از هدیه مدیریت شهری به تهرانی‌ها تا کشیدن ترمز افتتاح‌های نمایشی
با روی کار آمدن مدیریت شهری جدید، نظرسنجی در مورد مطالبات و دغدغه های مردم از شهر و مدیران شهر انجام شد، نظرسنجی ها نشان داد که پایتخت نشینان که از هوای دود گرفته شهر و معطل ماندن در صف های طولانی ترافیک خسته شده اند و خواهان هوای پاک و تسهیل در عبور و مرور هستند!
از همان ابتدای آغاز به کار شورای شهر پنجم و مدیریت شهری جدید تمامی برنامه های توسعه و مالی از جمله بودجه بندی سالانه با اولویت پاسخ گویی به دو مطالبه مردم معطوف شد و رفته رفته اثرات آن نیز برای شهروندان مشهود شد.حالا دو سال از تکیه زدن مدیریت شهری بر صندلی های سبز شورا و ساختمان بهشت می گذرد و اعداد و ارقام گواهی بر کاهش دو مشکل عمده و دغدغه پایتخت نشینان دارد؛ هرچند به گفته معاون حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران برای حل مشکلات ترافیکی و زیست محیطی شهر، راه طولانی، سخت و پر از سنگلاخ را طی کردیم تا بتوانیم هوای پاکی را به شهروندان هدیه دهیم.
محسن پورسیدآقایی در تشریح برنامه‌های دوساله حوزه تحت مسئولیت خود، گفت: رویکرد ما در مدیریت شهری این بوده که صدای مردم را بشنویم و برای حل مشکلاتشان به شکل علمی، با توجه به تجربه‌های جهانی و با اتکا به مطالعات کارشناسی قدم برداریم. اغلب مردم در نظرسنجی‌ها دو مشکل اصلی شهر را آلودگی هوا و ترافیک عنوان کردند، در نتیجه ما هم بیشترین انرژی خود را روی این دو موضوع گذاشتیم.
وی با بیان اینکه بخش قابل توجهی از اتفاقات خوب ماه‌های اخیر در زمینه کاهش آلودگی هوا و کاهش ترافیک حاصل تلاش‌های سال گذشته مسئولان است، گفت: در بدو ورودمان به مجموعه شهرداری سعی کردیم هدف اصلی مان را به توجه به شهروندان معطوف کنیم، به همین دلیل با همکاری دانشگاهیان و کارشناسان ترافیک سعی کردیم با اتکا به وضعیت موجود نسبت به بهبود رویه ها اقدام کنیم و با همین انگیزه بود که در اولین گام دست به جراحی طرح های ترافیکی شهر زدیم.
وی با بیان اینکه با اجرای طرح کاهش آلودگی هوا دو هدف عمده یعنی محدودیت تردد خودروی شخصی و اعمال موازین بازدارنده برای خروج خودروهای فرسوده، کاربراتوری و آلاینده از چرخه تردد حمل و نقل را دنبال می کردیم، گفت: همچنین کنترل مکانیزه معاینه فنی خودروها با استفاده از دوربین‌های ترافیکی در سطح شهر و تشویق و ترغیب شهروندان به استفاده از خودروهای پاک را پیگیری کردیم که نهایتا برای دستیابی به این سه هدف، برنامه‌های خود را متمرکز کردیم.
به گفته معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران، در گام اول اجرای معاینه فنی برتر در شهر تهران را در دستور کار قرار دادیم به گونه‌ای که حتی برای ترغیب و تشویق شهروندان برای طرح ترافیک خودروهای دارای معاینه فنی برتر تخفیف روزانه ۲۰ درصد در نظر گرفتیم که امسال به ۲۵ درصد افزایش یافت، می‌گوید: برهمین اساس، رکورد مراجعه به مراکز معاینه فنی شکسته شد و یک میلیون و ۸۰۰ هزار دستگاه خودرو در سال ۹۷ به مراکز معاینه فنی شهر تهران مراجعه کردند و حتی در بررسی علل عدم مراجعه شهروندان به مراکز معاینه فنی دریافتیم که برخی با این بهانه که مراکز دور است یا وقت ندارند از مراجعه خودداری می‌کنند که با راه‌اندازی مراکز سیار حجت را بر آنها تمام کردیم تا دیگر بهانه ای برای کمک به گسترش هوای پاک نداشته باشند.
وی افزود: ما منکر این موضوع نیستیم که باد و باران نیز به یاری هوای پاک آمد اما تعداد روزهای بارانی در پاییز سال گذشته، ۱۶ مورد بیشتر از مدت مشابه سال قبل بود و حال آنکه در همین مدت ۲۸ روز از تعداد روزهای آلوده، کاسته شد و با اینکه تعداد روزهای بارانی زمستان سال‌های ۹۶ و ۹۷ تقریباً مشابه بود، با این وجود تعداد روزهای آلوده زمستان سال جاری ۲۵ روز کمتر بود و زمان بازگشت آلودگی به هوا نیز طولانی تر شده بود.
