ایران باید موضوع توقیف نفتکش در جبل الطارق را از راه حقوقی پیگیری کند؛ در غیر این صورت، ممکن است این اتفاق در جای دیگری در دنیا تکرار شود

قاسم محبعلی، مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت خارجه درباره توقیف نفتکش ایرانی در جبل الطارق می گوید: گزینه های واکنش ایران به انگلیس متعدد است. بهتر است از راه حقوق بین الملل و راه های بین المللی این موضوع پیگیری شود و ایران کانال های لازم برای این موضوع را بررسی کند.

محبعلی در گفت و گوبا انتخاب درباره توقیف نفتکش حامل نفت ایران در جبل الطارق گفت: بنا به گفته اسپانیایی ها و انگلیس ها، آمریکا درخواست توقیف این نفتکش را کرده است. این اقدام یک قدم بیشتر در جهت تنش بین ایران و آمریکاست و به نوعی افزایش محدودیت هایی است که آمریکایی ها برای فروش نفت ایران در نظر دارند.

او افزود: این که این نفتکش مذکور مقصدش کجا بوده، این که از نظر قانونی، وضعیتش به چه صورت بوده، خودش جای بحث دارد. این ها مواردی است که باید با دقت بحث شود تا ایران بداند که چگونه و از چه راهی می تواند با این اقدام آمریکایی ها و انگلیسی ها از نظر حقوقی برخورد کند. زیرا در غیر این صورت این اتفاق می تواند زمینه ساز تکرار آن در مناطق دیگر باشد. بالاخره آمریکایی ها عبور نفتکش های ایران را تحت کنترل دارند و اگر این روند ادامه پیدا کند، طبیعی است که می تواند واکنش های ایران را هم در پی داشته باشد.

محبعلی درباره موضع احتمالی دولت آینده انگلیس در قبال ایران هم گفت: روابط انگلیس و آمریکا یک روابط استراتژیک است. انگلیسی ها پیوند خود با آمریکا بعد از جنگ جهانی دوم را یک پیوند راهبردی می دانند. آنها از نظر امنیتی هیچگاه از آمریکایی ها جدا نشدند و هر اتفاقی که افتاده، در کنار آمریکایی ها بودند. هم آقای هانت و هم آقای جانسون وزیر فعلی و سابق خارجه، که نامزدهای نخست وزیری هستند، نسبت به خانم می، رابطه بیشتر و نزدیکتری با آمریکایی ها دارند و طبیعی است که رابطه انگلیس و آمریکا باز هم تقویت شود.

این تحلیلگر مسائل بین الملل افزود: احتمال آمدن این دو نفر یعنی آقای هانت و جانسون زیاد است و در این صورت، اگر انگلیس بدون توافق از اتحادیه اروپا خارج شود، طبیعی است که جایگزین این اتفاق، روابط نزدیک انگلیس با آمریکا و دوری هرچه بیشتر انگلیس از سیاست های اتحادیه اروپاست. اروپایی ها علاقه مند نبودند که برجام شکست بخورد و سعی می کردند که رابطه خود را با ایران حفظ کنند. اما برگزیت که احتمالا بعد از سپتامر، رخ دهد، مواضع آنها در قبال ایران را به آمریکا نزدیک تر می کند.

محبعلی با اشاره وضعیت حقوقی و حاکمیتی منطقه جبل الطارق گفت: این منطقه تحت حاکمیت انگلیس است. جبل الطارق یکی از این نقاطی بود که در همین برگزیت بحث و اختلاف بر سر آن وجود داشت و در نهایت اسپانیایی ها کوتاه آمدند و ادامه حاکمیت انگلیس را پذیرفتند. در نتیجه، اسپانیا عملا نقش مستقیم و حاکمیتی در جبل الطارق ندارد.

او در عین حال افزود: از نظر سیاسی اسپانیا در اتحادیه اروپاست و از آنجایی که علاقه مند نیست تنش با ایران را افزایش دهد می تواند کمک کننده باشند.

محبعلی با اشاره به اینکه گزینه های واکنش ایران به انگلیس متعدد است، گفت: بهتر است از راه حقوق بین الملل و راه های بین المللی این موضوع پیگیری شود و ایران کانال های لازم را بررسی کند، اما در درجه دوم اگر چنین تلقی شود که این اقدام فاقد پشتوانه حقوق بین المللی است وضعیت متفاوت خواهد بود.

محبعلی درباره اینکه آیا ایران می تواند از اختلاف اسپانیا و انگلیس در خصوص جبل الطارق استفاده کند گفت: این دو کشور هرچقدر هم با هم اختلاف داشته باشند، انقدر روابط آنها با هم پیچیده تر است که این امکان را به ایران نمی دهد که که اسپانیا را در وضعیتی قرار دهد که بین ایران و انگلیس، ایران را انتخاب کند یا حتی اروپا بین ایران و انگلیس، چنین کاری کند. آنها سعی می کنند که از قدرت چانه زنی خود استفاده کنند ولی این که ایران بتواند آن ها را مقابل هم قرار دهد، چنین شانسی وجود ندارد.