ایران به «تاک» پیوست

وزیر امورخارجه ایران امروز /پنجشنبه/ اسناد مرتبط با الحاق ایران به پیمان مودت و همکاری اتحادیه جنوب شرق آسیا موسوم به ‘تاک’ را امضا کرد تا ایران به طور رسمی با پیوستن به آن بتواند از ظرفیت های پنجمین قدرت اقتصادی دنیا برای توسعه تعاملات اقتصادی خود استفاده کند.

به گزارش ایرنا، در مراسم امضای این اسناد در محل اکسپوی سنگاپور، ‘جواد انصاری’ سفیر ایران در سنگاپور و تمام وزیران امورخارجه 10 گانه این کشورها شامل سنگاپور، مالزی، فیلیپین، اندونزی، میانمار، کامبوج، لائوس، ویتنام و برونئی حضور داشتند. همه وزیران آ.سه.آن نیز این اسناد را امضا کردند.
تعداد زیادی از خبرنگاران و نمایندگان رسانه های خارجی حاضر در اجلاس، مراسم امضای اسناد الحاق ایران به تاک را پوشش خبری دادند.

**اهمیت حضور ایران در تاک
حضور ایران در پیمان های منطقه ای از جمله حضور در اتحادیه جنوب شرق آسیا (آ.سه.آن) و پیمان مودت و همکاری (تاک) برای ایران و اتحادیه حائز اهمیت دوجانبه است.
در یک سوی پیمان مودت و همکاری جنوب شرق آسیا (تاک)، ایران قرار دارد که نقش آن در معادلات منطقه ای و جهانی برای کشورهای مختلف آشکار است و در سوی دیگر نیز 10 عضو اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا موسوم به آ.سه.آن قرار دارند که با درک اهمیت روابط با تهران با عضویت ایران در این پیمان موافقت کرده اند.
مجمع تشخیص مصلحت نظام جمهوری اسلامی ایران نیز در تاریخ 14 تیر 97، لایحه پیوستن دولت به پیمان مودت و همکاری در جنوب شرقی آسیا موسوم به «تاک» را تایید کرد.
این لایحه پیش تر مجلس شورای اسلامی در مرداد ماه 1396 آن را با 181 رای موافق، یک رای مخالف و سه رای ممتنع از مجموع 224 نماینده حاضر در مجلس به تصویب رسیده بود.
پیمان مودت و همکاری جنوب شرق آسیا (تاک) در فوریه سال 1976 از سوی کشورهای اندونزی، مالزی، تایلند، فیلیپین و سنگاپور به امضاء رسید و بر اساس اصلاحیه ای که در سال 1987 صورت گرفت، مقرر شد که کشورهای دیگر خارج از حوزه جنوب شرق آسیا نیز بتوانند به عضویت این پیمان منطقه ای درآیند. متعاقب آن در سال 1998 نیز موافقت همه اعضاء به منظور پذیرش عضو جدید در این پیمان مورد تاکید قرار گرفت.
هند و چین نخستین کشورهایی بودند که در سال 2003 در جزیره بالی اندونزی پیوستن به ‘تاک’ را امضاء کردند و تا سال 2009 میلادی 16 کشور از جمله آمریکا به این پیمان منطقه ای پیوستند و اتحادیه اروپا نیز پس از انجام برخی اصلاحات که اجازه عضویت نهادهای غیردولتی را نیز در آن گنجاند، به عضویت ‘تاک’ در آمد.
این پیمان منطقه ای در حال حاضر دارای 35 عضو است که مراکش، مصر، شیلی، نروژ، برزیل و انگلستان به ترتیب تازه ترین کشورهایی هستند که به ‘تاک’ پیوسته اند.
هدف از تاک ترویج ‘صلح پایدار’، ‘مودت همیشگی’ و همکاری بین مردم جنوب شرق آسیا است که به همبستگی، تقویت و روابط نزدیک آنها کمک می کند.
احترام متقابل به استقلال، حاکمیت، برابری، همبستگی منطقه ای و هویت ملی همه کشورها؛ عدم مداخله در امورد داخلی سایر کشورها، حق هدایت کشور بدون مداخلات خارجی یا اجبار؛ پایان دادن به تفاوت ها و چالش های از طریق ابزار صلح آمیز؛ رد تهدید و یا استفاده از نیروی قهری و همکاری موثر بین همه اعضاء از جمله اصولی هستند که این پیمان بر آنها تاکید دارد.
نگاهی به عملکرد پیشین اتحادیه آ.سه.آن و همچنین ظرفیت هایی که این اتحادیه منطقه ای از آن برخوردار است، به درک ضرورت پیوستن ایران به این اتحادیه ای کمک می کند.
آ.سه.آن که پیش بینی می شود تا سال 2025 میزان صادرات درون منطقه ای خود را با رشد سالانه یک و نیم درصد به 375 میلیارد دلار برساند، که این افزایش ناشی از رشد مداوم و قدرتمند و همچنین نیروی انسانی زیاد منطقه است. صادرات درون منطقه ای آ.سه.آن بر اساس آخرین آمار ارائه شده در سال 2016 میلادی 305 میلیارد دلار گزارش شده بود.
آنگونه که در تارنمای رسمی ‘آ.سه.آن’ آمده است، در مجموع میزان تجارت دو جانبه ای که که در بین اعضاء آ.سه.آن و همچنین این اتحادیه با سایر کشورهای جهان صورت گرفته و بر اساس آخرین آمار سال 2016 میلادی بیش از دو هزار و 270 میلیارد دلار برآورد شده است.
بر اساس این آمار، 24 درصد تجارت انجام شده آ.سه.آن در بین اعضاء خود این اتحادیه بوده و پس از آن چین با 15.2 درصد، ژاپن با 10.5 درصد، اتحادیه اروپا با 10 درصد، آمریکا با 9.4 درصد و کره جنوبی با 5.4 درصد اصلی ترین شرکای تجاری این اتحادیه بوده اند.
این آمار همچنین نشان می دهد که چین، ژاپن، اتحادیه اروپا، آمریکا، کره جنوبی، تایوان، هنگ کنگ، هند و آلمان به ترتیب اصلی ترین شرکای تجاری آ.سه.آن بوده اند که در مجموع حدود یکهزار و 500 میلیارد دلار (بیش از 63 درصد از کل مبادلات تجاری دوجانبه) را به خود اختصاص داده اند.
نگاهی به آمار مبادلات تجاری ایران و آ.سه.آن نیز که در سال 2016 ارائه شده نشان می دهد که سهم صادرات ایران از این منطقه یک میلیارد و 78 میلیون دلار و واردات به آن 213 میلیون دلار بوده که در مجموع رقم یکدهم درصد از کل مبادلات تجاری آ.سه.آن را به خود اختصاص داده است.
در کنار سهم ناچیز ایران از فرصت های تجاری که می توان میزان آن را افزایش داد، ظرفیت هایی که به منظور توسعه همکاری های فرهنگی و اجتماعی در این منطقه وجود دارد، نشان می دهد پیمان ‘تاک’ می تواند فرصت آشنایی آ.سه.آن با ظرفیت های ایران را محقق سازد و بر اساس این ظرفیت ها ایران را در غرب آسیا به دروازه توسعه روابط آ.سه.آن در شرق آسیا تبدیل کند.

