اقتصاد مقاومتی بر گردش چرخ تولید در داخل و کاهش واردات تاکید دارد

به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران پویا، پیگیری مداوم دولت درباره خصوصی سازی و چالش تعطیلی کارگاه های کوچک و متوسط موضوعی است که برای کشور حائز اهمیت است. در همین باره کارشناسان معتقدند که منابع حاصل از هدفمندسازی یارانه ها و خصوصی سازی به جیب مردم بازنگشته و در اصل این باعث تضعیف مداوم اوضاع معیشتی مردم شده است. در همین مورد گفت و گویی داشته ایم با بیژن عبدی مسئول راهبری اقتصاد مقاومتی رسانه ملی و کارشناس مسائل اقتصادی.

تسنیم: آیا در همه دولتها تصمیم گیری بر مبنای لیبرالیسم و سرمایه داری بوده است؟

بله علی رغم تمام دعواهای سیاسی، فرهنگی و اجتماعی که در تمام دولتها بوده است ولی جریان اقتصادی تغییری نکرده است. از زمانی که دولت سازندگی روی کار آمد، اقتصاد لیبرالی و نئوکلاسیک مطرح شد و سیاستهای عمده اقتصادی کشور: یکسان سازی نرخ ارز، حذف تعرفه ها و کوچک سازی دولت شد.در دوره های بعد نیز این چارچوب تغییر داده نشد و باوجود تغییرات جناحی و حزبی دولتها، رویکرد لیبرالی و سرمایه داری اقتصاد تغییری نکرد.

تسنیم: اشکال و ایراد اقتصاد لیبرالی و سرمایه داری که سالهاست در کشور پیاده سازی می‌شود، چیست؟

اکنون جهان غرب نیز براساس همین نوع اقتصاد لیبرالی خود، با مشکل مواجه شده است و به بن بست رسیده است.برای مثال رکود اقتصادی که اکنون در اروپا یا آمریکا دیده می شود در نتیجه و شکست اقتصاد لیبرالی است، و در همین باره جالب است بدانید وزیرکار آقای بیل کلینتون رئیس جمهور آمریکا در برنامه مستندی از بحران و بن بست اقتصادی آمریکا که اکنون با آن مواجه است، انتقاد می‌کند و به دو اشتباه بزرگ آمریکا در زمینه اجرای سیاستهای اقتصادی اشاره می‌کند و بیان می‌دارد: ما در تصمیم گیریهای اقتصادی خود در آمریکا فریب دو صحبت دروغ را خورده ایم؛ 1. اگر بازار را آزاد بگذاریم و در آن دخالت نکنیم خود به خود به تعادل می‌‌رسد(نظریه آدام اسمیت). 2. دولت را اگر کوچک کنیم و از دخالتهای آن در اقتصاد بکاهیم باعث رشد و توسعه است.(سیاست خصوصی سازی)

تسنیم: آیا ما اقتصاد لیبرالی که اکنون در غرب با شکست مواجه شده را در ایران کپی کرده ایم؟

بله؛ ما در دهه دوم انقلاب اقتصاد لیبرالی را به وسیله افراد تحصیل کرده در غرب، در کشور نهادینه سازی کردیم. اقتصادی اکه الان به اعتراف مقامات و کارشناسان غربی به بن بست رسیده است. و در حال حاضر نکته منفی دیگر در اجرای این سیستم اقتصادی لیبرالی در کشورمان این است که این اقتصاد با مبانی و اصول کهنه مربوط به سی سال گذشته خودش که در آمریکا تجربه شده و شکست خورده است، الان در ایران دوباره تکرار می‌شود. مبانی و اصول قدیمی همچون کوچک سازی دولت، خصوصی سازی و… که باید گفت دوران این نظریه ها در کشورهای غربی نیز تمام شده تلقی می‌شود و منقضی شده است و قابل اجرا نیست.

