از دستورات اجرایی ترامپ چه انتظاری باید داشت؟

بازتاب– دونالد ترامپ، پیش‌بینی می‌شود که در روزها و هفته‌های آتی ده‌ها دستور اجرایی صادر کند تا جهت‌گیری و لحن دولت خود را در بازگشت به قدرت تعیین کند. دستورات اجرایی و سایر دستورات ریاست‌جمهوری ابزار قدرتمندی هستند که به رئیس‌جمهور این امکان را می‌دهند که سیاست‌های دولت را از “روز اول” شکل دهد، بدون آنکه نیازی به انتظار برای اقدامات کنگره باشد. ترامپ به احتمال زیاد اقدامات اجرایی سریعی در زمینه‌های مختلفی از جمله مهاجرت، تجارت، انرژی، سلامت و سایر مسائلی که در دوران تبلیغات و ریاست‌جمهوری پیشین خود بر آن‌ها تمرکز داشت، اتخاذ خواهد کرد.

به نوشته CFR؛ دستورات اجرایی (EOs) احتمالاً شناخته‌شده‌ترین نوع دستور ریاست‌جمهوری هستند که شامل اعلامیه‌ها و سایر اقدامات اجرایی نیز می‌شود. رئیس‌جمهور‌ها این دستورات را برای هدایت نهادهای فدرال به انجام اقدامات خاص صادر می‌کنند و دستورالعمل‌های سطح بالایی برای چگونگی اجرای وظایف آن‌ها در چارچوب قانون ارائه می‌دهند. تنها کنگره می‌تواند قوانین جدید تصویب کند یا بودجه از خزانه برداشت نماید، اما رئیس‌جمهور از قدرت گسترده‌ای در اجرای قوانین برخوردار است. بسیاری از دستورات اجرایی به مسائلی مربوط می‌شوند که اغلب خبرساز نمی‌شوند، در حالی که برخی دیگر می‌توانند تأثیرات اجتماعی بلندمدتی بر جای بگذارند، مانند دستور فرانکلین د. روزولت در دوران جنگ جهانی دوم برای بازداشت آمریکایی‌های ژاپنی‌تبار.

اگرچه دستورات اجرایی ابزار مؤثری برای رئیس‌جمهور‌ها هستند، آن‌ها می‌توانند با چالش‌های قانونی و اجرایی مواجه شوند و اغلب به راحتی توسط دولت‌های بعدی لغو می‌شوند. رئیس‌جمهور جو بایدن، مانند بسیاری دیگر از پیشینیان خود، بسیاری از دستورات اجرایی ترامپ را لغو کرد و ترامپ نیز قصد دارد در مقابل واکنش مشابهی نشان دهد. کنگره نیز می‌تواند قانونی برای لغو یک دستور اجرایی تصویب کند.

مسائلی که به احتمال زیاد در دستورات اجرایی ترامپ به آن‌ها پرداخته خواهد شد

مانند سال ۲۰۱۷، ترامپ با اکثریت جمهوری‌خواه در کنگره وارد کاخ سفید خواهد شد، اگرچه اکثریت باریک‌تری خواهند داشت. رهبران جمهوری‌خواه کنگره اعلام کرده‌اند که اولویت‌های قانونی آن‌ها شامل چندین محور از برنامه ترامپ، از جمله امنیت مرزی و کاهش مالیات‌ها خواهد بود، اما مشخص نیست که با توجه به اکثریت ضعیف آن‌ها چه قوانینی قادر به تصویب خواهند بود.

