انتخاب بایدن یا ترامپ چه اثری بر اقتصاد ایران و جهان دارد؟
تنها 8 روز دیگر تا انتخابات آمریکا باقی مانده و گمانهزنی درمورد پیروز این میدان همچنان ادامه دارد. به گفته تحلیلگران این انتخابات را میتوان یکی از پرحاشیهترین انتخابات در تاریخ آمریکا دانست چراکه جهان در سالی بحرانی به سر میبرد و هرگونه اتفاقی میتواند مسیر اقتصاد را تغییر دهد. حال این پرسش مطرح میشود که واکنش اقتصاد جهان و همچنین اقتصاد ایران نسبت به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا چه خواهد بود؟
این روزها تحلیلگران و کارشناسان هرگونه نوسان در اقتصاد داخلی و بینالمللی را ناشی از پیشرو بودن انتخابات آمریکا میدانند و آنطور که گفته میشود بازارهای اقتصادی برای ادامه مسیر منتظر نتایج انتخابات ریاستجمهوری آمریکا هستند، این درحالی است که اکنون جهان شاهد واکنشهایی از سوی بازارهای بینالمللی است. به گفته آنها انتخابات آمریکا بر اقتصاد سایر کشورها از جمله ایران تاثیرگذار خواهد بود و این اثرگذاری در صورت پیروزی هرکدام از نامزدهای انتخاباتی با هم متفاوت است. البته باید اشاره کرد اثر این رویداد مهم سیاسی برای کشورهای جهان، متفاوت از یکدیگر بوده و نمیتوان انتظار داشت که این اتفاق پیامدی یکسان برای اقتصادها به همراه داشته باشد.
به گفته برخی از تحلیلگران چه ترامپ مجددا انتخاب شود و یا چه بایدن بر سرکار بیاید آینده اقتصادی بسیاری از کشورها دچار تغییر میشود، اما آن چیزی که برای ما مهم است چگونگی وضعیت کشورمان پس از مشخص شدن نتیجه این انتخابات است. عدهای از کارشناسان معتقدند در صورتی که بایدن سکاندار ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا شود، اتفاقات مثبتی در اقتصاد ایران خواهد افتاد و اگر ترامپ برنده این نبرد باشد، فشارهای اقتصادی علیه ایران تشدید میشود و ما شاهد تداوم بیثباتی در اقتصاد ایران خواهیم بود. اما و اگرها با وجود تحلیلهای متفاوت نسبت به حواشی این رویداد سیاسی همچنان ادامه دارد و این پرسش که شرایط اقتصاد ایران و جهان پس از مشخص شدن نتیجه انتخابات چه خواهد شد همچنان با قوت بر جای خود باقی است.
در این راستا ابراهیم نکو، کارشناس اقتصادی و دبیر دوره نهم کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به متفاوت بودن اثر انتخابات بر اقتصاد کشورها و همچنین واکنش کشورها نسبت به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به بررسی وضعیت اقتصاد جهان و ایران پرداخت و گفت: برخی مسائل بینالمللی به صورت مستقیم بر بازارهای جهانی تاثیر خواهند گذاشت و واکنشهای متفاوتی را شاهد خواهیم بود. اکنون در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا قرار داریم و این مسئله اما و اگرهای بسیاری را به وجود آورده است. از آنجا که اقتصاد آمریکا یک اقتصاد گستردهای بوده بنابراین هرگونه رویداد سیاسی و اقتصادی این کشور میتواند برای جهان اهمیت داشته باشد. به عبارتی دیگر اقتصاد آمریکا به دلیل حجم گستردهای که دارد تسلط بیشتری بر اقتصادهای کوچکتر داشته و نتیجه انتخابات آن میتواند مسیر حرکتی بازارهای بینالمللی را تغییر دهد، اما باید توجه داشت که تاثیرات این رویداد سیاسی تنها مثبت نخواهد بود. به عبارتی دیگر نتیجه انتخابات آمریکا میتواند برای برخی از اقتصادها پیامدهای مثبتی به همراه داشته باشد و از سوی دیگر اقتصاد برخی دیگر از کشورها را در شرایط دشوارتری قرار دهد.
این کارشنای اقتصادی در ادامه گفتوگو با اشاره به سردرگمی اقتصادها نسبت به آینده ادامه داد: اکنون اقتصاد تمام کشورها دچار یک سردرگمی شدهاند و به نوعی چشمانتظار مشخص شدن نتیجه این انتخابات هستند، من معتقدم چه جمهوریخواهان برنده این نبرد باشند و چه حذب دموکرات، مطمئنا اقتصاد جهانی به یک آرامش نسبی خواهد رسید. به بیانی دیگر اینروزها حدس و گمانها از برنده انتخابات به راه بوده و این روند بازارهای جهانی را آشفته کرده است، بنابراین نتیجه هرچه باشد بلاتکلیفی، آشفتگی و تلاطم اقتصاد جهانی در سطح کلان کاهش خواهد یافت.
