افزایش 5 برابری قیمت آرد و محصولات وابسته؛ تورم به قوت غالب مردم هم رحم نکرد
به گفته رئیس بنیاد ملی گندمکاران در روزهای نخست امسال، رشد قیمت گندم تاثیری بر افزایش نرخ آرد و نان ندارد، اما در روزهای گذشته شاهد افزایش 5 برابری قیمت آرد و به تبع آن بالارفتن قیمت محصولات وابسته به آن از جمله بیسکوئیت، کیک و … بودیم.
بازتاب- بررسی ها نشان می دهد که تاثیر رشد نجومی قیمت آرد صنعتی، به محصولات وابسته به آن رسیده است و رشد قیمت آرد برای اصناف و صنایع از 2500 تومان به 12 هزار تومان قیمت کیک، کلوچه، بیسکوئیت و … را تحت تاثیر قرار دهد.
به عنوان نمونه پس از افزایش قیمت آرد قیمت کیک تی تاپ 33 درصد رشد کرد و از 3 هزار تومان به 4 هزار تومان رسید، قیمت بیسکوئیت پتی مانژ 125 گرمی هم از 4 هزار تومان به 6 هزار تومان رسید یعنی رشدی 50 درصدی داشت، قیمت ویفان 70 گرمی میوه ای هم با 67 درصد رشد از 3 هزار تومان به 5 هزار تومان افزایش پیدا کرد.
در حال حاضر شرکت بازرگانی دولتی سه نوع آرد توزیع میکند، نوع اول آردی است که در اختیار نانواییها قرار میگیرد که قیمت آن ثابت مانده و کیلویی 650 تومان است، نوع دوم در اختیار نانواییهای آزادپز (شامل نانهای صنعتی، فانتزی و حجیم) قرار میگیرد که قیمت این آرد هم کیلویی 900 تومان بوده و تغییری نکرده است.
اما نوع سوم آردی است که به کارخانجات ماکارونی سازی، کیک، کلوچه، نشاسته و رشته پزی داده می شود که قیمت آن از کیلویی 2500 تومان به 12 هزار تومان رسیده است.
وضعیت نرخ نان
اگرچه قیمت آرد تحویلی به نانوایی ها تغییری نکرده و ثابت مانده است، اما پیش بینی می شود که قیمت نان هم در روزهای آتی افزایش یابد، درواقع با توجه به افزایش حقوق کارگران و نرخ سوخت، قیمت نان هم رشد می کند، اگرچه رسماً این اتفاق نیفتاده است.
از سوی دیگر رئیس اتحادیه نانوایان سنتی تهران درباره اینکه آیا با افزایش قیمت گندم صنف و صنعت، قیمت نان رشد می کند می گوید: ماده اولیه نانواییها گندم و آرد است اما عواملی که در قیمت نان اثر میگذارد تنها این دو مورد نیست و نزدیک به 90 درصد هزینههای نانواییها دستمزد، آب، برق، بیمه و خمیرمایه و…است و 10 درصد باقی مانده را آرد تشکیل میدهد.
بیژن نوروزی مقدم ادامه می دهد:بنابراین با توجه به افزایش هزینههای تولید چه قیمت آرد و گندم زیاد شود چه نشود باید قیمت نان تغییر کند.
او اضافه می کند: قیمت فعلی نان متناسب با رشد هزینههای تولید نیست و از وزارت صمت درخواست کردیم قیمت نان را افزایش دهد اما هنوز پاسخی دریافت نکردهایم.
افزایش حتمی قیمت ماکارونی
اگرچه اما و اگرهایی درباره میزان افزایش قیمت نان وجود دارد اما انتظار می رود که قیمت ماکارونی به دلیل افزایش 5 برابری قیمت آرد تحویلی به کارخانجات تولید ماکارونی رشدی دوبرابری داشته باشد، بنابراین قیمت هر کیلوگرم ماکارونی که تا پیش از این بین 13 تا 15 هزار تومان بوده احتمالاً به 28 تا 32 هزار تومان برسد و قیمت بستههای 500 گرمی این محصول هم 15 تا 16 هزار تومان شود.
