اهداف آمریکا از ایجاد شبکه پهپادی در خاورمیانه چیست؟

آمریکا با طرح ایده ایجاد شبکه پهپادی در منطقه خاورمیانه، از یک سو بر آن است تا ایران را تحت فشار قرار دهد و ابزارهای خود در صورت شکست مذاکرات اتمی با این کشور را تقویت کند و از سوی دیگر، تلاش زیادی می کند تا بحران اعتبار و مقبولیت خود نزد متحدانِ منطقه ای اش را که پس از عقب نشینی خفت بار آمریکا از افغانستان و عدم حمایت موثر آن از اوکراین در قالب جنگ با روسیه آسیب های جدی دیده، تا حدی ترمیم کند.

بازتاب-نشریه “وال استریت ژورنال” به تازگی در گزارشی از همکاری نیروی دریایی آمریکا با رژیم اسرائیل، عربستان سعودی و چند کشور دیگر در خاورمیانه جهت ایجاد شبکه ای متشکل از دست کم ۱۰۰ پهپاد کوچک با هدف محدود سازی آنچه اقدامات و تحرکات نظامی ایران در خاورمیانه عنوان می شود، خبر داده است. قرار است این شبکه پهپادی، منطقه وسیعی را از کانال سوئز در مصر تا مناطق پیرامونیِ ساحل ایران، به مثابه حوزه عملیاتی خود در نظر گیرد و اطلاعات دریافتی اش را به یک مرکز فرماندهی در بحرین که میزبان ناوگان پنجم نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا است، ارسال کند.

بلافاصله پس از انتشار این خبر، تحلیل و تفسیرهای مختلفی در مورد اهداف و نیات احتمالی آمریکا از طرح این ابتکار با همراهی شرکای منطقه ای آن مطرح شد. با این همه، اینطور به نظر می رسد که می توان سه هدف عمده و اساسی را که آمریکا از تشکیل این پروژه جدید دنبال می کند، مد نظر قرار داد.

۱- تقویت اهرم های فشار آمریکا و تداوم کارزار فشار حداکثریِ آن علیه ایران

یکی از ابتدایی ترین اهداف آمریکا از ارائه ابتکار ایجاد شبکه پهپادی در منطقه خاورمیانه در همکاری با شرکای منطقه ای این کشور، گسترش و تقویت اهرم های فشار واشینگتن علیه ایران است. در واقع، آمریکایی ها با توجه به حجم قابل توجه چالش ها و مشکلات خود با ایران، سعی دارند تا جای ممکن این کشور و فعالیت های آن به ویژه در بُعد منطقه ای را رصد کنند و از این طریق تا جای ممکن از ساختارها و نفوذ منطقه ای ایران اطلاعات کسب کرده و آن ها را محدود سازند.

شاید این رویه و سیاست دولت آمریکا علیه ایران را بتوان به نوعی توسل به راهبرد “تحدید نفوذ” در قبال ایران ارزیابی کرد که البته زمانی نیز در مورد شوروی سابق به نحوی فعال پیگیری شده است. جدای از این ها، واشینگتن از این طریق سعی دارد عملا کارزار فشار حداکثری دولت ترامپ علیه ایران را با ابزاری جدید، چند پله به جلو ببرد و تا جای ممکن سطح فشارها علیه ایران را افزایش دهد. واضح است که این ابتکار جدید آمریکا علیه ایران، صرفا معطوف به نفوذ و تحرکات نظامی کشورمان در منطقه نخواهد بود و فعالیت های اقتصادی کشورمان به ویژه از منظر دریانوردی بین المللی را نیز تحت رصد خواهد گرفت.

مساله ای که هدف اصلی و اساسی آن کارآمد کردنِ هر چه بیشترِ تحریم های آمریکا علیه ایران و مسدودسازی فرصت های مختلف این کشور جهت دور زدن تحریم های غرب است.

۲- ایجاد اطمینان خاطر برای متحدان منطقه ای آمریکا

یکی دیگر از اهدافی که دولت آمریکا با طرح ابتکار ایجاد شبکه پهپادی در منطقه خاورمیانه در همکاری با متحدان منطقه ای خود دنبال می کند، ارسال این سیگنال به آن ها(متحدان این کشور) است که اساسا واشینگتن بنا ندارد که کشورهای منطقه را در برابر آنچه تهدیدِ ایران می خواند، رها کرده و تنها بگذارد. در این رابطه شاهد بودیم که پیش از سفر اخیر بایدن به خاورمیانه نیز وی تلاش زیادی داشت تا به انحا مختلف این پیام را به متحدان منطقه ای آمریکا مخصوصا رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی برساند.

در این راستا، دولت بایدن سعی دارد که به متحدان منطقه ای خود این پیام را برساند که همچنان خود را متعهد به حراست از آن ها و انجام هزینه های لازم در این رابطه می بیند. موضوعی که در دل خود به نوعی سعی دارد تا حدی بحران اعتبارِ آمریکا نزد متحدانش را که به دلیل مسائلی نظیر عقب نشینی خفت بار آمریکا از افغانستان و یا عدم حمایت موثر آمریکا از اوکراین در قالب جنگ این کشور با روسیه به شدت آسیب دیده بود، جبران کند.

در این چهارچوب می توان به نوعی ابتکار جدیدِ مطرح شده را در راستای ابتکاری دانست که بایدن در سفر اخیر به منطقه خاورمیانه، مانور زیادی را روی آن انجام داد اما با استقبالِ چندانی از سوی کشورهای منطقه در مورد ان مواجه نشد. طرحی که تاکید بر ایجاد یک شبکه پدافند هوایی در منطقه جهت مقابله با توان موشکی و پهپادی ایران داشت.

۳- ارسال سیگنال های خاص در قالب مذاکرات اتمی وین

یکی دیگر از اهداف دولت بایدن از طرح ابتکار ایجاد شبکه پهپادی در منطقه خاورمیانه با همراهی متحدان منطقه‌ای آمریکا، ارسال این سیگنال به ایران است که آمریکا از همین حالا، در حال تقویتِ دست خود در صورت شکست خوردن مذاکرات وین است. در واقع، آمریکایی ها بنا دارند تا سناریوی شکست مذاکرات را برای ایران، سناریویی فاجعه بار جلوه دهند که تا حد زیادی می تواند بنیان های امنیت ملی این کشور را نیز تخت تاثیر قرار دهد.

دراین چهارچوب، بعید است که ایران نیز در برابر این قبیل ابتکارات موضع انفعالی در پیش گیرد و انتظار می رود که تهران هم ابتکارات و رویه های خاصی را جهت خنثی سازی این قبیل اقدامات واشینگتن در منطقه در پیش گیرد. مساله ای که می تواند بر سطح تنش ها در خاورمیانه بیفزاید و البته همکاری کشورهای منطقه با آمریکا در این رابطه را برای آن ها پُرهزینه کند.

مطالب مرتبط

بیانیه جدید اتحادیه اروپا بر ضد ایران

پیام فوری اتحادیه اروپا به ایران/ به برجام بازگردید

خواب جدید ترامپ برای ایران و خاورمیانه

حمله سعید جلیلی به ظریف: «تو اصلاً می‌فهمی چه می‌گویی؟»