کنترل معاینه فنی خودروهای شهرداری
پورسیدآقایی خاطرنشان کرد: معاونت حمل و نقل شهرداری کنترل و پایش آلودگی هوا را تنها به رصد خودرو شهروندان محدود نکرد، بلکه طی نامه‌های متعدد از معاونت خدمات شهری، سازمان پسماند و شرکت اتوبوسرانی خواستیم تا نسبت به کنترل معاینه فنی خودروهای حمل زباله و اتوبوس‌ها اقدام کنند و مطالبات و صورت وضعیت‌های پیمانکاران شهرداری را در صورتی که خودروهایشان معاینه فنی ندارد یا از مراکز خارج از شهر تهران اخذ کرده‌اند را پرداخت نکنند که این سختگیری ها می تواند در کاهش آلایندگی نقش خوبی داشته باشد.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران گفت: این یک نقطه عطفی بود که برای کنترل آلودگی هوا غیر از معاینه فنی خودروهای شخصی و گسترش دامنه کنترل آن به کل سطح شهر و کل شبانه‌روز، روی خودروهای دیزلی که قبلا فراموش شده بود، تمرکز کردیم. یعنی در واقع از خودمان شروع کردیم و ابتدا به سراغ اتوبوس‌های شرکت واحد و خودروهای جمع‌آوری پسماند رفتیم و بعد کامیون‌های سطح شهر و خودروهای نظامی و سرویس ادارات و … که البته هنوز با آنها کار داریم و از وضعیت فعلی آلایندگی خودروها راضی نیستیم.
به ما تهمت زدند که با اجرای طرح های جدید ترافیکی به دنبال پول هستیم اما…
وی با بیان اینکه با تمام حرف و حدیث ها، انتقادات و حرفهای بی اساس و شعاری را به جان خریدیم، تا بتوانیم طرح های ترافیکی قدیمی را که بر پایه بی عدالتی بود و دیگر کارایی نداشت، حذف و به جای آن طرح های جدید اجرا کنیم؛ ادامه داد: طرح ترافیک جدید را که اجرایی کردیم به ما تهمت زدند که چه نشسته اید که شهرداری تهران معابر و کوچه ها را پولی کرده اما وقتی که سال به پایان رسید، مشخص شد درآمد سالانه شهرداری از طرح ترافیک، حتی از سال قبل هم کمتر شده است. به این ترتیب منتقدان یا کوتاه آمدند و اثر مثبت طرح ترافیک جدید را پذیرفتند، یا موضعشان را به این تغییر دادند که چرا درآمد شهرداری کم شده!
پورسیدآقایی در دفاع از حذف زوج و فرد و اجرای طرح های ترافیکی جدید با بیان اینکه چه سیاستی بهتر از اینکه شما از کسی که خودرو سوار می‌شود و هوا را آلوده می‌کند، پول بگیرید و برای کسی که اتوبوس و مترو سوار می‌شود، خرج کنید؟ خاطرنشان کرد: با این روش، هم درآمد پایدار تأمین کرده‌ایم و شهرفروشی نکرده‌ایم، هم درآمد را دقیقا از کسی گرفته‌ایم که با عبور و مرورش عملا به شهر و بقیه شهروندان ضرر می زند و هم خرج کسی کرده‌ایم که برای رفت و آمد به دیگران ضرر نمی‌زند و از حمل و نقل عمومی استفاده می‌کند.
پول طرح ترافیک کجا رفت؟
وی در پاسخ به این سوال که برخی می گویند این طرح ها به مردم فشار اقتصادی می آورد و به جای رویکرد درآمدزایی برای شهرداری باید به توسعه حمل و نقل عمومی پرداخت، گفت: رویکرد درست در اداره شهر این است که شهر واقعا برای همه باشد، نه فقط برای کسانی که ماشین دارند و با ماشین شخصی تردد می‌کنند. شما به من نگویید چرا خودروی شخصی را محدود می‌کنی یا هزینه‌اش بیشتر شده. بگویید پولش کجا رفته؟ اگر جایی غیر از حمل و نقل عمومی و کاهش آلودگی هوا هزینه شده باشد، ایراد شما وارد است. اما اینکه بگویید در این دو سال خبری از توسعه حمل و نقل عمومی نبوده، به نظرم بی‌انصافی است.
