از چرم پوست پرتقالی تا کمدهای کپسولی
صنعت پوشاک از جمله آلودهکنندهترین صنعتهای محیط زیست است که در مرحله تولید، فروش و حتی مصرف خسارتهای جبران ناپذیری را به محیط زیست وارد میکند. به همین دلیل برخی شرکتهای فعال در این حوزه به سمت تولید پوشاک سازگار با محیط زیست حرکت کردهاند.
با استناد به برخی منابع، صنعت مد و پوشاک دومین صنعت آلوده کننده محیط زیست است. بیش از ۸۰۰۰ ماده شیمیایی مضر در این صنعت کاربرد دارند که مقصد نهایی تمام آنها جایی نیست جز خاک و آبهای زیر زمینی و آبهای جاری. در ادامه به ۱۳ نکته درباره آلودگیهای صنعت پوشاک و وظیفه ما به عنوان مصرفکنندگان اشاره شده است:
*حدود ۱۰ درصد از گازهای گلخانهای در دنیا توسط صنعت پوشاک تولید میشود.
*برای کشت پنبه (از جمله مواد اولیه پوشاک) نیاز به آب و سمپاشی است. پنبه از جمله محصولاتی است که بیشترین نیاز آبی را دارد به طوریکه یک کیلو پنبه ۲۰ هزار لیتر آب مصرف میکند.
*از ۱۶ درصد از آفتکشهای جهان برای تولید پنبه استفاده میشود همچنین کارگرهایی که در زمینهای پنبه مشغول فعالیت هستند در تماس مستقیم با این سموم قرار دارند و بعضا دچار اختلالات ژنتیکی شدهاند.
*رنگرزی پارچهها که در مرحله دوم تولید پوشاک اتفاق میافتد، اغلب بهصورت شیمیایی است. پس از رنگرزی پارچهها گنداب آنها به سمت رودخانهها و خاک رها و تبدیل به تهدیدی علیه سلامت انسان و سایر موجودات زنده میشود.
*هنگام شست و شوی لباسها میکروفیبرهای پلاستیکی از آن جدا میشود که به زمین و رودخانهها بازمیگردد و در نهایت به غذای ماهیان و انسانها تبدیل میشود و به هم خوردن چرخه طبیعی اکوسیستم را در پی دارد.
*«مد پایدار» به معنای تولید و استفاده از پوشاک با کمترین تاثیر منفی بر محیط زیست است. یکی از اصلیترین رویکردهای این مد ضدیت با مصرفگرایی است همچنین توجه به حقوق نیروی کار، حفظ سلامتی افراد و محیط زیست و حیات وحش از اولویتهای «مد پایدار» است.
*شاید تصور تهیه چرم گیاهی از پوست پرتقال، تولید کفش از پلاستیکهای داخل اقیانوسها و بسته بندی پوشاکی که با کاشت آنها گیاه سبز میشود سخت باشد اما برندهای جهانی چند سالی است که چنین روشهایی را در دستور کار خود قرار دادهاند.
* در حال حاضر «مد پایدار» در دنیا طرفداران زیادی دارد و حتی سلبریتیها نیز در مراسمهای بینالمللی همچون اسکار و کن لباسهایی با روشهای تولیدی «مد پایدار» به تن میکنند.
*موضوع پایداری مد در ایران بسیار نوپا است و هنوز از طرف تولیدکنندگان پوشاک در کشور و عموم مردم پذیرفته نشده است. برای بازیافت پارچه و پلاستیک و به کارگیری مجدد آن برای تولید پوشاک ابتدا باید به فناوری آن دسترسی داشته باشیم که متاسفانه در ایران چنین فناوری وجود ندارد. از طرف دیگر در کشور ما تصور مردم در مواجهه با کلمه بازیافت کمی کدر است.
*یکی از راهکارهایی که مد پایدار ارائه میدهد کم ولی با کیفیت خریدن و به بهترین شکل استفاده کردن از پوشاک است.
*«کمد کپسولی» نیز یکی دیگر از راهکارهایی است که «مد پایدار» ارائه میدهد. «کمد کپسولی» یعنی لباسهایی با مدهای طولانی بخریم که بیشترین کاربرد را دارند.
* از دیگر راهکارهای «مد پایدار» بازیافت و ایجاد تغییرات جزیی در لباسهایی است که دیگر نمیخواهیم از آنها اسفاده کنیم.
*یکی دیگر از راهکارهای همزیستی با محیط زیست از طریق پوشاک، تجارت اشتراکگذاری (ریشیر) است. از طریق این تجارت میتوان لباسهایی را که فقط یک بار استفاده شدهاند مانند لباسهای مجلسی به بقیه افراد کرایه داد همچنین تجارت «دست دوم» در حال حاضر در دنیا وجود دارد و بسیاری از افراد آن را دنبال میکنند.