ایران در آستانه تحریم‌ها، از قطر در پارس جنوبی سبقت گرفت / تولید گاز از مرز ۶۰۰ میلیون مترمکعب گذشت
همزمان با آغاز بازگشت تحریم‌های نفتی آمریکا، ایران با تولید روزانه بیش از ۶۰۰ میلیون مترمکعب گاز در پارس جنوبی درحالی از قطر سبقت گرفته که با جایگزین شدن گاز در سبد سوخت نیروگاه‌ها، ظرفیت مازادی برای صادرات گازوئیل ایجاد شده است.
در آستانه آغاز تحریم‌های غیرقانونی آمریکا علیه صنعت نفت ایران، با بهره‌برداری تعدادی از سکو‌های دریایی و پالایشگاه‌های ساحلی پارس جنوبی، ایران در برداشت روزانه گاز طبیعی از قطر سبقت گرفت.
تا پایان اسفند ماه سال‌گذشته ظرفیت تولید روزانه گاز شیرین ایران در پارس جنوبی حدود ۵۷۰ میلیون مترمکعب در روز بود که با توجه به انجام تعمیرات اساسی تعدادی از سکوها، خطوط لوله دریایی و پالایشگاه‌های ساحلی به طور متوسط روزانه حدود ۵۰۲ میلیون مترمکعب گاز در طول ۶ ماهه نخست امسال گاز از این میدان مشترک برداشت شده است.
همزمان با به پایان رسیدن تعمیرات اساسی پالایشگاه و تاسیسات فراساحلی فاز‌های پارس جنوبی و تولید حداکثری برداشت و فرآورش گاز برای آبان ماه امسال مطابق با ظرفیت ۵۷۰ میلیون مترمکعبی در فاز‌های به بهره برداری رسیده پارس جنوبی فراهم شد.
با این وجود، بهره‌برداری بخش‌هایی از تاسیسات دریایی و پالایشگاه‌های ساحلی پنج فاز جدید پارس جنوبی شامل طرح توسعه ۱۳، ۱۴، ۲۲، ۲۳ و ۲۴ این میدان مشترک گازی هم اکنون امکان تولید روزانه بالغ بر ۶۰۰ میلیون مترمکعب گاز از پارس جنوبی فراهم شده که منجر به سبقت ایران از قطر در برداشت روزانه گاز شده است.
در شرایط فعلی ظرفیت برداشت روزانه گاز طبیعی قطر از میدان پارس جنوبی حدود ۵۶۶ میلیون مترمکعب در روز بوده و عملا ایران با بهره‌برداری دست کم چهار سکوی جدید دریایی و پنج ردیف شیرین سازی گاز در پالایشگاه‌های ساحلی موفق به تولید بیش از ۶۰۰ میلیون مترمکعب گاز و سبقت بیش از ۴۰ میلیون مترمکعبی دربرداشت روزانه گاز از شیخ‌نشینان شده است.
راه‌اندازی چهار سکوی جدید گازی ایران در خلیج فارس
شرکت ملی نفت ایران برای زمستان امسال به دنبال افزایش سه میلیارد فوت مکعبی (معادل ۸۰ تا ۸۵ میلیون مترمکعب) گاز از پارس جنوبی بوده که قرار بود این افزایش تولید گاز از محل راه‌اندازی تعدادی از سکو‌های دریایی و ردیف‌های شیرین‌سازی پالایشگاه‌های فاز‌های ۱۳، ۱۴، ۲۲ تا ۲۴ پارس جنوبی محقق شود.
در حال حاضر متوسط پیشرفت ساخت پنج فاز جدید پارس جنوبی در دو بخش فراساحلی و پالایشگاه ساحلی بیش از ۹۰ درصد بوده که در برخی از این فاز‌ها ساخت پالایشگاه و در تعداد دیگری احداث تاسیسات فراساحلی شتاب گرفته است.
