اردوگاه، سرنوشت نجات‌یافتگان از اعدام؟
نجات یافتگان از اعدام به اردوگاه می‌روند؟ این سوالی است که با اظهارات سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضائی مجلس طرح می‌شود.
حسن نوروزی گفته است: «می‌توان با اجرای طرحی در بیابان‌های حسن‌آباد با استفاده از زندانیان اردوگاه‌ها و مکان‌هایی را ایجاد کرد و این افراد را در آنجا نگهداری کرده و به آنها آموزش‌های لازم را داد تا بتوانند دوباره به جامعه بازگردند.» این مباحث به دنبال ابلاغ قانون جدید برخورد با قاچاقچیان مطرح شده است. پیش‌بینی می‌شود با اجرای قانون جدید تعداد زیادی محکوم به اعدام نجات یابند، اما سوال این است که حکم جایگزین آنها چه خواهد بود؟
به گزارش آرمان، خبر از بازبینی پرونده‌هایشان که رسید، جرقه‌ای از امید را در دلشان روشن کرد، حکم آنها هر چه بود دیگر مرگ نبود و نقبی به زندگی می‌زد. بررسی 15هزار پرونده قاچاقچیان و حاملان موادمخدر برای نجات از اعدام خبر مسرت‌بخشی برای خانواده‌های آنها و البته فعالان حقوق‌بشری در ایران است. حال این طرح در سربالایی دیگری افتاده و آن تعیین حکم جایگزین برای این افراد است. ابتدا سخن از حبس‌های طولانی‌مدت و جریمه‌های مالی سنگین بود، اما اخیرا حرف‌هایی نیز از ایجاد اردوگاه‌های موقت برای اسکان و استقرار این افراد به میان آمده است. کارشناسان حقوقی و قضائی کشور از نجات تعداد زیادی از این افراد پس از بازبینی پرونده‌هایشان خبر داده‌اند؛ با این افراد که قطعا تعدادشان نیز کم نیست چه باید کرد؟! قطعا عمل خلاف آنها نمی‌تواند بدون مجازات بماند، در غیر این صورت دیگر سنگ روی سنگ بند نمی‌شود. یافتن مجازات جایگزین اعدام آسان نیست؛ مجازات تعیین شده باید هم‌سنگ اعدام باشد و به همان میزان بازدارنده از ارتکاب‌جرم برای جامعه. اکنون همه گزینه‌ها برای مجازات این افراد روی میز قوه‌قضائیه است و تمام اختیارات به دستان توانمند قضات سپرده شده است تا آنها سرنوشت آینده این افراد را بر کاغذ حکم‌های تازه آنها بنگارند.
احتمال فرستادن قاچاقچیان به اردوگاه
سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضائی با اعلام بررسی دوباره ۱۵هزار پرونده برای توقف حکم اعدام گفت: تعیین حکم جدید بعد از توقف حکم اعدام به تشخیص و رای قاضی بستگی دارد. حسن نوروزی در واکنش به اظهارات سردار زاهدیان مبنی براینکه برای برخورد با عناصری که احکام آنها از اعدام به حبس ابد یا طویل‌المدت تبدیل می‌شود باید بر‌اساس ماده ۴۲ اردوگاه‌هایی برای نگهداری از آنها در شرایط ویژه ایجاد شود، تصریح کرد: می‌توان با اجرای طرحی در بیابان‌های حسن‌آباد با استفاده از زندانیان اردوگاه‌ها و مکان‌هایی را ایجاد کرد و این افراد را در آنجا نگهداری کرده و به آنها آموزش‌های لازم را داد تا بتوانند دوباره به جامعه بازگردند. او درباره متوقف شدن حکم اعدام که چندی پیش در مجلس به تصویب رسید، گفت: مجازات افرادی که در زندان هستند و قبل از ابلاغ این قانون محکوم به اعدام شده بودند با اجرای این قانون حبس و جریمه است. او ادامه داد: در حقیقت حکم اعدام این افراد لغو و به مجازات دیگر تخفیف می‌یابد، مگر اینکه این افراد در قالب باند و گروه‌های مسلحانه دستگیر شده باشند یا سابقه ۱۵ سال محکومیت قطعی داشته باشند. نوروزی در پاسخ به این سوال که بعد از توقف حکم اعدام چه مجازاتی برای این افراد در نظر گرفته می‌شود، توضیح داد: تعیین حکم جدید بعد از توقف حکم اعدام به تشخیص و رای قاضی بستگی دارد. او با بیان اینکه حکم اعدام نیز همچنان برای برخی از مجرمان مواد مخدر اجرا می‌شود، گفت: در حال حاضر نیز قانون اعدام برای سرشاخه‌ها و کسانی که گروه و باند تشکیل داده و بیش از سه کیلو مواد مخدر صنعتی و ۵۰ کیلو تریاک از آنها کشف و ضبط شده است یا در حمل و نقل بیش از ۱۰۰ کیلو موادمخدر نقش داشته باشند، اجرا می‌شود. این عضو مجلس با بیان اینکه این اقدام یک اقدام مولدی است، گفت: می‌توان در این اردوگاه‌ها، دانشگاه، کارگاه و… را ایجاد کرد و به زندانیان آموزش داد و از آنها در همان کارگاه‌ها استفاده کرد. می‌توان زندان را به دانشگاه و مراکز صنعتی تبدیل کرد و می‌توان زندانی را در همین اردوگاه‌ها با آموزش به یک صنعتگر ماهر تبدیل کرد تا بتواند دوباره به جامعه بازگردد.نوروزی ادامه داد: زندان و حبس برای انسان‌سازی است این افراد هم خطا کرده‌اند و می‌توانند با جبران خطایشان دوباره به جامعه بازگردند. او در پاسخ به این سوال که توقف حکم اعدام شامل حال چند نفر از زندانیان می‌شود، گفت: آن‌طور که به ما اطلاع داده‌اند، ۱۵هزار پرونده باید دوباره بررسی شود. نوروزی در پاسخ به این سوال که در قانون جدید حکم اعدام متوقف شده، آیا امکان دارد این حکم دوباره درباره افراد محکوم به اعدام بعد از بررسی صادر شود، گفت: خیر، توقف حکم اعدام به معنای لغو آن است.