تسنیم: نظر شما برای گذر از این اقتصاد لیبرالی ناکارآمد چیست؟

بر خلاف نظر لیبرالها، دولت باید برای حمایت از صنعت داخلی ورود پیدا کند. صنعت نوپا کشورمان قطعا نیاز دارد که در تولید، صادرات، تحقیق و توسعه،آموزش و… از سمت دولت حمایت شود و کوچک سازی دولت و عدم ورود آن به عرصه اقتصاد تفکر غلط و شکست خورده است.

برای مثال مسئله خصوصی سازی که از دوره آقای هاشمی مطرح شده بود و تاکنون نیز دولتها درصدد تحقق آن بوده اند، فقط به معنای انتقال مالکیت به بخش خصوصی محدود شده است؛ در صورتی که این تفکر اشتباه است و در حقیقت باید بستر فعالیت تولیدی بخش خصوصی که طبقه متوسط و پرجمعیت جامعه هستند فراهم شود و نه اینکه فقط انتقال مالکیت به بخش خصوصی صورت بگیرد.

تسنیم: سیاست «خصوصی سازی» که دولت کنونی اصرار بر انجام آن دارد چگونه باعث تضعیف اقتصاد می شود؟

در راستای خصوصی سازی و هدفمندسازی یارانه ها، دولتها به حذف حمایت از بخش خصوصی روی آوردند که این در اصل توطئه بانک جهانی بود. بانک جهانی متوجه شد که غرب نمی‌تواند در بازار کشورهای در حال توسعه ورود کند؛ بنابراین سیاست هدفمندسازی وخصوصی سازی را به کشورهای درحال توسعه توصیه کردند تا به این بهانه بخش خصوصی این کشورها ضعیف بشود و بتوانند در بازار کشورهای درحال توسعه نفوذ کنند و کالاهای خودشان را به آنها غالب کنند.

تسنیم: چرا منابع بدست آمده از هدفمندسازی یارانه ها برای تولید و کمک به مستضعفین مصرف نمی شود؟

بعد از هدفمندسازی و خصوصی سازی و به تبع آنها حذف حمایتهای دولتی از صنعت، هزینه تولید برای تولیدکنندگان چندین برابر افزایش پیدا کرد و این اقدام باعث گرانی و افزایش قیمت در بازار شد. دولت آقای احمدی نژاد معتقد بود که مقداری از درآمد حاصل از هدفمندسازی یارانه ها را به جامعه منتقل کنند و باعث جبران افزایش هزینه ها بشود ولی متاسفانه دولت آقای روحانی کاملا نظری مخالف با این رویکرد برگزیده و می‌خواهد تا آنجا که می‌تواند از حمایتهای عمومی و ریالی در سطح جامعه بکاهند و فقط مقدار محدودی از بودجه را صرف اقشار خاصی همچون کمیته امداد کند و فشار هزینه ای بر عموم مردم باقی بماند.

*دولت می‌خواهد تا آنجا که می‌تواند از حمایتهای عمومی و ریالی در سطح جامعه بکاهند

تسنیم: آیا بین اجرای سیاست خصوصی سازی و تحریمهای غرب رابطه ای برقرار است؟

از زمانی که سیاست های هدفمندسازی یارانه ها و نگرش حذف حمایتهای دولتی از بخش خصوصی اجرایی شد، آمریکا از تضعیف شدن اقتصاد ایران اطمینان پیدا کرد و همزمان با آن تصمیم بر تشدید تحریمها گرفت.

الان خصوصی سازی در کشور فقط مالکیت را منتقل می‌کند و عمدتا هم این جریان به صورت ناقص صورت گرفته می‌شود، بدین گونه که دولت به بهانه خصوصی سازی در صدد انتقال مالکیت بر می‌آید و بعضا این انتقال به خود همان دولتیها صورت می‌گیرد و باعث به وجود آمدن فساد و ناکارآمدی در سطح اقتصاد می‌شود. زیرا در صورت انتقال دوباره شرکتها به بخش دولتی به بهانه خصوصی باعث می‌شود که دغدغه و خلاقیت برای توسعه و پیشرفت برای تولید از بین می رود.

