ایران و توطئههای نفتی

در این میان چگونگی حضور ما در بازارهای جهانی یا نوع بازیمان میتواند اثر هر گونه تحریم یا محدودیتهای بینالمللی را کمرنگ کند. مهمترین اقدام این است که ما به سمت افزایش ظرفیت تولید پیش برویم و میزان تولید نفتمان را افزایش دهیم. اینکه شما یک میلیون بشکه در روز تولید میکنید یا چهار میلیون بشکه، تاثیر زیادی در قدرت چانهزنیتان خواهد داشت.
سید مهدی حسینی در روزنامه اعتماد نوشت:
اهمیت سیاسی این دوره از نشست اوپک با توجه به خروج امریکا از برجام، اتحاد روسیه و عربستان و اعمال محدودیتهای جدید بینالمللی برای ایران بیش از پیش افزایش یافته و این نشست را به یکی از سیاسیترین گردهماییهای اوپک تبدیل کرده است. در این میان اتحاد عربستان و روسیه بسیار عجیب به نظر میرسد گویی که سعودیها پاداش پکیج قرارداد ۳۰ میلیارد دلاری همکاریهای اقتصادی خود با روسیه را دریافت کردهاند. اینکه عربستان در جبهه مقابل ایران قرار گیرد کاملا طبیعی بوده و از دایره منطق روابط بینالملل در شرایط فعلی خارج نیست اما همکاسه شدن روسها با سعودیها قدری قابل تامل است.
آنها در منطقه شریک استراتژیک ایران هستند و بدیهی است که در وضعیت کنونی که امریکا از برجام خارج شده است نیز باید همکاری استراتژیک خود را در قالب اقتصاد به ویژه نقشآفرینی همسو با ایران در بازار نفت، نشان دهند .
اما روسها منافع ملی خود را به منافع استراتژیکشان با ایران ترجیح دادهاند و در این مقطع حساس پشت سر سیاست سعودیها ظهر شدهاند. درسی که ما از اتحاد این دو کشور میتوانیم بگیریم این است که روابط بینالملل در سایه بدهبستانها و مذاکرات هدفمند برقرا شده و بهتر است ما نیز در یارگیریهای سیاسی خود به این موضوع توجه داشته باشیم تا بدین شکل غافلگیر نشویم.
در اینکه ایران قادر است هرگونه توافق بر سر افزایش تولید نفت در اوپک را وتو کند شکی نیست چون اعضای اوپک در این زمینه باید به اجماع برسند و هر کشور که با تصمیم اکثریت مخالفت کند میتواند این اجماع را غیرعملی کند. سوال اینجاست که آیا با توجه به اعلام آمادگی عربستان و روسیه برای افزایش تولید نفت یا به عبارت بهتر پر کردن جای خالی ایران در بازار، آنان در بلندمدت نیز قادرند نقش ایران را در بازارهای جهانی کمرنگ کنند؟
معتقدم که پس از نشست اوپک این احتمال وجود دارد که برخی اعضا اجماع را رعایت نکرده و به گونهای دیگر نفت مازاد را به بازارهای جهانی عرضه کنند. تاکنون عربستان به امضای خود در اوپک پایبند بوده اما با توجه به شرایط سیاسی پیش آمده این احتمال وجود دارد تا از عراق و روسیه به عنوان حربه استفاده کرده و به کمک آنان نفت بیشتری را در بازار عرضه کنند.
در کوتاهمدت عربستان و امریکا با تکیه بر ذخایر استراتژیک و تجاریشان قادرند کمبود نفت موجود را جبران کرده و به ایران فشار بیاورند به صورتی که امریکا از ذخایر استراتژیک خود استفاد کرده و آن را روانه بازار کند اما عربستان مدعی شود که او توانسته با افزایش تولید به نظم بازار کمک کند. این ترفند عمری شش ماهه بیشتر نخواهد داشت و در بلندمدت بازار با کمبود نفت مواجه خواهد شد.
در این میان چگونگی حضور ما در بازارهای جهانی یا نوع بازیمان میتواند اثر هر گونه تحریم یا محدودیتهای بینالمللی را کمرنگ کند. مهمترین اقدام این است که ما به سمت افزایش ظرفیت تولید پیش برویم و میزان تولید نفتمان را افزایش دهیم. اینکه شما یک میلیون بشکه در روز تولید میکنید یا چهار میلیون بشکه، تاثیر زیادی در قدرت چانهزنیتان خواهد داشت.
اگر عربستان امروز توانسته به یک بازیگر بزرگ در اوپک تبدیل شود به این خاطر است که در سالهای گذشته افزایش ظرفیت داده و اینک قادر است تا سقف ۱۰ میلیون بشکه نفت در روز را به تولید برساند. از این رو لازم است تا سیاستگذاران نفتی ما از همین امروز به فکر افزایش ظرفیت خود باشند و با انعقاد قراردادهای گسترده میزان تولید نفتمان را افزایش دهند .
اینکه ما در قالب قراردادهای جدید نفتی اصرار میکردیم تا میتوانیم باید از فضای برجام استفاده کنیم و قرارداد ببندیم به این خاطر بود تا بر اساس منافع ملیمان حرکت کنیم و قادر باشیم دست بازتری در مذاکرات نفتی داشته باشیم. کسانی که آن روزها این قراردادها را زیر سوال بردند و با فشارهای سیاسی و طومارنویسیهای خود اجازه ندادند وزارت نفت در بستن قراردادها موفق باشد امروز باید پاسخگوی اقدامات اشتباه خود باشند. به هرحال نشست فعلی اوپک به قدری سیاسی شده که این امکان را به وجود خواهد آورد تا برخی اعضای آن به تعهد خود پایبند نباشند و در ادامه بخواهند در جهت افزایش تولید نفت و کاهش قیمت آن نقشآفرینی کنند.