کسی به شهرداری پول نمی داد و تمام اعتبارات شهر پیش‌خور شده بود
وی ادامه داد: شهرداری در شرایطی که بدهی‌های سنگینی به بانک‌ها داشت و تمام اعتبار شهرداری پیش‌خور شده بود و کسی پول به مترو نمی‌داد، به ما تحویل داده شد. اگر در همین یک سال گذشته، خط ۷ اصلاح و بازگشایی شد و ایستگاه‌های جدید ساخته شد و خط ۶ افتتاح شد، در واقع همه اینها با دست خالی بود. در همین شرایط، بالاخره تعدادی اتوبوس و مینی‌بوس جدید وارد ناوگان شده یا می‌شود و چند واگن جدید هم به مترو اضافه شده است و دارد می‌شود. امسال هم به یاری خدا بخش‌های مهمی از خطوط ۶ و ۷ را تحویل شهروندان تهرانی می‌دهیم و رفته رفته مشخص می‌شود که اتفاقا مسیری که در این دوره برای توسعه مترو پیگیری شده، چقدر بهتر است. وگرنه معلوم است که ما با شیوه مبتنی بر استقراض و بدهی روی بدهی گذاشتن و غالبا هم با هزینه‌های چندبرابری ساختن مخالفیم.
وی با تاکید بر تغییر رویکرد مدیریت شهری در حوزه حمل و نقل، با بیان اینکه ما رویکردهایمان را کامل تغییر دادیم و برای ما بهره‌مندی حداکثری شهروندان و بهبود زیست شهری در اولویت قرار دارد و نه افتتاح های نمایشی، گفت: ما در این دوره مدیریت شهری، خط ۶ را در شرایطی تحویل گرفتیم که ۹۵ درصد تونل و ریل آن آماده بود، ولی هنوز پنج درصد از تجهیزاتش هم نصب نشده بود! یا در چند سال اخیر همه منابع مالی به سمت پیمانکاران سیویل خطوط ۶ و ۷ رفته بود، ولی فکر نتیجه‌بخشی برای تأمین واگن‌های مورد نیاز آنها نشده بود. خط ۷ افتتاح شده بود ولی هواکش و سیگنالینگ نداشت. خب ما زیرساخت‌ها را برای استفاده شهروندان می‌خواهیم یا فقط افتتاح کردن و آمار دادن؟
معاون شهردار تهران تصریح کرد: ما مترو را برای مترو نمی‌خواهیم، برای استفاده مردم می‌خواهیم. هدف این نیست که فقط کیلومتراژ را افزایش دهیم و ایستگاه افتتاح کنیم ولی هیچ چیزش آماده نباشد. مساله اصلی در مترو باید توسعه ظرفیت و افزایش کیفیت باشد. اینکه فضای مترو مطبوع باشد، خنک باشد، دسترسی به ایستگاه برای همه راحت باشد، تمیز باشد، سرفاصله قطارها کم شود و مردم در واگن‌ها مچاله نشوند، در رویکرد انسان‌محور به مراتب مهمتر از این است که ما چند کیلومتر تونل بیشتر کنده باشیم.
دسترسی عادلانه به منابع شهر در راستای آرامش مردم
پورسیدآقایی در تشریح ابعاد رویکرد اخیر شهرداری تهران در حوزه حمل و نقل گفت: هم در تغییر طرح ترافیک و حذف زوج و فرد، هم در برنامه‌هایی که برای کاهش آلودگی هوا پیگیری شده و هم در کارهایی که در مترو دارد انجام می‌شود، یک نخ تسبیح وجود دارد که همان رویکرد متفاوت در حوزه حمل و نقل و ترافیک است؛ و آن اینکه برای زندگی بهتر در تهران و آرامش و آسودگی خاطر شهروندان، دسترسی به منابع و منافع شهر باید عادلانه در اختیار همه باشد.
وی در پایان تصریح کرد: ما قبول نداریم که خودروسواران بیشتر از اتوبوس‌سواران حق دارند، یا ساکنان محترم مناطق شمالی شهر قرار است نسبت به جنوب شهر بهره‌مندتر باشند، کما اینکه معتقد نیستیم حق زنان کمتر از مردان است و یا اینکه شهر قرار است فقط برای افراد سالم تجهیز شود ولی برای افراد دارای هر نوع بیماری و ضعف و معلولیت مناسب‌سازی نشده باشد. در طرح ترافیک فریاد زدیم که رانت و خاصه‌خرجی نباید باشد، در طرح کاهش هم گفتیم هیچ راننده‌ای حق ندارد هوا را برای دیگر شهروندان آلوده کند. بعد از این هم ان‌شاءالله تلاش خواهیم کرد که به سمت شهری انسانی‌تر، عادلانه‌تر و با رفاه و رضایت بیشتر برای همه حرکت کنیم.
