«اروپا» پلمب شد
درس‌های حادثه پلاسکو سبب شده تا شهرداری و سازمان آتش‌نشانی تهران از یکسو و دادستانی از سوی دیگر با هیچ بنای ناایمنی به‌خصوص ساختمان‌های تجاری پرخطر در مرکز شهر شوخی نداشته باشند.
به گزارش همشهری، از همين رو ساختمان سينما اروپا كه در سال‌هاي اخير تبديل به فضاي كسب‌و كار شده بود با دستور قضايي پلمب شد. واقعيت آن است كه اين بار با دفعات قبل فرق مي‌كند؛ اخطاريه‌هايي كه به‌دست مالكان بناهاي تجاري ناايمن مي‌رسد، حكم مرگ و زندگي را براي آن مجتمع‌ها دارد؛ مالكان يا مي‌توانند طبق دستورالعمل صادره آتش‌نشاني نسبت به برقراري ايمني اقدام كنند تا حيات يك‌بناي تجاري اداري ادامه داشته باشد يا بي‌توجه به اخطاريه‌ها، منتظر حكم پلمب باشند. نكته بااهميت ماجرا اينجاست كه فرصت بسيار كم است و هشدارها واقعا جدي. پلمب شدن چندين بناي ناايمن و تخريب طبقات غيرمجاز تعدادي از ساختمان‌ها در منطقه 12 از ابتداي تابستان تاكنون جدي بودن اين مسئله را به خوبي نشان مي‌دهد. طي همين چند روز گذشته هم موج دوم اخطاريه‌ها آغاز شده و چندين بناي تجاري در خيابان جمهوري اخطاريه‌هايي را دريافت كرده‌اند. حالا بايد ديد كه اين بناها براي ايمن‌سازي دست به‌كار مي‌شوند يا بي‌خيال در صف آنهايي قرار مي‌گيرند كه پلمب مي‌شوند.
موج اول با 19 اخطاريه
در موج اول اخطاريه‌ها 19بناي ناايمن در 3منطقه 6، 11و 12از سوي آتش‌نشاني و دادستاني حكم دريافت كردند. در اين حكم، فرصت‌هاي معمولا 3ماهه‌اي براي مالكان و هيأت مديره ساختمان‌ها براي ايمن‌سازي و رفع خطر با اولويت موضوعات مربوط به آتش‌سوزي درنظر گرفته شده بود كه با آغاز ماه مهر، اين مهلت‌ها به پايان مي‌رسد. مجتمع‌هاي تجاري آلومينيوم، كويتي‌ها، علاءالدين، بهارستان، خانقاه، آزاد، اروپا، نوشين، شيرين، اخوان، حكيم هاشمي و اسلامي در دو منطقه 11و 12جزو اين 19بناي ناايمن هستند كه برخي از آنها روند ايمن‌سازي را با جديت دنبال مي‌كنند و برخي ديگر مثل مجتمع اروپا واقع در خيابان جمهوري، نرسيده به ميدان بهارستان به‌خاطر بي‌توجهي مالك اواخر هفته گذشته پلمب شدند.
حكم محكم به اروپا
مجتمع اروپا سرگذشت جالبي را طي سال‌هاي اخير داشته است. اين مركز تجاري چندين سال پيش در سينما اروپاي قديمي شكل گرفت كه اسفند‌ماه سال 90در آتش سوخت و تعطيل شد. در واقع مالك آن براي جبران ضرري كه از آتش‌سوزي متحمل شده بود، بدون دريافت مجوزهاي لازم، كاربري ساختمان را تغيير داد و سپس تعدادي واحد توليدي و كارگاهي در آن مستقر شدند. اين واحدها چندين سال مشغول به‌كار بودند كه هفته پيش به واسطه حكم محكم دادستاني، همگي تن به پلمب دادند. البته سازمان آتش‌نشاني بارها اخطاريه‌هايي را مبني بر اينكه اروپا از نظر سازه‌اي، نداشتن سيستم‌هاي اعلام و اطفاي حريق، كاربري‌ها، مسيرهاي تردد اضطراري، انسداد مسيرهاي ورودي و خروجي هوا و… ايمن نيست به شوراي ساختمان ارسال كرده بود. اما بي‌توجهي به اين اخطاريه‌ها، با پلمب كل ساختمان همراه شد.
