بازار سیاه رحم اجاره ای
بازار رحم اجاره‌ای در ایران به یکی از تجارت‌های پرسود و پرخطر تبدیل شده است. در حالی که در بسیاری از کشورها این فرایند قانونی و تحت نظارت انجام می‌شود، در ایران به دلیل نبود قوانین شفاف و نظارت کافی، رحم اجاره‌ای به بازاری سیاه تبدیل شده است.
در این بازار، قیمت‌ها از ۴۰۰ میلیون تومان شروع شده و بسته به شرایط فرد تا ۹۰۰ میلیون تومان نیز می‌رسد.
امیر رهبر، فعال اجتماعی، درباره وضعیت رحم اجاره‌ای در ایران توضیح می‌دهد: رحم اجاره‌ای فرایندی است که در آن فردی توافق می‌کند نوزاد فرد یا زوج دیگری را در رحم خود پرورش داده و به دنیا بیاورد، و در ازای آن مبلغی دریافت کند. پس از تولد، نوزاد به والدین اصلی واگذار می‌شود.
در صورتی که یک زن نتواند باردار شود یا جنین را در رحم خود نگه دارد، لقاح خارج از رحم انجام شده و جنین در رحم فرد دیگری قرار می‌گیرد. در برخی موارد از تخمک یا اسپرم شخص ثالث استفاده می‌شود که لقاح در محیط آزمایشگاهی صورت می‌گیرد.
این بازار با وجود پتانسیل کمک به زوج‌های نابارور، با مشکلات بسیاری روبروست. به گفته امیر رهبر، بیش از سه میلیون زوج ایرانی با مشکل ناباروری دست و پنجه نرم می‌کنند، و رحم اجاره‌ای یکی از راه‌حل‌های پیش‌رو برای آن‌ها است.
در ایران، تنها روش لقاح مصنوعی در سال ۱۳۸۲ طی ۵ ماده قانونی به تصویب مجلس و شورای نگهبان رسید که به پرورش کودک حاصل از سلول‌های پدر و مادر شرعی در رحم فرد دیگری، مجوز می‌دهد.
اما در این فرایند مشکلات حقوقی فراوانی ممکن است به وجود بیاید. از جمله اینکه زوجین ممکن است به دلیل فوت یا طلاق از داشتن فرزند منصرف شوند، یا فرد اجاره‌دهنده رحم از تحویل جنین خودداری کند. همچنین نگرانی‌هایی درباره انتقال بیماری‌ها از مادر جایگزین یا والدین به جنین، زایمان زودرس، و مسائل ژنتیکی وجود دارد.
بازار رحم اجاره‌ای در ایران با نبود نظارت و شفافیت، به بازاری سیاه تبدیل شده است که دلالان از نیاز زوج‌های نابارور و مشکلات مالی زنان سوءاستفاده کرده و مبالغ گزافی تعیین می‌کنند. این مسئله با نبود نظارت و قوانین روشن، به ایجاد شبکه‌های غیرقانونی و بروز مشکلات متعدد اجتماعی و حقوقی منجر شده است.
به گزارش رکنا، کارشناسان پزشکی و حقوقی بر لزوم تصویب قوانین شفاف و نظارت بر این بازار تأکید دارند تا از آسیب‌های بیشتر جلوگیری شود و روند رحم اجاره‌ای به شیوه‌ای قانونی و ایمن برای تمامی طرفین صورت گیرد.