اردوگاه بی‌فایده است
یک حقوقدان با اشاره به اینکه ایجاد اردوگاه به منظور استقرار افراد لغو اعدام‌شده را کاری بیهوده می‌داند، می‌گوید: این افراد معتاد و بیمار نبودند که قصد بازپروری آنها را داریم. بسیاری از این افراد قاچاقچیان جزئی هستند که در شرایط ویژه اقتصادی و اجتماعی مملکت ناچار به قاچاق و بازیچه دست قاچاقچیان بزرگ شدند. نعمت احمدی خاطرنشان می‌کند: مسیری نادرست را در راستای مبارزه با موادمخدر طی 38 سال کردیم. ایران اولین گذرگاه پس از مزارع گسترده خشخاش افغانستان است؛ کشوری که به دلیل نفوذ گروهک‌های تروریستی مانند طالبان به تجارت زیرزمینی موادمخدر رو آورده است. افغانستان به تنهایی 90درصد تریاک مصرفی دنیا را تولید می‌کند و ایران مسیر ترانزیت تریاک تولیدی افغانستان با تولید سالانه شش تا 9هزار تن است. او می‌افزاید: در این سال‌ها بیشترین میزان اعدام‌ها و بیش از چهارهزار شهید و 12هزار نفر جانباز نیروی‌انتظامی را در حوزه مواد مخدر داشته‌ایم که با اشرار درگیر شده و جانباز شده‌اند. این وضعیت در حالی بود که همه افراد و صاحب‌نظران معتقد بودند شیوه مبارزه کنونی با موادمخدر علمی نیست. احمدی تاکید می‌کند: این افراد بازیچه دست قاچاقچیان بزرگ قرار گرفتند و گاهی برای تامین هزینه اجاره خانه و به دست آوردن چند‌میلیون ناقابل با قاچاقچیان همراه و سپس اعدام می‌شوند. آنها قاچاقچی و نامتعادل نیستند و نیاز به بازپروری ندارند، این افراد نیازمند شغل و درآمد هستند. او می‌افزاید: معتقدم ایجاد اردوگاه برای این افراد بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد و عملی نیست، زیرا مسائل زیادی مانند تامین اعتبار و بودجه ایجاد این اردوگاه‌ها، چارچوب کاری آنها و نحوه آموزش به این افراد مطرح می‌شود. احمدی می‌افزاید: گزینه بهتر آن است که افراد نجات یافته از چوبه دار را به جامعه بفرستیم، زیرا این افراد تجربه تلخی را در زندان گذرانده‌اند و هدف از مجازات نیز تنبیه مجرم است، اما این تنبیه تنها نباید حذف فیزیکی و اعدام او باشد. او می‌گوید: بهتر است جای صرف هزینه برای ایجاد اردوگاه برای آنها کار و اشتغال ایجاد کنیم و هزینه‌ای را که بناست صرف بازپروری آنها شود برای ایجاد شغل آنها هزینه کنیم. احمدی خاطرنشان می‌کند: بسیاری از این افراد به شرط لغو اعدام آزاد نمی‌شوند و مجازات اعدام آنها به حبس تغییر می‌کند، بنابراین تعالیم مورد نیاز را می‌توان در همان زندان و هنگامی که فرد دوران حبس خود را می‌گذراند، به او آموزش داد. با ایجاد اردوگاه بار اضافه هزینه‌ای بر دوش دولت نگذارند، زیرا در واقع این افراد به دلیل شرایط بد اقتصادی از جامعه طلب دارند و به این دلیل به سوی حمل موادمخدر رفته‌اند.
