اینترنت باکیفیت در راه است/ توسعه ۵G و فیبر نوری تا ماههای آینده

رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی اعلام کرد که با توسعه اینترنت نسل پنجم (5G) و گسترش فیبر نوری، کاربران طی ماههای آینده شاهد بهبود محسوسی در کیفیت اینترنت خواهند بود.
گلایه مردم از کندی اینترنت و دلایل آن
با وجود وعدههای دولت چهاردهم برای ارتقای کیفیت و سرعت اینترنت، کاربران همچنان از اختلال و کندی خدمات اینترنتی گلایه دارند. حسین فتاحی، معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان تنظیم مقررات، در این رابطه به سؤالاتی پاسخ داده است. او تأکید میکند که افزایش دائمی مصرف اینترنت در کنار عدم توسعه بهموقع زیرساختها، دلیل اصلی افت کیفیت است. به گفته او، در برخی سالها اپراتورها بیش از ۲.۵ میلیارد دلار برای توسعه سرمایهگذاری میکردند، اما این روند کاهش یافته و اپراتورها تنها توانستهاند وضعیت موجود را حفظ کنند. این وضعیت باعث ایجاد ناترازی میان ظرفیت و میزان تقاضا شده است.
تأثیر ناترازی و راهحل آن
وقتی مصرف اینترنت افزایش مییابد ولی زیرساختها توسعه پیدا نمیکنند، شاخصهایی نظیر سرعت دانلود و کیفیت ارتباط کاهش مییابد. فتاحی میگوید راهحل این مشکل، توسعه بهموقع و بهروز زیرساختهای ارتباطی است.
برنامههای وزارت ارتباطات برای بهبود کیفیت
وزارت ارتباطات از ابتدای فعالیت دولت چهاردهم، مأموریتی برای شناسایی مشکلات شبکه و یافتن راهکارهایی جهت بهبود کیفیت اینترنت تعریف کرده است. در این فرآیند از گزارشهای ثبتشده در سامانه ۱۹۵ و جلسات فنی با اپراتورها بهره گرفته شده است. مهمترین چالش شناساییشده، نبود توسعه مناسب در لایه دسترسی شبکه بوده است. همچنین عوامل دیگری مانند قطعی برق، اشباع لینکهای بینالمللی، محدودیت پلتفرمها و استفاده گسترده از فیلترشکنها نیز در کاهش کیفیت اینترنت مؤثرند.
مسئله تعرفه و توسعه شبکه
فتاحی تأکید میکند که اپراتورها خواستار افزایش تعرفه هستند تا بتوانند هزینههای خود را تأمین و شبکه را توسعه دهند. اگرچه پیشنهاد افزایش ۷۵ درصدی تعرفه ارائه شده، اما رگولاتوری با این رقم مخالفت کرده است. او میگوید هرگونه افزایش تعرفه باید منصفانه باشد و به معیشت مردم آسیب نزند. در همین راستا، سناریوهایی طراحی شده که هم به نفع مردم و هم به سود توسعه زیرساختها باشد.
نظارت بر عملکرد اپراتورها
سازمان تنظیم مقررات بر تعهدات اپراتورها نظارت میکند و در صورت عمل نکردن به تعهدات، با آنها برخورد قانونی خواهد شد. این نظارت از طریق سامانههای فنی، گزارشهای مردمی و داشبوردهای مدیریتی به صورت مستمر انجام میشود.
تأثیر قطعی برق بر کیفیت اینترنت
قطعیهای مکرر برق، بهویژه به دلیل ناترازی انرژی، تأثیر مستقیمی بر کیفیت خدمات ارتباطی دارند. فرسودگی یا سرقت باتریها و عدم بهروزرسانی تجهیزات از سوی اپراتورها، باعث از کار افتادن سایتهای ارتباطی هنگام قطع برق شده است. برنامهریزی برای نوسازی باتریها و الزام اپراتورها برای تأمین آنها در دستور کار قرار دارد.
افزایش ظرفیت اینترنت بینالملل
یکی از اقدامات وزارت ارتباطات، افزایش ظرفیت لینکهای بینالمللی بوده که با خرید بیش از یک ترابیت بر ثانیه اینترنت بینالملل توسط شرکت زیرساخت، مشکل اشباع تا حد زیادی برطرف شده است.
فیلترشکنها و چالشهای امنیتی
استفاده گسترده کاربران از VPN به دلیل فیلترینگ پلتفرمهای بینالمللی، نه تنها باعث اختلال در کیفیت اینترنت میشود، بلکه امنیت سایبری را نیز تهدید میکند. در راستای حل این مشکل، رفع فیلتر دو پلتفرم بینالمللی در مرحله نخست صورت گرفته و جلسات بیشتری برای ادامه این روند در حال برگزاری است.
تداخلات فرکانسی و تجهیزات غیرمجاز
تداخلات ناشی از تکرارکنندههای غیرمجاز که توسط برخی کاربران برای تقویت سیگنال استفاده میشوند، کیفیت شبکه را کاهش میدهد. رگولاتوری در حال شناسایی و جمعآوری این تجهیزات است. همچنین مذاکراتی با نهادهایی مانند صداوسیما برای آزادسازی باندهای فرکانسی ارزشمند جهت توسعه ارتباطات بیسیم در جریان است.
تخریب سایتهای ارتباطی و تأثیر آن بر کاربران
احکام قلعوقمع سایتهای مخابراتی از سوی شهرداریها یا محاکم قضایی، منجر به قطع دسترسی کاربران در شعاع یک کیلومتر از محل سایت میشود. سالانه بیش از هزار حکم از این دست صادر میشود. تلاشهایی برای ایجاد هماهنگی با نهادهای قضایی و دولتی به منظور جلوگیری از اجرای فوری این احکام در حال انجام است.
نقش شرکت مخابرات ایران
به گفته فتاحی، با وجود چالشهای شرکت مخابرات پس از خصوصیسازی، این شرکت همچنان ظرفیت بالقوهای برای توسعه زیرساختها دارد. تعامل و همکاری با مخابرات ایران در اولویت وزارت ارتباطات قرار دارد.
وضعیت توسعه فیبر نوری
پروژه فیبر نوری منازل و کسبوکارها یکی از برنامههای کلیدی وزارت ارتباطات است. با تشکیل صندوق حمایت از توسعه فیبر نوری، موانع قانونی برای پرداخت مشوقها به اپراتورها برطرف شده و نخستین پرداختها نیز انجام شده است. هدفگذاری این پروژه، پوشش ۲۰ میلیون کاربر تا پایان برنامه هفتم توسعه است.
توسعه 5G و واگذاری فرکانسها
توسعه 5G نیز از برنامههای جدی وزارت ارتباطات است. واگذاری باندهای فرکانسی ۳۶۰۰ و ۳۷۰۰ مگاهرتز انجام شده و فرکانس ۱۵۰۰ مگاهرتز نیز به توسعه FTT 5G اختصاص یافته است. همچنین برای فعالسازی قابلیت 5G در گوشیها با نمایندگان برندها تعامل شده است.
چشمانداز آینده اینترنت کشور
فتاحی در پایان تأکید میکند که حل کامل مشکلات چندساله، نیازمند زمان است، اما با اقدامات انجامشده، انتظار میرود طی ماههای آینده و با گسترش 5G و فیبر نوری، سرعت و کیفیت اینترنت در کشور به طور محسوس بهبود یابد و کاربران به تجربهای متفاوت از اینترنت دست یابند.