افراد «دوقطبی» چه کسانی هستند؟
یک روان‌پزشک با بیان اینکه افزایش انرژی، افزایش بیش از حد اعتماد به نفس، پرحرفی،ولخرجی و اقدام به کارهای خطرناک از جمله ویژگی‌های افراد دوقطبی است، گفت: این افراد خلق تحریک پذیر داشته، یا بسیار شاد و یا تحریک پذیر و عصبانی می‌شوند.
عاطفه قنبری، روان‌پزشک و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران درباره «ویژگی‌های افراد دو قطبی»، اظهار داشت: اختلال دو قطبی نوعی اختلال خلقی است که علت آن معمولا ژنتیکی است و این افراد حداقل یک دوره مانیا دارند .
وی در توضیح حالت مانیا در چنین افرادی، بیان داشت: مانیا حالتی است که فرد خلق بالا و تحریک پذیر دارد؛ یعنی یا بسیار شاد است یا تحریک پذیر و عصبانی است؛ ضمن اینکه کاهش به نیاز خواب دارد؛ به شکلی که شب‌ها خواب کافی ندارد اما صبح‌ها بسیار پرانرژی است.
این روان‌پزشک گفت: افزایش انرژی، افزایش بیش از حد اعتماد به نفس، پرحرفی،ولخرجی، اقدام به کارهای خطرناک و پر ریسک از جمله ویژگی‌ها و نشانه‌های چنین افرادی است. همچنین ممکن است این افراد رفتارهایی داشته باشند که به خود و دیگران لطمه بزنند.
قنبری اضافه کرد:این افراد ممکن است رفتارهای خارج از عرف داشته باشند و نحوه قضاوت‌شان مختل شود.در کنار آن افراد دو قطبی به جز دوره‌های مانیا افسردگی را نیز تجربه می‌کنند و به همین دلیل به آنها دو قطبی می‌گویند.
وی در پاسخ به این پرسش که «چه تفاوتی بین افراد افسرده و دو قطبی وجود دارد؟»،گفت:افراد افسرده خلق پایین داشته و بی‌حوصله می‌شوند اما دوره مانیا ندارند؛ در حالی که افراد دو قطبی در کنار افسردگی، حملات مانیا نیز دارند.
*عامل ژنتیک علت اصلی بروز دوقطبی است
این روان‌پزشک متذکر شد: حالت دو قطبی می‌تواند شدید یا خفیف باشد؛ البته مشکلات دو قطبی در کل بیشتر از مشکلات افسردگی است. اختلال دو قطبی مجموعی از عوامل محیطی و ژنتیکی است اما این بیماری از جمله اختلالات روانپزشکی است که جنبه ژنتیکی آن بیشتر است.
قنبری بیان داشت: ممکن است پدر و مادر یا اقوام این افراد ژن لازم را داشته باشند اما این ژن پنهان باشد اما معمولا جنبه زیستی و بیولوژی آن بیشتر از جنبه محیطی است. برای نمونه اینکه بگوییم کودکی در محیط بدی پرورش یافته و علت آن دو قطبی است، به طور کامل این طور نیست بلکه بیشتر جنبه‌های زیستی آن را می‌توان علت بروز چنین عاملی دانست.
وی خاطرنشان کرد: اینکه چه ژنی عامل ایجاد بیماری باشد یا چه تغییراتی در مغز اتفاق می‌افتد هنوز کاملا شناخته شده نیست، اما جنبه زیستی ایجاد این بیماری از جنبه محیطی آن پررنگ‌تر است.
این روان‌پزشک در پاسخ به این پرسش که «آیا بروز این بیماری در سن خاصی اتفاق می‌افتد؟»، گفت:معمولا سن شروع این بیماری از اوایل دوره جوانی است و می‌تواند در موارد نادر در سنین بالاتر نیز اتفاق بیفتد.
قنبری در پاسخ به این پرسش که « آیا این بیماری درمان قطعی دارد؟»، ابراز داشت: اگر منظور علاج این بیماری باشد یعنی فرد در دوره‌ای دارو مصرف کند و برای همیشه خوب شود، در موارد کمی این اتفاق می‌افتد؛ مثلا یک تا دو سال فرد دارو بخورد و بعد از قطع مصرف دارو بیماری عود نکند اما در اکثر موارد بهبودی وجود دارد و با مصرف دارو به مقدار متفاوت این افراد می‌توانند زندگی عادی داشته باشند و علائم آن عود نکند.
*افراد دو قطبی می‌توانند ازدواج کنند
وی در پاسخ به این پرسش که «آیا چنین افرادی می‌توانند ازدواج کنند و در صورت ازدواج فرزندانشان دچار این بیماری نمی‌شوند؟»، بیان داشت: این افراد می‌توانند ازدواج کنند و اگر تحت درمان باشند زندگی معمول خود را داشته باشند؛ البته ممکن است ژن این بیماری به فرزندان منتقل شود اما این طور نیست که کسی که مبتلا به این بیماری است، فرزندش صد در صد دچار این بیماری شود. موضوع مهم در ازدواج این افراد این است که همسر فرد از بیماری آنها مطلع باشد و با اطلاع از این موضوع، ازدواج کنند.
یک روان‌پزشک با تاکید بر اینکه ازدواج چنین افرادی باید با آگاهی طرفین از این بیماری صورت گیرد، افزود: دلیل اینکه فرد باید از این بیماری مطلع باشد این است که بسیاری اوقات ازدواج صورت می‌گیرد اما خانواده‌ها این بیماری را پنهان می‌کنند و بعد از آگاهی از این بیماری مشاجرات شروع شده و منجر به طلاق می‌شود که همین جدایی، باعث می‌شود بیماری فرد مجددا عود کند.
قنبری تصریح کرد: ممکن است فرد مجبور باشد دوره‌های طولانی را دارو مصرف کند که این موضوع در بیماری‌های مختلفی نظیر دیابت و فشار خون همین طور است، اما وقتی صحبت از بیماری‌های روانی می‌کنیم مردم نگران این موضوع که باید برای مدت طولانی دارو مصرف کنند، می‌شوند.
