اسرائیل و چالش بازی دوگانه در قالب جنگ اوکراین

موضع اخیر رژیم صهیونیستی در بی توجهی به درخواست دولت اوکراین جهت تحویل سامانه های پدافندی به این کشور و در عین حال کنشگری فعال اسرائیلی ها در جبهه غرب علیه روسیه(در قالب جنگ اوکراین) و البته هراس اسرائیل از به خطر افتادن روابطش با روسیه و تلاش جهت حراست از آن، حاکی از بازی فرصت طلبانه و دوگانه تل آویو با محوریت جنگ اوکراین است که با تشدید و آشکار شدنِ تناقضات این بازی، بعید به نظر می رسد که اسرائیل بتواند همچنان به آن ادامه دهد. مساله ای که حامل تبعات منطقه ای و بین المللی قابل توجهی نیز خواهد بود.

بازتاب– به تازگی سفارت اوکراین در اراضی اشغالی از رژیم اسرائیل درخواست کرده تا سامانه های پدافندی را در اختیار این کشور قرار دهد. مساله ای که در صورت تحقق می تواند کمک قابل توجهی را به ارتش اوکراین در بحبوحه جنگ با روسیه کند. با این حال، این درخواست با واکنش سرد مقام های رژیم صهیونیستی مواجه شده و آن ها تاکید کرده اند که از ارسال تسلیحات به اوکراین خودداری می کنند، اما مثلا می توانند تجهیزات پیشرفته اعلام هشدار حملات موشکی و هوایی را به این کشور صادر کنند، موضوعی که کیِف اعلام کرده نیازی به دریافت آن ها ندارد.

“بنی گانتس” وزیر جنگ رژیم اسرائیل به طور خاص گفته است که اسرائیل همچنان به حمایت سیاسی از اوکراین در قالب جنگ با روسیه ادامه می دهد اما به دلایلی امکان ارسال سلاح به این کشور را ندارد. در جبهه مقابل، مقام های روسی نیز تهدید کرده اند که اگر اسرائیل بخواهد به اوکراین سلاح بدهد، این مساله بدون تردید به مثابه کوبیدن میخی در تابوت روابط دو جانبه مسکو با تل آویو خواهد بود. موضوعی که می تواند برای طرف اسرائیلی حامل تبعات به شدت جدی و خسارت باری باشد. دراین فضا، رژیم اسرائیل عملا در یک بحران دیپلماتیک تمام عیار گرفتار شده است.

از یک سو، اگر این رژیم بخواهد به اوکراین کمک تسلیحاتی کند، با واکنش منفی روسیه مواجه می‌شود و به طورخاص آزادی عمل خود مخصوصا در حمله به عمق خاک سوریه علیه مواضع و نیروهای ایرانی و یا افراد و گروه‌های نزدیک به ایران را از دست می دهد و از سوی دیگر، اگر از ترس روسیه به اوکراین کمک نکند، با انتقادات قابل توجهی از سوی رهبران اوکراین و کلیت جهان غرب روبه رو می شود. دراین میان، گزینه مطلوب برای رهبران رژیم صهیونیستی، انجام یک بازی دو جانبه و راضی نگه داشتن هم روسیه و هم جبهه غرب است.

با این حال، علی رغم اینکه تاکنون این سیاست دوگانه اسرائیل از سوی ناظران و تحلیلگران به کرات مورد اشاره قرار گرفته، اینطور به نظر می رسد که در میدان عمل، تل آویو به صورت زیرپوستی سعی دارد تا با فرصت طلبی، هر امتیازی که می تواند را در بحبوحه جنگ اوکراین به نفع خودکسب کند. شاید بارزترین نمود این مساله را بتوان در چهارچوب اقدام اخیر اسرائیل در دستیابی به یک توافق با دولت لبنان جهت ترسیم خطوط مرزی دریایی مشاهده کرد.

مساله ای که عملا به صهیونیست ها این امکان را می دهد تا علی رغم میل باطنی خود که سعی داشتند کلیه پتانسیل های انرژی در شرق دریای مدیترانه را به نفع خود مصادره کنند اما سلاح حزب الله لبنان مانع از آن شد، حداقل آن میادین گازی که در حوزه تسلط آن ها قرار می گیرد را فعال کنند و در بحبوحه بحران انرژی اروپا که در نتیجه جنگ اوکراین و وضع تحریم های گسترده غرب علیه بخش نفت و گاز روسیه تشدید شده، سهمی از گاز صادراتی روسیه به اروپا را در کنترل خود بگیرند و منابع مالی قابل توجهی را از این طریق به جیب بزنند.

موقعیت جغرافیایی اراضی اشغالی که به اروپا نزدیک هم است تا حد زیادی امکان تحقق این دستورکار را واقعی‌تر جلوه می دهد. دستورکاری که دقیقا در نقطه مقابل منافع روسیه است. کشوری که همچنان سعی دارد به مثابه تامین کننده اصلی گاز کشورهای اروپایی کنشگری داشته باشد. در عین حال، همراهی های ولو سیاسی و دیپلماتیک رژیم اسرائیل با کشورهای غربی در چهارچوب جنگ اوکراین علیه روسیه نیز موجب شده تا در ماه‌های اخیر شاهد اوج‌گیری برخی تنش ها در روابط کرملین با تل آویو باشیم.

تنش هایی که خود را در اعتراض های مکرر مقام های روسی و سفارت روسیه در اراضی اشغالی به مقام های صهیونیست و همچنین هشدار مستقیم پوتین به اسرائیلی ها در مورد ضرورت صدور اسناد تملک یک کلیسای مشهور در اراضی اشغالی که بر اساس توافقات میان اسرائیل و روسیه به مسکو تعلق دارد، نشان داده است.

در این شرایط، بعید به نظر می رسد که اسرائیلی ها همچنان بتوانند بازی منفعت محورانه و دوگانه خود را در قالب معادله جنگ اوکراین ادامه دهند زیرا دیر یا زود، تناقض های جدی در قالب این بازی خود را آشکار خواهند کرد و دیگر فضای کنشگری برای مقام های اسرائیلی جهت حراست از روابطشان با روسیه در عین همراهی با بلوک غرب در قالب جنگ اوکراین وجود نخواهد داشت.

مساله ای که البته جلوه های عینی تر خود را همزمان با حرکت عیان جهان به سمت تشدید شکاف های ایدئولوژیک و تقابل قدرت های شرقی با غربی، بیش از پیش نشان خواهد داد. موضوعی که تا حد زیادی هندسه قدرت جهانی و روابط کشورهای جهان با یکدیگر را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد و می تواند عرصه و چهارچوبی نوین را در قالب سیاست های منطقه ای و بین المللی ایجاد کند. چهارچوبی که در آن به طور خاص رژیم اسرائیل قادر نخواهد بود به بازی دوگانه خود در جنگ اوکراین ادامه دهد.