶ ساله بدهند. به گفته یک متخصص فضای سبز شهری لازم است بر نحوه حفاظت از این درختان بازنگری شود تا به سرنوشت چنارهای قبلی دچار نشوند.
به گزارش ایسنا، حدود ۱۰ روز قبل بود که علی محمد مختاری – مدیر عامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهر تهران – گفت که تعدادی از درختان چنار خیابان ولیعصر به سرطان رنگی مبتلا شده‌اند و باید این درختان را جایگزین درختان سالم کنیم. پس از این اظهار نظر، برخی از کارشناسان محیط زیست مانند هادی کیادلیری -رییس انجمن جنگل بانی ایران- اعلام کردند که نام بیماری به اسم سرطان رنگی را تاکنون نشنیده‌اند.
دکتر امید نوری که پیش از این گفته بود که مشکل چنارهای ولیعصر سرطان نیست بلکه سو مدیریت است در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: درست است که چنار روزگاری با شرایط اقلیمی و محیطی تهران سازگار بود ولی امروزه شرایط شهری به گونه ای شده است که کشت چنار در پایتخت دیگر جوابگو نیست.
وی ادامه داد: با انجام برخی اقدامات برای افزایش زیبایی شهر مانند سنگ فرش کردن خیابان‌ها، تیشه به ریشه چنارها می‌زنیم. سنگ فرش کردن پیاده راه‌ها و آسفالت کردن خیابان‌ها بن گیاه را محدود می‌کند و اگر قرار باشد بن گیاه محدود بماند دیگر جایگزین کردن چنارهای جوان با چنارهای ۱۰۰ ساله فایده ای ندارد چرا که این چنارها دیر یا زود گرفتار مشکلاتی می شوند که چنارهای قدیمی داشتند.
این متخصص فضای سبز شهری با بیان اینکه ریشه گیاهان چنار در تهران فضای کافی برای گسترش و استفاده از خاک و مواد غذایی ندارد، تصریح کرد: یکی از مشکلات عمده دیگر چنارهای خیابان ولیعصر در تهران ساختمان‌های اطراف خیابان هستند که اجازه نمی‌دهند درخت در طول روز نور کافی دریافت کند بنابر نظر متخصصان درخت چنار روزانه حداقل به دریافت ۸ ساعت نور کافی نیاز دارد که متاسفانه در تهران آن را دریافت نمی‌کند.
به گفته نوری علت خم‌شدگی برخی از چنارها به یک سمت این است که این درختان به سمت نور خم شده و در واقع این کار را برای حفظ بقا انجام داده‌اند که برخی به اشتباه فکر می کنند این مسئله یکی از وجوه زیبایی درخت چنار است.
این عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی افزود: ممکن است برخی مسئولان بگویند که نمی‌توانیم ساختمان‌ها را خراب کنیم که چنارها نور کافی دریافت کنند. حالا که نمی توان این مشکل را حل کرد حداقل بن و پای درخت را آزاد کنیم که ریشه گیاه فضای کافی برای گسترش داشته باشد. متاسفانه در کاشت چنارهای جدید دوباره اشتباه گذشته را تکرار و درخت‌ها را با فاصله کم از یکدیگر کشت کردند.
وی با تاکید بر اینکه فاصله استاندارد کشت درختان بین یکدیگر ۵ متر است، گفت: فاصله مناسب کشت باید رعایت شود تا درختان مجبور به رقابت با یکدیگر نباشند. محیط پیرامون درخت به اندازه کافی فضا را برای درختان رقابتی می کند پس ما نباید با اقدامات غیر کارشناسانه خود درختان را با یکدیگر وارد رقابت کنیم.
این متخصص فضای سبز شهری با اشاره به کیفیت نامطلوب آبی که درختان چنار از آن استفاده می‌کنند، اظهار کرد: آبی که در منطقه ولیعصر از بالا (تجریش) به پایین ( راه آهن) در جوی‌ها جریان دارد عمدتا، به ویژه در مناطق پایین دست آلوده است.
این استاد دانشگاه در ادامه گفت: تا حد امکان باید از گونه‌های موجود حفاظت کنیم. برای حفاظت بیشتر از همین چنارهای کاشته شده ابتدا باید بن آن ها را آزاد کنیم سپس درباره نحوه آبیاری این درختان تجدید نظر اساسی کنیم.
نوری در پایان تاکید کرد: اگر قرار باشد در نحوه حفاظت از درختان چنار جدید بازنگری نکنیم این چنارها نیز از بین خواهند رفت و ما فقط سرمایه خود را هدر داده‌ایم.
