اصلاح برجام و ارجاع مجدد به شورای امنیت امر بعیدی است

سفیر سابق آمریکا در جمهوری آذربایجان متعاقب درخواست ترامپ برای اصلاح توافق هسته ای ایران معتقد است که اصلاح برجام و ارجاع مجدد آن به شورای امنیت سازمان ملل امر بعیدی است.

دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا آخرین باری که تعلیق تحریم‌های هسته‌ای ایران را تمدید کرد به کشورهای اروپایی هشدار داد در صورتی که نقص‌های مورد ادعا در برجام تا ۱۲ می (۲۲ اردیبهشت) رفع نشود، آمریکا به‌طور کامل از این توافق خارج خواهد شد. از سوی دیگر، گزارش‌ها حاکی از تلاش آمریکا برای ایجاد کارگروه مشترک با E۳ است تا به دنبال راهی برای عمل به خواسته‌های ترامپ باشند.

اسناد جدید افشا شده از وزارت خارجه آمریکا نیز بیانگر آن است که شیب سنگ‌اندازی‌های واشنگتن در قبال توافق‌هسته‌ای ایران ملایم‌تر شده است. طبق این سند، آمریکا مسیری را ترسیم کرده که در آن، سه کشور اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان «صرفا» به «بهبود بخشیدن» برجام «متعهد» می‌شوند. در مقابل این تعهد، دونالد ترامپ، در اردیبهشت آینده از طریق تمدید تعلیق تحریم‌ها، برجام را زنده نگه ‌می‌دارد. براساس این سند، وزارت خارجه آمریکا به‌دنبال توافق با کشورهای اروپایی با هدف بهبود توافق هسته‌ای در یک بازه زمانی «نامشخص» است.

در این راستا خبرنگار مهر گفتگویی با پروفسور «ریچارد کوزلاریچ» استاد دانشگاه جرج میسون آمریکا ترتیب داده که در ادامه می آید.

ریچارد کوزلاریچ مدیر اندیشکده علوم و سیاست‌گذاری انرژی در دانشگاه جرج میسون، مدیر موقت برنامه سیاست عملیات صلح (POPP ) و سفیر پیشین آمریکا در جمهوری آذربایجان (۱۹۹۴-۱۹۹۷) و بوسنی و هرزگوین ( ۱۹۹۷-۱۹۹۹) بوده است.

*اسناد جدید افشا شده از وزارت خارجه آمریکا بیانگر آن است که شیب سنگ‌اندازی‌های واشنگتن در قبال توافق‌هسته‌ای ایران ملایم‌تر شده است. اگر این اسناد صحت داشته باشد آیا این نوعی چرخش در سیاست ترامپ در خصوص برجام نیست؟

من اطلاعی در مورد اسناد منتشر شده ای که شما عنوان نمودید ندارم، لذا نمی توانم بگویم ترامپ دقیقا قصد انجام چه اقدامی را دارد. با توجه به گزارش رسانه ها به نظر می رسد که ترامپ برجام را در مهلت مقرر بعدی مورد تایید قرار ندهد زیرا در ماه ژانویه متعهد شد اگر نواقص برجام رفع نشود از آن خارج خواهد شد.

در آن زمان دونالد ترامپ تاکید نمود که با متحدان اروپایی تلاش خواهد کرد نواقص برجام را رفع کنند. اینکه ترامپ دقیقا چه اقدامی انجام می دهد یا در آینده نزدیک انجام خواهد داد مشخص نیست. آنچه مشخص است این است که وی از ۱۲ ژانویه تا مهلت بعدی برای تایید مجدد برجام ۹۰ روز مهلت دارد.

*اگر این اسناد صحت داشته باشد آیا این به معنای این نیست که فشارهای ترامپ در خصوص برجام با هدف امتیاز گرفتن از ایران و احیاناً از کشورهای اروپایی بوده است؟

من از روند مذاکره با اروپایی ها اطلاعی ندارم. قطعا امریکا در صدد گرفتن امتیاز از ایران است.

*خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام ارشد وزارت‌خارجه آمریکا نوشته است این امیدواری وجود دارد که «نقص‌های برجام» از طریق توافق برای تغییر بعضی از مفاد آن، امضای یک موافقت‌نامه الحاقی یا مراجعه به شورای امنیت سازمان ملل متحد برطرف شود. اگر کشورهای اروپایی با خواسته‌های آمریکا موافقت کنند آیا امکان از سرگیری مذاکرات هسته‌ای با ایران، روسیه و چین میسر خواهد شد؟

با توجه به گزارش رویترز من باور دارم که اکنون بسیار زود است تا در مورد زمان از سرگیری مذاکرات با ایران، روسیه و چین صحبت کرد. واضح است که رویکرد بهبود برجام موضوع مذاکرات و مباحث آینده خواهد بود.

*برخی معتقد هستند سه راه‌حل احتمالی در خصوص برجام وجود دارد: ۱-اصلاح توافق موجود، ۲-مذاکره بر سر یک توافقنامه تکمیلی یا ۳- پیگیری یک قطعنامه جدید از سوی شورای امنیت برای اعمال تغییرات جدید. به نظر شما کدام راه حل محتمل تر است؟

به نظر می رسد هر سه گزینه محتمل بوده و گزینه های بیشتری را نیز می توان عنوان نمود. برخی معتقد هستند توافق الحاقی بهترین راهکار جهت حل مسئله برجام است، زیرا اصلاح توافق فعلی و بازگشت آن به شورای امنیت بعید است. با این توضیح که من در مورد ماهیت مذاکراه واشنگتن با اروپایی ها اطلاع چندانی ندارم. اما آنچه واضح است این است که هر رویکرد دولتی باید از حمایت جمهوریخواهان و دموکراتها در کنگره برخوردار شود.