افزایش اعتیاد بین حاشیه‌نشین‌ها
رئیس اداره پیشگیری از اعتیاد ستاد مبارزه با مواد مخدر بیان کرد: حاشیه نشینی تبدیل به کلونی‌های ایجاد آسیبهای اجتماعی شده است و به دلیل عدم توجه، کنترل و نظارت کافی بر این مناطق افراد ساکن در آن برای انجام انواع و اقسام بزه‌ها آماده هستند.
داوود میرزایی مقدم در خصوص ارتباط حاشیه نشینی با ارتکاب جرم‌های اجتماعی با بیان اینکه امروز یکی ازچالش‌های ناپایدار کننده شهرهای بزرگ، حاشیه شهر نشینی است، افزود: حاشیه‌نشینی یا اسکان غیررسمی متشکل از طیف گسترده‌ای از جمعیت مهاجر، کم درآمد و رانده شده است که در این نواحی آسیب پذیر، زمینه‌های بروز ناهنجاری‌ها را تشدید می‌کنند.
وی خاطرنشان کرد: در چهار دهه گذشته حاشیه نشینی به خصوص در اطراف شهرهای بزرگ کشور به دلیل گسترش بی ضابطه این شهرها افزایش یافته است. در حقیقت شهرهای حاشیه‌ای حاصل تجمعات گروه های کم درآمد است که اغلب آنها مهاجر هستند و در این نقاط به صورت کاملا خود رو و فاقد مجوز از ناحیه‌های رسمی، اقدام به ساخت خانه‌های بی کیفیت می کنند که به دلیل عدم نظارت دستگاه‌های اجرایی به سرعت رشد کرده‌اند.
رئیس اداره پیشگیری از اعتیاد در محیط های آموزشی ستاد مبارزه با مواد مخدر ریاست جمهوری بیان کرد: حاشیه‌نشینی تبدیل به کلونی‌های ایجاد آسیبهای اجتماعی شده است و با توجه به شواهدی که وجود دارد، افراد ساکن در مناطق حاشیه نشین به دلیل عدم توجه، کنترل و نظارت که در آنها عملا ناممکن است برای انجام انواع و اقسام بزه‌ها آماده هستند.
وی با اشاره به وجود حاشیه نشین‌ها در اطراف شهرهای تهران، مشهد، اصفهان و شیراز، تصریح کرد: این حاشیه‌نشینی عامل صادرات بسیاری از آسیبهای اجتماعی به نقاط دیگر هستند.
میرزایی مقدم از افزایش اعتیاد در میان حاشیه‌نشین‌ها گفت و اظهار کرد: اغلب مصرف کنندگان و توزیع کنندگان مواد در این نقاط قرار دارند و در طرحهای ضربتی که پلیس انجام می دهد، این مناطق مورد هدف قرار می گیرند. دلیل این مسئله فقر زیاد، درآمد پایین و نابرابری اجتماعی است که سبب شده، افراد به مرور از مرکز شهرها به حاشیه ها سوق داده شوند.
تعداد سکونتگاه‌های غیررسمی در مناطق ۱ تا ۱۰ بیشتر از سکونتگاه‌های غیر رسمی در کمربند مرزی شهر تهران است
دکتر سلمان کونانی (استاد دانشگاه و آسیب شناس اجتماعی) نیز با بیان اینکه هیچ پیوستگی بین شکل گیری مناطق حاشیه نشین و کلان شهرها وجود ندارد، گفت: بیش از ۹۰ درصد مناطق حاشیه نشین در شهرهای زیر ۵۰ هزار نفر هستند و تهران، اصفهان و شیراز تنها ۱۰ درصد جمعیت حاشیه نشین را در اختیار دارند.
وی افزود: سکونتگاه‌های غیر رسمی در مرکز و شمال تهران یعنی مناطق ۱ تا ۱۰ بسیار بیشتر از سکونتگاه‌های غیر رسمی در کمربند مرزی شهر تهران است.
این استاد دانشگاه مشکل اصلی را وجود خرده فرهنگهای مجرمانه و غیرمجرمانه قانون شکنانه سکونتگاه‌های غیررسمی دانست و تصریح کرد: پدیده انتقال جرم بزرگترین آسیب شکل دهنده خرده فرهنگهای مجرمانه در سکونتگاه‌های غیر رسمی است.