بر این اساس تاکنون دوسکوی دریایی فاز ۱۴ پارس جنوبی با ظرفیت برداشت روزانه یک میلیارد فوت مکعب گاز ترش (۲۸.۵ میلیون مترمکعب) از دریا در مدار بهره‌برداری قرار گرفته که با توجه به آماده نبودن پالایشگاه ساحلی، گاز ترش تولید در پالایشگاه‌های موجود و جدید پارس جنوبی فرآورش و به شبکه سراسری تزریق می‌شود.
در طرح توسعه فاز ۱۳ پارس جنوبی هم بر خلاف فاز ۱۴ ساخت پالایشگاه‌ها بیش از تاسیسات فراساحلی شتاب گرفته به طوری که تاکنون دو ردیف شیرین سازی گاز در پالایشگاه این فاز به بهره برداری رسیده و شمارش معکوس راه اندازی سومین ردیف شیرین سازی گاز هم آغاز شده است.
در طرح توسعه فاز ۲۲ تا ۲۴ پارس جنوبی هم تاکنون اولین سکوی اصلی و اقماری نصب و مراحل راه اندازی نهایی و بهره برداری از آن آغاز شده ضمن آنکه تاکنون دو ردیف شیرین‌سازی گاز پالایشگاه ساحلی هم از مدت‌ها قبل در مدار بهره برداری قرار گرفته است.
در تمامی فاز‌های جدید پارس جنوبی دست کم در هر پروژه یک رشته خط لوله دریایی به منظور انتقال گاز‌های ترش به پالایشگاه ساحلی ساخته شده و در مدار بهره برداری قرار گرفته و مشکلی برای انتقال گاز از دریا به ساحل وجود ندارد.
گاز‌های ترش پارس جنوبی برگ برنده مقابله با تحریم‌ها
همزمان با افزایش برداشت گاز از پارس جنوبی و توسعه شبکه انتقال گاز به نظر می‌رسد برای زمستان امسال حتی با ادامه توقف واردات گاز ترکمنستان، محدودیت و مشکلی در تامین گاز مشترکان وجود ندارد.
از سوی دیگر با افزایش تولید گاز امکان عرضه بیشتر این حامل انرژی پاک به صنایع، نیروگاه‌ها و پتروشیمی‌ها به عنوان سوخت و خوراک وجود دارد به طوری که با جایگزین شدن گاز و انواع سوخت مایع به ویژه گازوئیل و نفت کوره ظرفیت مازادی برای صادرات انواع فرآورده نفتی ایجاد خواهد شد.
به عبارت دیگر همسو با کاهش صادرات نفت به دنبال اعمال تحریم‌های غیرقانونی، ایران می‌تواند بخشی از کاهش درآمد‌های ارزی خود را از محل صادرات فرآورده‌های نفتی و حتی محصولات پتروشیمی جبران کند.
فارس پیشتر اعلام کرده بود با افزایش سهم گاز طبیعی در سبد سوخت صنایع و نیروگاه‌های ایران، هم اکنون ظرفیت مازادی برای صادرات روزانه ۱۵ تا ۲۰ میلیون لیتر گازوئیل وجود دارد که با احتساب قیمت هر تن گازوئیل در بازار خلیج فارس حدود ۷۸۰ تا ۷۹۰ دلار عملا قیمت یک لیتر گازوئیل صادراتی ایران حدود ۶۰ تا ۶۵ سنت تخمین زده می‌شود.
در این صورت ایران با صادرات دست کم روزانه ۱۰ میلیون لیتر گازوئیل می‌تواند درآمد روزانه ۶ تا ۶.۵ میلیون دلاری کسب کند. به عبارت دقیق‌تر ارزش گازوئیل صادراتی ایران سالانه حدود ۲ تا ۲.۳ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود.
افزایش قیمت نفت خام و به تبع آن افزایش صادرات گازوئیل بدون شک می‌تواند یکی از سناریو‌های روی میز صنعت نفت ایران برای مقابله با تحریم نفت باشد و در کنار گازوئیل فرصت و ظرفیت صادرات سوخت جت، نفت سفید، گازمایع و نفت کوره هم وجود دارد.
