افزایش فشارها بر ایران در آستانه دور هشتم مذاکرات؛ گفتگوهای کارشناسی چه تأثیری بر روند مذاکرات خواهد داشت؟
وزارت خارجه آلمان و فرانسه اعلام کرده‌اند که طرح پیشنهادی ایران برای برداشته شدن تحریم‌ها و از سرگیری تعهدات هسته‌ای ایران قابل پذیرش نیست. این در حالی است که رایزنی‌ها هم در سطح سیاسی و هم در سطح کارشناسی ادامه دارد و قرار است دور بعد مذاکرات از روز پنجشنبه از سر گرفته شود. به نظر نمی‌رسد گفتگوهای کارشناسی مسیر موثری در کاهش فاصله دیدگاه‌های دو طرف باشد.
«بازتاب»؛ آرش صفار- یک مقام وزارت خارجه آلمان طرح پیشنهادی تیم مذاکره‌کننده ایران برای برداشته شدن تحریم‌ها علیه تهران و از سرگیری تعهدات هسته‌ای را غیرقابل پذیرش دانسته است.
این مقام آلمانی که نخواسته نامش فاش شود، اعلام کرد که آلمان این پیشنهادها را به دقت بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است که ایران تقریبا تمام توافقات ادوار قبلی مذاکرات وین را تغییر داده است. او ابراز امیدواری کرده است که تیم مذاکره‌کننده ایران، پس از مشورت‌های لازم در تهران «با پیشنهادهای واقع‌بینانه» به وین بازگردد.
این اظهارات در حالی است که مذاکره‌کننده ارشد ایران، «علی باقری کنی» پیش‌تر اعلام کرده بود که دو متن پیشنهادی ایران که یکی در خصوص لغو تحریم‌ها و دیگری شیوه بازگشت ایران به تعهدات هسته‌ای است، بر اساس متن برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل تنظیم شده است و کارشناسان ایرانی در تنظیم این دو طرح توافقات قبلی در مذاکرات وین را مد نظر داشته‌اند.
وزارت خارجه فرانسه نیز در بیانیه‌ای اعلام کرده است «پیشنهادهای ارائه‌شده از سوی ایران در هفته گذشته مبنای معقولی را که با هدف نتیجه‌گیری سریع و در عین حال رعایت منافع همه سازگار باشد، تشکیل نمی‌دهد».
به هر حال تیم مذاکره‌کننده ایران بر لغو تمام تحریم‌ها تأکید دارند؛ این در حالی است که ایالات‌متحده صرفا آمادگی لغو تحریم‌های متناقض با توافق هسته‌ای 2015 را دارد؛ این امر به این معنی است که لغو تحریم‌هایی که به دلیل سیاست منطقه‌ای، برنامه موشکی یا موضوعات حقوق بشری علیه ایران اعمال شده است، منوط به گفتگوهای غیرهسته‌ای است.
هر چند از همان روز پایانی دور هفتم مذاکرات، طرف‌های غربی ایران را به طرح خواسته‌های غیرمنطقی و حداکثری متهم کرده‌اند، مواضع اخیر آلمان و فرانسه، نشانه افزایش فشارها در آستانه برگزاری دور هشتم مذاکرات است که از روز پنجشنبه آغاز خواهد شد.
«رحمان قهرمانپور»، پژوهشگر سیاست خارجی، در خصوص موضع دیپلمات آلمانی در حساب توییتری خود نوشت: «در روز اعلام کابینه جدید در آلمان، برلن درباره بسته پیشنهادی ایران در مذاکرات وین اظهار نظر کرد. احتمالا ائتلاف موسوم به چراغ راهنمایی در آلمان موضعی تندتر از کابینه قبلی در قبال ایران و مساله هسته‌ای خواهد داشت. مخصوصا اینکه وزیر خارجه آن هم دبیر کل حزب سبز هاست».
او توضیح داده است که اصولا احزاب اصلی آلمان به دلیل هولوکاست، نوعی تعهد اخلاقی به حمایت از اسرائیل دارند.
هم‌زمان رایزنی‌های ادامه دارد؛ علی باقری برای گفتگو با معاون وزارت خارجه روسیه، «سرگئی ریابکوف» به مسکو سفر کرده است. این در حالی است که قرار است «سرگئی لاوروف»، وزیر خارجه روسیه یکشنبه آتی به تل‌آویو سفر کند؛ قطعا گفتگو در خصوص موضوع برنامه هسته‌ای ایران و مذاکرات وین در دستور کار این سفر قرار دارد.
همچنین، علیرغم پایان دور هفتم مذاکرات، تیم کارشناسی ایران با هدف ادامه گفتگوهای کارشناسی، به ویژه در خصوص طرح پیشنهادی ایران، همچنان در وین حضور دارد.
به نظر می‌رسد دیدگاه‌های دو طرف فاصله زیادی نسبت به هم دارد؛ در این شرایط کاهش اختلافات و حل‌وفصل آن‌ها از مسیر گفتگوهای کارشناسی، چندان محتمل نیست؛ دو طرف نیازمند اتخاذ تصمیمات سیاسی توسط پایتخت‌ها هستند. چنین تصمیمی هم در تهران و هم در واشنگتن به شدت به موضوعات داخلی پیوند خورده است و این امر دشواری‌ها را بیش‌تر کرده است.
در این شرایط به نظر می‌رسد ملاک ارزیابی موفقیت دور هشتم مذاکرات، تعیین تاریخی برای برگزاری دور نهم باشد!
