استراتژی احتمالی ایران و اروپا در قبال آمریکا: استفاده از نگرانی ترامپ در مورد انتخابات 2020 / بالا یا پایین رفتن قیمت نفت به این تصمیم تهران بستگی دارد

نیک باتلر در فایننشال تایمز نوشت: دستاورد اجلاس این هفته اوپک در وین معلوم نیست. سقوط بهای نفت برنت به زیر ۶۰ دلار برای کشورهایی که درآمدشان متکی به فروش نفت است، نامطلوب بود. اما هنوز معلوم نیست کدام کشور و به چه میزان باید از تولید خود بکاهد. عامل کلیدی ناشناخته در بین تمام عوامل تاثیرگذار بر بازار نفت، شدت یافتن تحریم های آمریکا علیه ایران است. آیا این تحریم ها در نهایت موفق می شوند فروش نفت ایران را به صفر برسانند و این کشور را مجبور به مذاکره مجدد با آمریکا کنند؟

به گزارش انتخاب؛ در ادامه این مطلب آمده است: عامل اصلی در پس پرده ی رشد بهای نفت در اوایل اکتبر تا سقف ۸۵ دلار، این بود که در بازار تصور می شد برنامه ترامپ برای قطع صادرات نفت ایران عملی می شود. این اتفاق می توانست به میزان ۲.۵ میلیون بشکه از عرضه روزانه در بازار بکاهد و برای نخستین بار در طول دهه گذشته، یک کمبود واقعی در بازار به وجود بیاورد. از آن موقع تاکنون از شدت پیش بینی های نگران کننده کاسته شده است. نخستین دلیلش اعطای معافیت شش ماهه توسط آمریکا به هشت کشور خریدار عمده نفت ایران بود. به این ترتیب، دست کم نیمی از صادرات نفت ایران دست نخورده باقی ماند.

دلیل دوم این است که دونالد ترامپ با زیرکی، دست و پای ولیعهد سعودی بن سلمان را بسته است. پرونده قتل خاشقجی، این فرصت را برای کاخ سفید فراهم کرد تا به عنوان مدافع ولیعهد سعودی وارد میدان شود. بهای این دفاع نیز افزایش عرضه سعودی ها در بازار نفت بود که باعث سقوط بهای آن شد که البته با توییت تشکرآمیز ترامپ همراه بود.

اما این اقدام موجب نگرانی از افزایش عرضه در بازار شد و به همین دلیل اوپک تصمیم به برگزاری این جلسه گرفت. اما اکنون باقی ماندن این شرایط در بازار به اقدامات ایران بستگی دارد. آیا آنها همچنان به مقاومت در برابر تحریم های آمریکا ادامه می دهند؟

پاسخ این پرسش به ارزیابی مطلوبی از توازن قدرت نیاز دارد. با نزدیک شدن به انتخابات سال ۲۰۲۰ ترامپ تمایل دارد شاهد کوتاه آمدن ایرانی ها باشد اما کشاندن آمریکا به یک منازعه غیرقابل پیش بینی در خاورمیانه، بهای بالایی خواهد بود که ممکن است بر واشنگتن تحمیل شود. دولت ایران نیز می خواهد تسلط خود را بر اوضاع داخلی حفظ کند.

اگر ایران همچنان با خواست اصلاح توافق هسته ای مخالفت کند، این آمریکاست که باید نشان دهد برای تشدید فشارهای اقتصادی و لغو معافیت های خرید نفت تا کجا مایل است که پیش برود. اما پیش بینی من این است که تهران با برخورداری از حمایت فعالانه اروپا که از استراتژی تعامل پشتیبانی می کند، رویکردی محتاطانه تری در پیش گیرد. اروپایی در این راستا امتیازات کوچکی به امریکا می دهند تا واشنگتن را پای میز مذاکره بکشانند تا ترامپ را مجبور به توقف تحریم های بیشتر کند. اتحادیه اروپا ممکن است در این میان نقشی میانجی گرانه براساس تصوراتی ازجمله آسیب پذیری و احتمال شکست ترامپ در 2020، بکند تا از این طریق تهران بتواند فعلا «بازی» کند.

اگر این فرضیه درست باشد، معنایش بازگشت بخش قابل توجهی از صادرات ایران به بازار در چند ماه آتی خواهد بود. طبق آخرین اطلاعات صادرات نفت ایران در ماه نوامبر به ۸۰۰۰۰۰ بشکه در روز رسید که ۱.۵ میلیون بشکه کمتر از میانگین شش ماه گذشته بوده است. بازگشت این میزان نفت به بازار باعث عرضه مازاد بر نیاز در بازار شده و قیمت را پایین تر خواهد برد. بخشی از این صنعت که نگاه بلندمدت تری نسبت به دلالان بازار نفت دارد، این شرایط را به خوبی درک کرده است. آنها با هشدار درباره نوسانات قیمتی، برنامه ریزی خود را براساس بهای ۵۰ تا ۶۵ دلار در آینده ترتیب داده اند. با کاهش هزینه ها، شرایط بقای این صنعت فراهم خواهد شد.

با این حال نوسانات قیمتی ناشی از تصمیمات سیاسی د بازار اجتناب ناپذیر خواهد بود. پیش بینی های دیگری نیز مطرح است مانند تشدید فشار تحریم ها که باعث حذف نفت ایران از بازار برای مدت طولانی تری خواهد شد. نوسان صادرات ایران بین کف ۵۰۰۰۰۰ بشکه در روز تا سقف ۲.۵ میلیون بشکه طی ماه های پیش رو، نیازمند اعصاب قوی دست اندرکاران این صنعت در این بازه زمانی است.