*از زمان اجرای هدفمندسازی یارانه ها، غرب تحریمهای خود را علیه ایران تشدید کرد

تسنیم: قانون درباره خصوصی سازی چه نظری دارد؟

در اصل 44  قانون تصریح میکند دارد که خصوصی سازی شرکتهای دولتی باید با شروطی انجام بگیرد، بدین صورت که: انتقال تکنولوژی انجام شود،صادرات شرکت حفظ بشود، اشتغال در شرکت حفظ بشود و طرحهای توسعه ای هم ادامه پبدا کند. ولی متاسفانه تنها آنچه از این اصل قانون اساسی فهمیده به انتقال مالکیت حقوقی به بخش خصوصی منحصر شد.

تسنیم: واکنش مقام معظم رهبری در رابطه اجرای خصوصی سازی و به تبع آن حذف حمایتها از بخش تولید چه بود؟

همزمان با اجرایی شدن رویکرد اقتصادی خصوصی سازی، مقام معظم رهبری به غلط بودن این رویکرد اقتصادی و نظرات کارشناسان طرفداران این رویکرد پی برد و برای مقابله با آن مضامین کلی همچون بومی سازی علمی، توسعه علم، رفاه اجتماعی، عدالت اجتماعی و… مطرح کردند که هدف اصلی و مقصود اصلی این مضامین، اقتصاد مقاومتی بود.

تسنیم: مبانی اقتصاد مقاومتی چگونه می تواند خسارتهای به وجود آمده از اجرای اقتصاد لیبرالی و غربی را برطرف کند؟

اقتصاد مقاومتی تاکید داشت به جای آن که بازارمان در اختیار دیگران قرار دهیم تا برایمان تصمیم بگیرند، خودمان با تکیه بر توان داخلی چرخه تولید داخلی را به حرکت درآوریم و از بدو چرخه تولید تا پایان آن،به طور مداوم حمایت و پشتیبانی انجام دهیم. بر اساس این اقدامات توامندی و کیفیت کالاهای داخلی تقویت می شود و به تبع آن باعث افزایش صادرات و توسعه اقتصادی برای کشور می‌شود.

سیاستهای اقتصاد مقاومتی بر این تاکید می‌کرد که رویکرد بازار آزاد و اینکه اگر بازار را به حال خودش رها بکنیم تا خودش به صورت خودکار به تعادل برسد، تفکر کاملا اشتباهی است. زیرا تجربه کردیم و بازار به تعادل نرسید و این به ما نشان داد که بازار به صورت خودکار به تعادل نمی‌رسد و اختیار و مدیریت آن به دست دشمنان ماست و ما در اثرگذاری آن نقشی نداریم.

تسنیم: چرا رویکرد بازار آزاد و اینکه بازار  خودش به طور خودکار به تعادل می رسد اشتباه است؟

در دولت گذشته گفته می‌شد که باید بازارآزاد نرخ ارز را تعیین کند ولی اکنون با تجربه های بدست آمده این ادعا رد می‌شود و دیگر کسی روی این ادعا پافشاری نمی‌کند چون با وجود رشد سه برابری نقدینگی  نسبت به دولت گذشته، اگر نرخ ارز را بازار آزاد بخواهد تعیین کند الان دلار باید حدود ده هزار تومان قیمت گذاری شود. بنابراین دولت به شدت بر نوسانات قیمت ارز کنترل می‌کند.

برای اینکه این حجم نقدینگی سرسام آور در جامعه تبدیل به بحران نشود، دولت تصمیم می‌گیرد که نرخ بهره بانکها را افزایش دهد. و طبیعتا با افزایش نرخ سود بانکی، تولیدکنندگان رقبتی به تولید پیدا نمی‌کنند چون مجبور می‌شوند قسمت قابل توجهی از درآمد خود به عنوان بهره به بانک پرداخت کنند.