ترامپ در سال اول ریاست‌جمهوری خود نزدیک به ۶۰ دستور اجرایی صادر کرد که بیش از نیمی از آن‌ها در اولین ۱۰۰ روز انجام شد و پیش‌بینی می‌شود این بار نیز اقدامات اجرایی سریعی اتخاذ کند. با این حال، هنوز میزان دقیق اقداماتی که دولت جدید ترامپ انجام خواهد داد، نامشخص است. در اینجا به برخی از مسائل کلیدی که احتمالاً در دستور کار وی قرار خواهند گرفت، اشاره می‌شود:

۱- مهاجرت:

ترامپ احتمالاً هدف وسیعی را در سیاست‌های امنیت مرزی و مهاجرت قرار خواهد داد و بسیاری از اقدامات مشابه دوران نخست‌وزیری خود را دوباره به اجرا خواهد گذاشت. این اقدامات شامل تکمیل دیوار مرزی ایالات متحده-مکزیک، بازگرداندن سیاست “ماندن در مکزیک” (که به مهاجران می‌خواست تا در مکزیک منتظر بمانند تا پرونده‌های پناهندگی آن‌ها در دادگاه‌های آمریکا بررسی شود) و دستور به رئیس مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها برای بازگشت به ماده ۴۲، قانون بهداشت عمومی که ترامپ در سال ۲۰۲۰ برای اخراج سریع مهاجران در دوران پاندمی COVID-19 از آن استفاده کرد، است. همچنین احتمال دارد که ترامپ دوباره ممنوعیت‌های سفر جنجالی خود (مانند ممنوعیت سفر مسلمانان در سال ۲۰۱۷) را بازگرداند، پذیرش پناهندگان را متوقف کند، شهروندی به واسطه تولد را لغو کند (که نیاز به تغییر در قانون اساسی دارد) و اقدامات اجرایی شدیدی برای مقابله با مهاجرت غیرقانونی اتخاذ کند، از جمله راه‌اندازی “بزرگترین عملیات اخراج داخلی” در تاریخ ایالات متحده. با این حال، کارشناسان می‌گویند بسیاری از اقدامات او با چالش‌های قانونی مواجه خواهد شد.

۲- انرژی و تغییرات اقلیمی:

ترامپ احتمالاً دستورات اجرایی برای لغو بسیاری از سیاست‌های پیشینیان خود صادر خواهد کرد، از جمله استانداردهای جدید کارایی سوخت خودروها که او آن‌ها را به‌طور ضمنی به عنوان یک الزام برای خودروهای برقی مطرح کرده بود. همچنین گفته است که معافیت بایدن برای صدور مجوزهای جدید صادرات گاز طبیعی مایع را لغو خواهد کرد و به شدت استخراج نفت و گاز در اراضی و آب‌های فدرال را گسترش خواهد داد تا کشور را به استقلال انرژی کامل برساند. یکی از نخستین دستورات اجرایی ترامپ در زمینه تغییرات اقلیمی ممکن است خروج ایالات متحده از توافق پاریس باشد، توافق بین‌المللی که در سال ۲۰۱۵ برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای جهانی به تصویب رسید. ترامپ در دوران نخست‌وزیری خود این خروج را انجام داد و بایدن در نخستین روز ریاست‌جمهوری خود به این توافق بازگشت. ترامپ همچنین گفته است که ممکن است از کنوانسیون چارچوب تغییرات اقلیمی سازمان ملل در سال ۱۹۹۲ که مبنای مذاکرات تغییرات اقلیمی سازمان ملل است، خارج شود.

۳-تجارت و اقتصاد:

تعرفه‌ها احتمالاً به عنوان ابزار اصلی سیاست تجاری ترامپ باقی خواهند ماند. برخی تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که ترامپ ممکن است از قدرت اجرایی اضطراری برای اعمال برخی از تعرفه‌ها استفاده کند. (از نظر قانونی، کنگره مسئول تجارت خارجی است، اما به رئیس‌جمهورها اختیارات تعرفه‌ای تحت شرایط خاصی داده است). او همچنین ممکن است دستور اجرایی برای کنار گذاشتن مشارکت ایالات متحده در چارچوب اقتصادی هند و اقیانوس آرام که ابتکار تجاری بایدن است، صادر کند. برخی از گروه‌های حامی جمهوری‌خواه از دولت جدید خواسته‌اند تا ایالات متحده را از صندوق بین‌المللی پول، سازمان همکاری اقتصادی و توسعه و بانک جهانی خارج کند، اگرچه بسیاری از تحلیلگران می‌گویند این احتمال ضعیف است. ترامپ همچنین ایالات متحده را در روز نخست ریاست‌جمهوری خود در سال ۲۰۱۷ از توافق ترانس‌پاسیفیک (TPP) که توافق تجاری‌ای بود که دولت اوباما آن را مذاکره کرده بود، خارج کرد. در آن سال، او همچنین دستوراتی در زمینه مواد معدنی حیاتی، اجرای ضدضایعات، گزارش کسری تجاری و پایگاه صنعتی دفاعی صادر کرد.

