ایرانی‌ها گرفتار التهاب روده
خبرها می‌گویند كه از هر صد هزار ایرانی،۴۰ تا ۴۵ نفر دچار بیماری التهاب روده هستند. بررسی‌ها نشان می‌دهد این بیماری بیشتر مخصوص جوانان به ویژه در سنین ۱۰ تا ۳۰ سالگی است كه از زمانی كه شهرنشینی، بی‌تحركی و اضافه وزن زیاد شده است، شیوع بیشتری یافته است.
بیماری التهابی روده جزو بیماری‌های خودایمنی است كه شیوع آن روز به روز بیشتر می‌شود، اما معمولا چند سال طول می‌كشد تا این بیماری تشخیص داده شود. گرچه اسهال و دل‌پیچه‌های مكرر را همیشه باید جدی گرفت و آن را علامت خطری احتمالی از حیث یك بیماری خودایمنی روده در نظر گرفت. گفت‌و‌گوی ما را با دكتر عباس یزدانبد، متخصص بیماری‌های گوارش و كبد و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی اردبیل بخوانید تا بیماری التهابی روده را بهتر بشناسید.
بیماری التهابی روده شامل كولیت اولسروز و بیماری كرون می‌شود.در كولیت اولسروز یا كولیت زخمی، محل درگیری روده بزرگ است در حالی كه در بیماری كرون، محل درگیری در بیشتر موارد روده باریك است. به بیان دیگر، كولیت اولسروز یا كولیت زخمی فقط روده بزرگ را گرفتار می‌كند كه این درگیری از پایین تا بالا به صورت پیوسته ادامه دارد و در نهایت ممكن است كل روده را گرفتار كند.
در كرون ممكن است كه قسمت پایین گرفتار نباشد. همچنین در ۷۰ تا ۸۰ درصد موارد روده باریك نیز گرفتار می‌شود.خیلی‌ها گرفتار التهاب روده‌اندشایع‌ترین نوع بیماری التهابی روده كولیت اولسروز یا كولیت زخمی است.
كولیت اولسروز در تمام كشورهای دنیا وجود دارد و در كشور ما نیز این بیماری در تمام استان‌های كشور كم و بیش وجود دارد و محدود به استان خاصی نیست.به گفته دكتر یزدانبد، مهم‌ترین علامت كولیت اولسروز، اسهال خونی، دل‌پیچه و تكرر مدفوع است، اگر اسهال خونی حاد باشد معمولا علت این نوع اسهال، عفونت‌های روده بزرگ است.
اگر اسهال خونی بیش از چهار هفته طول بكشد و بهبودی حاصل نشود در این صورت باید برای تائید تشخیص كولیت اولسروز كولونوسكوپی و نمونه‌برداری روده انجام شود.كنترل بیماری تا پایان عمربیماری كولیت السروز درمان قطعی ندارد، ولی درمان‌های موثر و مفیدی وجود دارد كه بیماری را خاموش كرده و تحت كنترل نگه می‌دارد.
دكتر یزدانبد تاكید می‌كند: بعد از قطع دارو بیماری ممكن است عود كند، لذا این بیماران باید تا آخر عمر تحت نظر متخصص گوارش باشند.بیماری روده با نقص سیستم ایمنیعلت بیماری التهابی روده‌ای نامشخص است و عوامل ژنتیكی، اختلال سیستم ایمنی بدن، عوامل محیطی و غذایی موثر در داخل مجرای روده را مطرح می‌كنند.
علت ایجاد این بیماری می‌تواند یك زمینه ژنتیكی مستعد و اضافه شدن عوامل خطر به آن باشد كه سیستم ایمنی را دچار مشكل می‌كند. این عوامل خطر شامل سابقه خانوادگی، سن فرد كه اكثرا افراد جوان 10 تا 30 سال هستند، سیگار كشیدن و رژیم غذایی را شامل می‌شود.تشخیص این بیماری سخت است چند سال طول می‌كشد تا بیماری التهابی روده تشخیص داده شود. این بیماری علائم مختلفی دارد یكی از علائم مهم آن درد شكم خفیف به صورت دل‌پیچه و اسهال خونی این بیماری است.
البته افرادی هم هستند كه به یبوست مبتلا می‌شوند.كاهش اشتها و كاهش وزن نیز ممكن است اتفاق بیفتد. همچنین در صورت شدت بیماری، ممكن است تب و بی‌اشتهایی شدید رخ دهد. همچنین علاوه بر مشكلات گوارشی تعداد كمی از بیماران مبتلا به درد مفاصل، مشكلات كبد و صفراوی و مشكلات پوستی نیز می‌شوند.تشخیص التهاب روده تشخیص قطعی بیماری با كولونوسكوپی صورت می‌گیرد. با این‌حال بررسی فاكتورهای التهابی خون از طریق آزمایش خون، بررسی میزان التهاب در آزمایش مدفوع بسیار كمك كننده است. همچنین بنا بر شرایط از سی‌تی‌اسكن و ام‌آر‌آی هم در تشخیص استفاده می‌شود.
درمان بیماری از طریق مصرف دارو صورت می‌گیرد كه در این راستا داروهای جدید بیولوژیك در درمان بیماری‌های گوارشی و التهاب روده در ایران، تولید می‌شود. البته اگر پزشك به این نتیجه برسد كه بیماری مقاوم به درمان است، عامل اصلی برای تصمیم به جراحی است.مقاومت داروییدر بیماری التهابی رودهمقاومت دارویی در برخی بیماران مبتلا به التهاب روده اتفاق می‌افتد.
البته پزشك متخصص در چنین شرایطی ابتدا سطح دارو را بالا می‌برد، اما اگر همچنان مقاومت ایجاد شده باشد معمولا سعی می‌شود كه دارویی از گروه مشابه استفاده شود. به‌علاوه قطع خودسرانه مصرف دارو می‌تواند به عود بیماری در مبتلایان منجر بشود.تغذیه در مبتلایان به التهاب رودهمبتلایان باید تغذیه سالم و متنوع داشته و از همه گروه‌های غذایی به اندازه مورد نیاز بدن استفاده شود.
بسیاری از مبتلایان می‌توانند با مصرف لبنیات كم لاكتوز به مصرف این گروه غذایی ادامه دهند. اما مصرف مكمل‌ها به ویژه در افرادی كه سن بالایی دارند، توصیه می‌شود. مصرف فست‌فود، غذاهای سرخ‌كردنی، ادویه‌جات و فلفل باید در این دسته بیماران ممنوع شود چرا كه با خطر عود بیماری در آنان همراه است. غذاهای سرشار از آنتی‌اكسیدان‌ها مانند میوه و سبزی‌های تازه، آجیل و روغن‌هایی كه آنتی‌اكسیدان‌های فراوان دارند باید مورد توجه جدی قرار بگیرد.