– تاک بیانگر ناکامی ایران هراسی
جواد انصاری سفیر جمهوری اسلامی ایران در سنگاپور در گفت و گو با خبرنگار ایرنا پیوستن جمهوری اسلامی ایران به پیمان مودت و همکاری اتحادیه جنوب شرق آسیا ( TAC ) را بیانگر ناکامی تلاش های خصمانه دشمنان در ترویج سیاست «ایران هراسی» ارزیابی کرد و گفت که در واقع تاک بستر همکاری ایران با بلوک اقتصادی آسه آن را افزایش می دهد.
به گفته وی، وجود اجماع درکشورهای جنوب شرق آسیا در پذیرش ایران به عنوان عضو پیمان مودت (TAC )، حاکی از نوعی پذیرش اهمیت روابط و تعامل با ایران به عنوان یک قدرت مهم منطقه ای و تاثیر گذار در معادلات منطقه ای و بین المللی توسط تمام اعضای اتحادیه آسه آن است.
سفیر ایران در سنگاپور تاکید کرد: الحاق ایران به پیمان مودت و همکاری با کشورهای عضو آ.سه.آن، بستر مناسبتری را برای انجام رایزنی های بیشتر در زمینه تحقق ایده همکاری آسه آن و آکو با دیگر کشورهای عضو اکو به منظور ایجاد تحرک در روابط میان دو سازمان منطقه ای در راستای کشورهای عضو دو سازمان فراهم می کند.

