ایران آماده سواپ گاز ترکمنستان به پاکستان است

معاون وزیر نفت با بعید دانستن ساخت خط لوله انتفال گاز تاپی (از ترکمنستان به هند)، گفت: به ترکمنستان اعلام کرده‌ایم که آماده سواپ (معاوضه) گاز این کشور به پاکستان هستیم که نیازی به سرمایه‌گذاری زیادی ندارد.

حمیدرضا عراقی به طرح ساخت خط لوله انتقال گاز تاپی (مسیر ترکمنستان-افغانستان-پاکستان-هند) اشاره کرد و افزود: بعید می‌دانم که خط تاپی، عملیاتی شود.

وی درباره سواپ گاز ترکمنستان به پاکستان، بیان داشت: با توجه به قرار گرفتن ایران در مرکز منطقه، می‌توانیم در هر خط لوله انتقال گازی که از اطراف کشور در حال عبور است، شریک شویم.

معاون وزیر نفت خاطر نشان کرد: بر فرض این که خط لوله تاپی تا ۱۰ سال آینده ساخته شود، معلوم نیست که منابع مالی ساخت آن از چه محلی تأمین خواهد شد و امنیت آن چگونه تامین می‌شود.

وی با بیان این که ایران، بهترین مسیر انتقال گاز ترکمنستان به پاکستان است، اضافه کرد: ما قادر هستیم که به سرعت و با کمترین هزینه اضافی، گاز ترکمنستان را گرفته و به پاکستان تحویل دهیم.

مدیرعامل شرکت ملی گاز گفت: ما به ترکمنستان اعلام کرده‌ایم که آماده انتقال گاز این کشور به پاکستان هستیم، اما هنوز پاسخ ترکمنستان اعلام نشده است.

ایران اکنون گاز ترکمنستان را به جمهوری آذربایجان سواپ می‌کند که بر اساس آن در مرز ترکمنستان گاز را دریافت کرده و ما به ازای آن را در مرز جمهوری آذربایجان تحویل می‌دهد.

خط لوله گازی تاپی (ترکمنستان – افغانستان – پاکستان – هند) یک خط لوله ۱۰۷۸ مایلی است که قرار است گاز ترکمنستان را به هند ترانزیت کند. هزینه اجرای این طرح بین ۷٫۵ میلیارد تا ۱۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود.

بر اساس طرح اولیه، این خط لوله ظرفیت تحویل ۹۰ میلیون مترمکعب در روز گاز یا ۳۰ میلیارد مترمکعب در سال را دارد.
خط لوله تاپی از میدان گازی دولت آباد ترکمنستان آغاز می‌شود و موازی با بزرگراه هرات، از افغانستان به قندهار خواهد رسید و پس از آن در پاکستان از شهر کویته به مولتان هند امتداد می‌یابد.

ترکمنستان قصد دارد که کنسرسیوم ساخت خط لوله گازی ترکمنستان – افغانستان – پاکستان – هند موسوم به خط لوله تاپی را انتخاب کند.

از مهم‌ترین موانع پیش روی ساخت این خط لوله، رقابت منطقه‌ای و تاریخی هند و پاکستان است، به دلیل اینکه عبور خط لوله تاپی به هند باید از داخل سرزمین پاکستان عبور کند، باعث وابستگی دهلی نو به اسلام آباد می‌شود، که باعث نارضایتی مقامات هندی است.

حتی طرح ساخت خط لوله صلح که قرار بود گاز ایران را به پاکستان و هند برساند، به دلیل نگرانی هندی‌ها نسبت به وابسته شدن به اسلام آباد، بلاتکلیف باقی ماند و در مرحله بعد نام آن به دلیل خروج هند از این طرح به خط لوله آی.پی (ایران به هند) تبدیل شد.

مانع دیگر ساخت خط لوله تاپی، معضل مالی است که گفته می‌شود عربستان تمایل دارد این مانع را برطرف کرده و برای ساخت این خط لوله سرمایه‌گذاری کند.

مانع دیگر پیش روی ساخت این خط لوله، تهدیدات امنیتی است، خط لوله تاپی باید از مناطق ناامن افغانستان عبور کند که گروه‌های تروریستی مانند طالبان و داعش در آنجا نفوذ دارند، در واقع یکی از دلایلی که انگیزه کشورهای ذینفع در این پروژه را تاکنون سست کرده، نگرانی امنیتی مربوط به این طرح است.

به گزارش ایرنا، عربستان که از توافق برجام و رفع تحریم‌ها ایران ناخرسند است، تلاش‌های زیادی را با هدف جلوگیری از احیای اقتدار ایران در بازار جهانی انرژی انجام داده که تاکنون ناموفق بوده است.

عربستان بر اساس توافقی که در سال ۲۰۱۶ میلادی با ترکمنستان انجام داده قرار است سرمایه گذاری قابل ملاحظه‌ای را در این پروژه انجام دهد.

هزینه ساخت خط لوله تاپی تا ۱۰ میلیارد دلار برآورد شده است.