ایران با کدام ابزار می‌تواند ناو‌های آمریکایی را غرق کند؟

ایالات متحده، ایران را به آزمایش موشکی در نزدیکی یکی از ناوهای هواپیمابر خود در خلیج فارس ـ که از مسیر تنگه هرمز می گذشته ـ متهم کرده است. مرکز فرماندهی آمریکا اقدامات ایران را با عنوان «بسیار تحریک آمیز» محکوم کرده است؛ اما آیا ایران ممکن است یکی از ناوهای قدرتمند نیروی دریایی ایالات متحده را غرق کند؟ این پرسش چند سال پیش برای اولین بار مطرح شد.

طبق گزارش ستاد مرکزی مفرماندهی آمریکا، روز شنبه شناورهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، رزمایشی با تسلیحات واقعی را در کمتر از 1500 متری از ناوهای نیمیتز، هری ترومن، ناوشکن بورک، ناوشکن بالکلی و ناو محافظ فرانسوی FS Provence برگزار کرده است. علاوه بر این، این منطقه شاهد ترافیک حمل و نقل غیرنظامی نیز بوده است.

کایل رینس، سخنگوی ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا در این خصوص گفت: رزمایش و آتش باری در نزدیکی مسیر عبور کشتی های ائتلاف و ترافیک تجاری در خطوط دریایی بین المللی شناخته شده نا امن، غیر حرفه ای و متناقض با قوانین بین المللی دریایی است. با این حال، او اشاره کرده که ایرانی ها به وضوح در جهت مسیر کشتی های ایالات متحده شلیک نمی کردند.

تنگه هرمز ورودی اصلی برای ورود به خلیج فارس است. این کانال تنها در کمترین میزان، حدود بیست و یک مایل عرض دارد، در حالی که خط حمل و نقل دریای آن حدود دو مایل عرض دارد. همچنین در هر دو طرف خط عبور دریایی این کانال دو مایل خط مایل وجود دارد. این تنگه ای باریک، نقطه ای ایده آل برای تهران است تا به واسطه آن برای جلوگیری از دسترسی به خلیج فارس و یا کمین اقدام کند.

به گفته ستاد مرکزی فرماندهی، شماری از کشتی های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، موشک های بی هدایت را شلیک کرده اند، که به طور خاص به اندازه ی قدرتمند نبوده که در تعداد اندک، شناورهایی نظیر ناو هری ترومن را تهدید کند. با این حال، یک شلیک موفق از این جنس می تواند این کشتی عظیم و هواپیما حمل شده بر روی آن را با آسیب جدی مواجه کند. در چنین محدوده نزدیکی، حتی سلاح های هدایت نشده، فرصت مناسبی برای منهدم کردن یک هدف هستند. در بهترین حالت، قایق های ایرانی ممکن است به مأموریت انتحاری برای شناورهای ایالات متحده و فرانسه نایل شوند. بسیار بعید است که شناورهای سپاه در واقع قادر به غرق کردن ناو هری ترومن یا اسکورت آنها باشند.

نیروهای ایرانی مجبور بودند که حمله کوچک خود را در مقیاس گسترده ای به کار ببرند تا شانس خسارت واقعی را برای نیروی دریایی ایالات متحده به وجود آورند؛ همان طور که شبیه سازی چالش هزاره 2002 نشان داده است. در واقع، سپاه پاسداران در جریان مانوری با نام «پیامبر اعظم 9» چنین حمله ای علیه ناو نیمیتز در تنگه هرمز را تمرین کرد.

این مانورهای ایرانی شامل انبوهی از قایق های موتوری با موشک های کروز، اژدرهای متوسط و بزرگ، مین های دریایی، اسلحه های سنگین و موشک های زمین به هوا بوده اند. برنامه جنگ دریایی نیروی دریایی ایالات متحده، به ویژه مدل جنگ افزار افقی آن، برای مقابله با تهدید قایق های ایران طراحی شده است؛ اما این برنامه هنوز باید کشتی های آمریکایی را با یک سیستم موشکی برای مقابله با این قایق ها تجهیز کند.

در حالی که پدیده قایق های تندروی گروهی ممکن است در تمرینات و مانورها کارگر باشد، در یک جنگ واقعی هرگز کارایی آنها نشان داده نشده است. مؤثرترین و اثبات شده ترین سلاح ایران برای بستن تنگه هرمز احتمالا مین های دریایی خواهد بود. از زمان جنگ جهانی دوم، بیشتر ناوگان نیروی دریایی ایالات متحده به واسطه مین های دریایی غرق شده یا آسیب دیده اند. از نوزده کشتی، پانزده مورد قربانیان مین های دریایی بودند. در واقع، یک مین دریایی ایرانی (نمونه ای طراحی شده در جنگ اول جهانی) در چهارم آوریل 1988، تقریبا منجر به انهدام کامل ناو ساموئل رابرتس (FFG 58) شد.

به تازگی در جنگ 1991 خلیج فارس، مین های دریایی عراق یک مشکل مبهم برای نیروی دریایی ایالات متحده بود. اسکات تروور مدیر برنامه های امنیتی ملی در Gryphon Technologies می نویسد که در فوریه 1991، نیروی دریایی ایالات متحده فرماندهی شمال خلیج فارس را به واسطه بیش از 1300 مین که توسط نیروهای عراقی تقریبا در زیر بینی ” نیروهای دریایی ائتلاف کار گذاشته شده بود از دست داد.

در همان زمان و در جنگ، مین های دریایی با مدل های فوق العاده قدیمی عراق، ناوهای چند میلیارد دلاری یو اس اس پرینستون و یو اس اس تریپلی را منهدم کرد. هر یک از این مین ها تنها کمتر از 25000 دلار هزینه داشتند.

خطر واقعی برای ایالات متحده از سوی ایران موشک ها یا تسلیحات ضد شناور نیست، بلکه تهدید اصلی مین های دریایی است که کمتر به آن توجه شده و مورد غفلت واقع شده اند.