وی ادامه داد: به بیانی دیگر بیشتر مجرمانی که به عنوان حاشیه نشین در تهران معرفی شده‌اند افراد غیر ساکن مناطق دیگر شهری هستند.
سلمان کونانی تاکید کرد: فرهنگ مناطق حاشیه نشین باعث تبدیل افراد به مجرمان بالقوه شده بنابراین مسئله اصلی بررسی دلیل شکل گیری سکونتگاه‌های غیر رسمی و حاشیه نشینی است.
وی با بیان اینکه کمبود امکانات رفاهی در مناطق حاشیه‌نشین سبب افزایش تنش های روانی و اضطراب اجتماعی در این مناطق شده است، گفت: برای کاهش جرم باید ابتدا اینگونه مسائل را ساماندهی و برطرف کرد.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: اگر اقتصاد را مهم ترین پارامتر زندگی ندانیم، مهم ترین عامل تعالی بخش دیگر پارامترهای جامعه به شمار می رود.
وی اظهار کرد: اگر به دنبال شهری بدون جرم هستیم باید اقتصاد حداقلی مردم را تامین کنیم زیرا مردم برخوردار از امکانات حداقلی، تن، روح و روان سالم خواهند داشت.
سلمان کونانی که در برنامه‌ای رادیویی صحبت می‌کرد، تاکید کرد: ما در فضای حاشیه نشین اجازه شکل گیری فرهنگهایی را داده‌ایم که تیشه به ریشه خانواده ها می زنند بنابراین وقتی شرایطی را ایجاد کرده‌ایم که دغدغه اصلی خانواده تهیه غذای شب است، نباید انتظار تربیت مناسب را داشت.
نمی توان فرهنگ را به زور در جنوب یا شمال شهر ایجاد و انتظار تغییر بافت فرهنگی داشت
پوریا هادی پور، استاد دانشگاه و پژوهشگر آسیبهای اجتماعی نیز اظهار کرد: برای اصلاح مولفه‌های مختلف مانند امنیت، فرهنگ در حاشیه شهرها، ابتدا باید این موارد را در خود شهرها اصلاح کرد زیرا زمانی فرهنگی درحاشیه شهر نهادینه می شود که در خود شهر به درستی وجود داشته باشد.
وی با بیان اینکه مقوله جرم، جنایت و ناهنجاری بحثی پیوسته با عدم رعایت اصول و مبانی است، گفت: نباید گفت که حاشیه نشین‌ها جرم و جنایت را به دلیل کمبودهایشان انجام می دهند و برای همین در حاشیه شهرها شاهد وقوع این ناهنجاری ها هستیم.
وی افزود: هر انسانی در هر نقطه‌ای از کره زمین که نتواند نیازهای اصلی زندگی خود را تامین کند، تبدیل به یک حاشیه نشین می شود.
استاد دانشگاه و پژوهشگر آسیبهای اجتماعی کارخانه تولید حاشیه نشینی را کلان شهرها دانست و ادامه داد: در کلان شهرها نه تنها رفتار انسان ها به خطا میل داده می شود بلکه به صورت آدمهای منفعلی هستند که قدرت انتخاب از آنها گرفته شده است و باید در جریان این رودخانه کلان شنا کنند.
وی تاکید کرد: مسئولان در کلان شهرهای بزرگ مسئولیت واقعی خود را در قبال شهروندان از یاد برده‌اند و به جای اینکه به رفع نیازهای فرهنگی افراد بپردازند بیشتر به فکر ظاهر شهر هستند.
پوریا هادی پور با بیان اینکه نمی توان فرهنگ را به زور در جنوب یا شمال شهر ایجاد کرد و انتظار تغییر بافت فرهنگی آن را داشت، گفت: وقتی در جامعه شهری به شهروندان کافی نبودن نیازهایشان را تزریق می کنیم هرگز نمی توانیم انتظار داشته باشیم که نیازهای یک فرد در حاشیه شهر مانند امنیت، فرهنگ غنی شهری و… رفع شود.
وی با اظهار اینکه امروزه خودمان در جامعه شهری کوچک ترین فرهنگها را هم از بین می بریم، افزود: در این شرایط چگونه می خواهیم فرهنگ را از شهر به حاشیه شهر ببریم؟.