۴-تحریم‌ها:

ترامپ گفته است که در این دوره از تحریم‌ها با احتیاط بیشتری استفاده خواهد کرد، اما بسیاری از تحلیلگران حقوق بین‌الملل معتقدند که با توجه به استفاده بی‌سابقه از تحریم‌ها در دوره اول ریاست‌جمهوری خود، این احتمال کم است که در استفاده از آن‌ها محتاط باشد. رئیس‌جمهورهای ایالات متحده از دستورات اجرایی (یا به استناد به دستورات اجرایی موجود) برای اعمال تحریم‌ها علیه دولت‌ها یا نهادهای خارجی استفاده می‌کنند. در این راستا، بسیاری از کارشناسان سیاست خارجی پیش‌بینی می‌کنند که ترامپ به سیاست “فشار حداکثری” خود در قبال ایران بازخواهد گشت و تحریم‌ها علیه کوبا را افزایش خواهد داد، اما مشخص نیست که چگونه تحریم‌های گسترده ایالات متحده علیه چین، کره شمالی، روسیه و سایر کشورها را تغییر خواهد داد.

۵-سلامت جهانی:

ترامپ احتمالاً بسیاری از دستورات اجرایی بایدن را در زمینه تأمین مالی برنامه‌های برنامه‌ریزی خانواده در خارج از کشور، از جمله سقط‌جنین، لغو خواهد کرد. ترامپ گفته است که قصد دارد به اعلامیه توافق ژنو ملحق شود که دولت او آن را معرفی کرد و در آن به “ادعای جهانی در مورد حق بین‌المللی سقط‌جنین” اعتراض کرده است. (بایدن در سال ۲۰۲۱ این توافق را لغو کرد). همچنین ترامپ احتمالاً سیاست “گروه مکزیک” یا “قانون گگ جهانی” را که از سازمان‌های غیردولتی خارجی می‌خواهد برای دریافت کمک‌های مالی ایالات متحده موافقت کنند که “سقط‌جنین انجام ندهند یا به طور فعال آن را تبلیغ نکنند”، دوباره احیا خواهد کرد. رئیس‌جمهور رونالد ریگان این سیاست را در سال ۱۹۸۴ ایجاد کرد و از آن زمان با تقسیمات حزبی روبرو بوده است. ترامپ این سیاست را در سال ۲۰۱۷ احیا کرد و دامنه آن را گسترش داد، اما بایدن آن را در سال ۲۰۲۱ لغو کرد.

ترامپ همچنین پیش‌تر گفته بود که قصد دارد از سازمان جهانی بهداشت (WHO) خارج شود، زیرا آن را “تحت کنترل چین” می‌داند. او در سال ۲۰۲۰ بودجه این سازمان را متوقف کرد و روند خاتمه عضویت ایالات متحده در آن را آغاز کرد، به دلیل آنچه که او “مدیریت بد” پاندمی COVID-19 توسط این سازمان خواند. بایدن این تصمیم را برگرداند. بسیاری از کارشناسان همچنین نگران انتخاب جنجالی ترامپ برای وزارت بهداشت، رابرت اف. کندی جونیور، و تأثیر او بر سلامت عمومی و علم ایالات متحده هستند.