-آسه ان گذرگاه سیاسی -اقتصادی جنوب شرق آسیا؛ ظرفیت های اقتصادی
اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا که تنها پنج دهه از عمر آن می گذرد و در ابتدا پنج کشور جزء بنیانگذاران آن بودند و سپس تعداد اعضاء آن به 10 کشور افزایش یافت، به دلایل مختلف مورد توجه کشورهای مختلف جهان و از جمله ایران قرار دارد.
این توجه را می توان در چند بعد مورد بررسی قرار داد. نخست از بعد اقتصادی این منطقه ظرفیت های خوبی در خود دارد و بر اساس عملکرد پیشین خود نشان داده است که می تواند در معادلات اقتصادی منطقه ای و فرامنطقه ای موثر باشد.
این منطقه با دارای بودن جمعیت 643 میلیون نفری از اقتصاد پویایی برخوردار است و تولید ناخالص داخلی در اندونزی به عنوان بزرگترین اقتصاد منطقه در سال گذشته بیش از 932 میلیارد دلار گزارش شده که پس از آن کشور تایلند با 407 میلیارد دلار، فیلیپین با 305 میلیارد دلار، سنگاپور با 297 میلیارد، مالزی با 296 میلیارد دلار، ویتنام با 202 میلیارد دلار، میانمار با 67 میلیارد دلار، کامبوج با 20 میلیارد دلار، لائوس با 16 میلیارد و برونئی با 11 میلیارد قرار دارند.
سهم سرانه هر فرد از تولید ناخالص داخلی (اسمی) در کشورهای مختلف متفاوت است که بالاترین آن با رقم حدود 53 هزار دلار به سنگاپور تعلق دارد و کمترین آن نیز با رقم یکهزار و 269 دلار متعلق به کامبوج است.
تولید ناخالص داخلی واقعی منطقه آ.سه.آن حدود هشت هزار دلار ارزیابی شده است.
بر اساس آخرین آمار ارائه شده این اتحادیه در سال 2016 برغم کاهش جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی توانست 97 میلیارد دلار سرمایه گذاری جذب کند که سهم شرکای گفتمانی آ.سه.آن و همچنین سرمایه گذاری درون منطقه ای در بین اعضاء آ.سه.آن افزایش داشت، به گونه ای که 25 درصد سرمایه گذاری خارجی مستقیم توسط اعضاء این اتحادیه در دیگر کشورهای عضو انجام شد.
آ.سه.آن دارای 10 شریک گفتمانی شامل استرالیا، کانادا، چین، اتحادیه اروپا، هند، ژاپن، نیوزیلند، کره جنوبی، روسیه و آمریکا است.
سرمایه گذاری های درون منطقه ای آ.سه.آن به طور عمده در بخش های تولیدات کارخانه ای و حوزه مالی بوده و کشورهای سنگاپور، مالزی و تایلند بیشترین سرمایه گذاری را در دیگر کشورهای منطقه انجام داده اند.
این اتحادیه منطقه ای همچنین دستکم یکهزار و 600 منطقه تجارت آزاد دارد که در حوزه های گسترده ای از قبیل مناطق تجارت آزاد، مناطق فرایند صادرات، پارک های فناوری اطلاعات و برخی مناطق وسیع تر از نظر حوزه کاری فعالیت می کنند و هر یک از این مناطق سهم قابل توجه ای در توسعه اقتصادی – اجتماعی اتحادیه آ.سه.آن بر عهده داشته اند.
لی هسین لونگ نخست وزیر سنگاپور امروز درنشست وزیران امورخارجه آسه آن در سخنانی بر افزایش همکاری های اعضا ی 10 گانه این بلوک و همچینین همکاری های منطقه ای و بین المللی آن با شرکای منطقه ای و گفت وگویی این اتحادیه تاکید کرد.
وی توسعه اقتصادی واجتماعی این بلوک را در ابعاد مختلف مورد تاکید قرارداد و گفت چالش های درون این منطقه نیز باید با گفت وگوها و همکاری های مستمر میان اعضا مورد پیگیری و رفع قرار گیرد.
آوارگان روهینگایی ، اختلافات برسردریای جنوبی چین وفقروتهدیدات امنیتی در بسیاری از کشورهای این منطقه از جمله چالش های آسه آن هستند.
وی همچنین بر فعالیت اعضای آسه آن بدون فشار قدرت های بزرگ در جهان تاکید کرد.
هسین لونگ که کشورش ریاست اتحادیه را برعهده دارد بر همگرایی هرچه بیشتر اعضا وفعالیت آنها بدون فشار قدرت های بزرگ تاکید کرد.