آینده اقتصاد ایران، مبهمتر از همیشه
نکو در ادامه به بررسی وضعیت اقتصاد ایران پرداخت و در اینباره گفت: متاسفانه اینروزها اقتصاد ایران در شرایط مبهمی به سر میبرد، این ابهام نتیجه ضعفها، تحریمها و حتی کرونا این مهمان ناخوانده است. بنابراین با توجه به این مسائل نمیتوان انتظار داشت که نتیجه انتخابات آمریکا بپیامدههای مثبتی را رای کشور ما به همراه داشته باشد چراکه هر دو کاندیدا انتخابات نسبت به منافع خودشان در مقابل اقتصاد ایران جبهه میگیرند. به عنوان نمونه برنده هر که باشد درخصوص برجام به دنبال نافع خودش خواهد بود لذا نباید انتظار داشته باشیم که نتیجه این رویداد سیاسی تاثیر مثبتی را برای اقتصاد ما به همراه خواهد داشت و همچنین باید توجه داشته باشیم که هرگونه انتظار و امید ما را به بیراهه میکشانیم.
این کارشناس اقتصادی اظهار کرد: اگر سیاستگذاران و تصمیمگیران برنامهریزیهای صحیح اقتصادی بر اساس الگوهای پذیرفته شد داخلی و بینالمللی را داشته باشند مسلما نتیجه انتخابات، تاثیرگذاری چشمگیری بر اقتصاد ما نخواهد داشت. بنابراین اینکه چه رویکرد و برنامهای را برای کنترل مسائل اقتصادی داشته باشیم بسیار اهمیت دارد. همانگونه که اشاره کردم اقتصاد جهانی در سطح کلان پس از انتخابات به یک ثبات خواهد رسید اما این به معنای پیامد مثبت برای اقتصاد کشور ما نخواهد بود.
امرونهی دولتها بی نتیجه است
نکو در پاسخ به این پرسش که چگونه میتوان آثار منفی احتمالی نتیجه انتخابات را کاهش داد، گفت: اقتصاد آمریکا بر تمام کشورها تاثیرگذار بوده و هنگامی که فشار و محدودیتی را اعمال میکند تاثیر آن فراگیر خواهد بود. ما باید این قاعد را بپذیریم که بسیاری از دولتها دخالتی در چگونگی فعالیت بنگاههای اقتصادی کشور خود ندارند و شرکتها و بنگاههای اقتصادی با بررسی همه جانبه از وضعیت یک اقتصاد تصمیم به همکاری با کشوری دیگر را میگیرند. دولتها در کشورهای مختلف نمیتوانند شرکتها مجبور به فعالیت در اقتصادهای دیگر کنند و امرونهی آنها به شرکتهای بزرگ برای حضور در اقتصادهای فایدهای ندارد. به عبارتی دیگر شرکتها پس از سنجیدن شرایط گوناگون مانند تحریمها و محدودیتها تصمیم به حضور در بازارهای دیگر را میگیرنند.
وی افزود: بنابراین اگر بخواهیم میزان اثر رویدادهای سیاسی را کاهش دهیم باید با یک استراتژی جدید وارد میدان شویم. در ابتدا باید بازاریابی را در کشورهایی که رابطهای دوستانه داریم و امکان سرمایهگذاری در آنجا وجود دارد تقویت کنیم و موانع موجود برای تقویت بازاریابی را از سر راه برداریم. از سوی دیگر در حوه سیاست و نحوه مذاکره با آمریکا نیز باید یک برنامه دقیق داشته باشیم و حتی اگر نخواهیم مذاکره کنیم باید بررسی کنیم تا ببینیم میتوانیم از طریق راهها دیگر اقتصاد را به سمتوسوی مطلوبتری هدایت کنیم یا خیر!؟
رضایتمندی افراد جامعه به معنای تقویت و توسعه اقتصاد است
به گزارش ابتکار، این کارشناس اقتصادی در پایان به نارضایتی جامعه نسبت به معیشتشان اشاره کرد و گفت: اکنون افراد جامعه از وضعیت اقتصادی و معیشتی خود ناراضی هستند و این نارضایتی تنها به دولت مربوط نمیشود و نهادهای تاثیرگذار باید نسبت به آن توجه داشته باشند. لذا مجموعه نهادهای موثر باید برای رفع این مشکلات برنامهریزی دقیقی داشته باشند، چراکه رضایتمندی افراد جامعه به معنای تقویت و توسعه اقتصاد است.