به گفته رئیس انجمن آرد سازان با 5 برابر شدن نرخ آرد، قیمت ماکارونی هم 2 برابر میشود البته هنوز شرکتها برای خرید با قیمت جدید مراجعه نکردهاند و به همین دلیل وقفه 15 روزهای در تولیدات صنف و صنعت رخ میدهد.
چرایی افزایش قیمت آرد؟
حالا سوال این است که دلیل افزایش قیمت آرد در روزهای نخست سالجاری چه بوده است؟ بررسی ها حکایت از آن دارد که بازار آرد علاوه بر شوک ارزی و حذف ارز 4200 تومانی، تحت تاثیر افزایش قیمت گندم هم قرار دارد ضمن اینکه علاوه بر عوامل داخلی، آغاز جنگ روسیه و اوکراین تاثیر بسزایی در بازار آرد و گندم جهان گذاشته است چون این دو کشور از تامینکنندگان عمده گندم در جهان هستند.
ناگفته نماند که افزایش قیمت آرد با واکنش های مختلفی از سوی فعالان صنعت آرد و نان مواجه شده است،حسین یزدجردی، رییس کانون انجمنهای صنفی صنایع آرد ایران، می گوید: افزایش قیمت آرد صنف و صنایع با توجه به افزایش نرخ خرید تضمینی گندم قدمی در جهت واقعی سازی قیمتها است و میتواند نتایج مثبت برای تولید به دنبال داشته باشد.
به گفته حسین یزدجردی، واقعی سازی قیمتها موجب تحرک تولید میشود، اما باید توجه داشت افزایش قیمت آرد برای یک بخش و عدم اصلاح قیمت برای بخش های دیگر میتواند مخاطره آمیز باشد.
درواقع چون قیمت جدید آرد برای صنف و صنعت، تقریبا 17 برابر بیشتر از قیمت آردی میشود که در اغلب نانوایان سنتی در حال توزیع است که رقم قابل توجهی است، بسیاری از نانوایان سنتی را برای فروش آرد در بازار وسوسه میکند.
از سوی دیگر رئیس انجمن آردسازان ایران در این باره می گوید: نرخ غلات به طور کلی در دنیا افزایش یافته و قیمت بین المللی گندم رقمی حدود 410 تا 420 دلار است که با هزینه حمل و نقل و غیره به حدود 460 تا 500 دلار میرسد درواقع افزایش قیمت گندم با توجه به شرایط بین الملی منطقی است.
محمدرضا مرتضوی می افزاید: البته دولت باید قبل از افزایش قیمت آرد با کارخانجات و تشکلهای مربوطه جلسات کارشناسی برگزار میکرد و این درحالی است که به گفته فعالان صنعت آرد و شیرینی آنها از طریق رسانهها و یک بخشنامه کلی از افزایش ۵ برابری قیمت آرد باخبرشدند.
درواقع فعالان این صنعت افزایش قیمت گندم و آرد را در شرایط فعلی اقدامی درست و منطقی ارزیابی می کنند که انتقادهایی هم به نحوه انجام آن وارد است اما بسیاری از رسانه ها نسبت به این موضوع و امکان ایجاد بحران نان در کشور هشدار داده اند.
عملکرد درست چه بود؟
اگرچه اقدام وزارت جهاد کشاورزی برای افزایش قیمت گندم و آرد ناگهانی بود و همین موضوع تبعات منفی بسیاری به همراه دارد اما نمی توان این موضوع را نادیده گرفت که نرخ غلات در دنیا افزایش یافته است.
به عبارتی افزایش قیمت گندم با توجه به شرایط بین الملی منطقی است اما دولت باید حداقل از یک ماه قبل جلسات توجیهی با صنعت برگزار می کرد، نه اینکه به طور ناگهانی اعلام کند که قیمت ها افزایش یافته است چون منجر به ایجاد وقفه در تولید کارخانجات می شود و باید این موضوع مورد بررسی قرار بگیرد که دلیل این بی برنامگی چه بوده است.
ضمن اینکه نباید از این موضوع غافل ماند که افزایش 5 برابری قیمت آرد و رشد قیمت محصولات وابسته به آن می تواند امنیت غذایی بسیاری از دهک های اقتصادی را تهدید کند.