افسردگی خندان/ فریادی بی‌صدا که نوجوانان را تهدید می‌کند

طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت، از هر هفت نوجوان ۱۰ تا ۱۹ ساله در جهان، یک نفر با نوعی اختلال روانی مواجه است. این اختلالات، که عمدتاً بدون تشخیص باقی می‌مانند، می‌توانند به انزوای اجتماعی، افت تحصیلی، افسردگی و در مواردی حتی خودکشی منجر شوند.

داستان تلخ “شهد”، دانش‌آموز ۱۷ ساله عمانی، نمونه‌ای از این واقعیت تلخ است. او با وجود ظاهری شاد و اجتماعی، در سکوت با افسردگی عمیق دست‌وپنجه نرم می‌کرد؛ اختلالی که خانواده و اطرافیانش هرگز از آن مطلع نشدند تا زمانی‌که خیلی دیر شده بود. شهد در دفتر یادداشت خود از مبارزه‌اش با افسردگی نوشته بود و روز حادثه، دو یادداشت به جا گذاشت که نشان از بحران درونی‌اش داشتند.

کارشناسان می‌گویند نوجوانان در دوران بلوغ با فشارهای روانی بسیاری مواجه‌اند؛ از اضطراب و افسردگی گرفته تا اختلالات خوردن، بیش‌فعالی و وسواس. یکی از خطرناک‌ترین انواع افسردگی در این سنین، “افسردگی خندان” است؛ حالتی که فرد با وجود ظاهر شاد، دروناً رنج می‌برد و همین پنهان‌کاری کمک‌رسانی را دشوار می‌کند.

دکتر بسمه آل سعید، روان‌شناس بالینی، بر اهمیت توجه به نشانه‌های هشداردهنده در نوجوانان تأکید می‌کند؛ از جمله تغییر ناگهانی در خلق‌وخو، انزوا، پوشاندن بدن حتی در تابستان، اختلالات غذایی، و گفتارهای پر از ناامیدی. او می‌گوید مداخله زودهنگام و ایجاد ارتباط صمیمی بین والدین و فرزندان می‌تواند از بروز فاجعه پیشگیری کند.

در همین راستا، مطالعه‌ای در الجزایر نیز نشان داده که شیوه‌های تربیتی سخت‌گیرانه می‌تواند اضطراب اجتماعی نوجوانان را تشدید کند. به گفته دکتر نهایه ریماوی، حمایت والدین، پرهیز از مقایسه و پذیرش ویژگی‌های فردی فرزندان، از عوامل کلیدی در حفظ سلامت روان نوجوانان است.

در جهانی که نوجوانان در معرض فشارهای تحصیلی، اجتماعی و فضای مجازی قرار دارند، شنیدن صدای بی‌صدای آن‌ها بیش از همیشه اهمیت دارد. لبخند یک نوجوان ممکن است چیزی بیش از شادی باشد؛ شاید فریادی بی‌صدا برای کمک.