همسايه‌هاي ناايمن پلاسكو
البته در خيابان جمهوري تهران، بناهاي بسياري هستند كه حال و روزشان كم از اروپا ندارد. به هرحال طبق اعلام وزارت كشور، 40درصد بناهاي تجاري خيابان جمهوري ناايمن هستند. به‌طور نمونه در همسايگي همين ساختمان اروپا، پاساژ صفوي قرار گرفته كه جزو يكي از 4900بناي ناايمن شناسايي شده پايتخت با اولويت درجه يك خطرسازي است. چندصد متر آن طرف‌تر و درست روبه‌روي محل ساختمان پلاسكو، پاساژ حافظ هم ناايمن شناخته شده و اكنون مالك اصلي يعني بنياد مستضعفان با توجه به اخطاريه‌ها از شوراي پاساژ خواسته تا هرچه سريع‌تر نماينده خود را براي ايمن‌سازي معرفي كند. اين بناي قديمي 4طبقه عمدتا محل فروش، توزيع و توليد لباس زنانه و فروش وسايل آرايشي بهداشتي است. حال نداشتن آسانسور، سيم‌كشي‌هاي فرسوده، راه‌پله‌هاي تنگ و البته گاهي مملو از اجناس با درجه اشتعال پايين و وجود تعداد بسياري كولر گازي باعث شده تا آتش‌سوزي تهديد جدي براي حافظ به حساب آيد. گفتني است در نزديكي حافظ، كسبه پاساژ كمپاني هم به‌خاطر يكسري عمليات خطرساز مثل گودبرداري‌هاي غيراصولي از سوي مالك براي ايجاد مغازه‌هاي جديد، گلايه‌مند هستند و احساس خطر مي‌كنند.
جاي رسانه‌ها همچنان خاليست
پس از آنكه ساختمان پلاسكو در آتش سوخت و ريخت، هيأت‌ها و كميته‌هاي ويژه‌اي در سطح دولت، شوراي شهر تهران و مجلس تشكيل شد. اين كميته‌ها به مرور گزارش‌هاي خود را از علل بررسي حادثه پلاسكو ارائه كردند . در اين ميان به‌نظر مي‌رسد كه 3نكته مهم از سوي نهادها مورد غفلت قرار گرفته است. اول ارائه راهكارهاي فوري و عملياتي براي ايمن‌سازي بناها، دوم سعي براي بازبيني و ابلاغ مبحث 22مقررات ملي ساختمان كه ايمني ساختمان‌هاي موجود را در برمي‌گيرد و سوم ارتباط تنگاتنگ با رسانه‌ها براي آگاهي‌بخشي در اين زمينه. از اواخر فروردين‌ماه به بعد كه هيأت ويژه ملي و دولتي بررسي حادثه پلاسكو گزارش خود را ارائه داده، تاكنون چندين نشست كارشناسي در زمينه ايمن‌سازي ساختمان‌هاي بلندمرتبه با حضور اعضاي آن و كارشناسان جديد برگزار شده اما هيچ نكته‌اي به‌عنوان خروجي آن مطرح نشده است. درحالي‌كه محمد فاضلي، عضو كميته اجتماعي و رسانه هيأت ويژه رسيدگي حادثه پلاسكو هنگام ارائه گزارش به نقش پراهميت رسانه‌ها در مديريت بحران تاكيد كرد و گفت: «در كشوري زندگي مي‌كنيم كه ۷۵ درصد مردمش براساس پيمايشي كه انجام داديم در يك سال اخير هيچ برنامه مرتبط با ايمني نديده‌اند.»
