اردوغان نتوانست امتیازی در مورد سوریه از پوتین بگیرد
مذاکرات روسای جمهوری روسیه و ترکیه در شرایطی انجام شد که اختلاف دو کشور در مورد حضور نیروهای خارجی در سوریه و حق کردهای سوری در تعیین سرنوشت کشورشان، ابعاد جدیدی پیدا کرده است.
روزنامه «کامرسانت»، چاپ مسکو، امروز در تحلیلی نوشته است: “ولادیمیر پوتین” رئیس جمهوری روسیه روز دوشنبه (13 نوامبر) در استراحتگاه خود در بندر سوچی (در جنوب روسیه) با “رجب طیب اردوغان” رئیس جمهوری ترکیه دیدار و مذاکره کرد. به گفته منابع خبری این روزنامه، به نظر می رسد اردوغان به هدفی که برای آن به روسیه سفر کرده بود، دست نیافته و نتوانست امتیازی از رئیس جمهوری روسیه در مورد سوریه بگیرد.
رئیس جمهوری ترکیه قبل از پرواز به سوچی هدف خود از این سفر را فاش کرده و گفته بود که روسیه و آمریکا باید نیروهای خود را از خاک سوریه خارج کرده و پایگاههای نظامی خود را نیز خالی کنند تا بتوان در سوریه انتخابات آزاد برگزار کرد. البته منطق اردغان قابل درک است: برای اینکه در آن صورت تنها نظامیان ترکیه در سوریه باقی خواهند ماند و او می تواند نفس راحتی بکشد.
در رابطه با محتوای مذاکرات روسای جمهوری روسیه و ترکیه ، “مولود چاوش اوغلو” وزیر امور خارجه ترکیه در پاسخ به سئوال خبرنگاران در مورد درخواست اردوغان برای خروج نظامیان روسی و آمریکایی از سوریه توضیح داد: «رئیس جمهور اردوغان صرفا یادآوری کرد که آمریکا و روسیه هم در سوریه نیروی نظامی دارند. و اگر عملیات نظامی لازم نیست، وجود آنها نیز احتیاجی نیست. این مسئله صرفا یک ابراز عقیده در مورد حل و فصل سیاسی بحران سوریه است.»
“دمیتری پسکوف” سخنگوی دفتر ریاست جمهوری روسیه نیز در پاسخ به این سئوال خبرنگاران که آیا این موضوع در مذاکرات پوتین و اردوغان مطرح شد، گفت: «در جریان مذاکرات در بالاترین سطح، مسائل بسیار پیچیده تری نسبت به این قبیل مسائل، مورد بررسی قرار گرفته است که مسلما محتوای آنها فاش نخواهد شد.»
تاکید پوتین بر لزوم شرکت کردهای سوریه در آینده کشورشان
پذیرایی تصمیم رئیس جمهوری روسیه برای پذیرایی از همتای ترکیهای خود در بندر سوچی هم به این مسئله مربوط می شود که بزودی قرار است در این شهر کنگره «گفتگوهای ملی سوریه» برای تعیین سرنوشت آینده روسیه و تهیه قانون اساسی جدید این کشور، برگزار شود که قرار است نمایندگان نیروهای کرد سوری هم که ترکیه آنها را تروریست می داند، در این کنگره شرکت داشته باشند. اردوغان بارها گفته است که بین کردهای سوریه و کردهای ترکیه (اعضای حزب کارگر کردستان) فرقی وجود ندارد و هر دو تروریست هستند. ولی دیدگاه روسیه و آمریکا در این مورد کاملا متفاوت است.
مذاکرات روسای جمهوری روسیه و ترکیه که ابتدا حدود دو ساعت ونیم بصورت دوجانبه و بعد بصورت گسترده تر و با حضور چند تن از وزرای کابینه ادامه یافت، در مجموع بیش از 4 ساعت بطول انجامید، ولی برعکس، کنفرانس مطبوعاتی پوتین و اردوغان برای خبرنگاران، نسبتا بسیار کوتاه و مختصر بود.
ولادیمیر پوتین در این نشست مطبوعاتی از روند کار مشترک روسیه، ترکیه و ایران بعنوان کشورهای ضامن صلح در سوریه ابراز رضایت کرده و تاکید کرد که همکاری این سه کشور در چارچوب مذاکرات آستانه با هدف حل و فصل اوضاع در سوریه کاملا موفقیت آمیز بوده است.
بیانیه مشترک پوتین و ترامپ، برای اردوغان سئوال انگیز شد
روزنامه «نیزاویسیمایا گازیتا» نیز در مورد مذاکرات ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان نوشته است: بر اساس اظهارات سخنگوی کاخ کرملین، قطعا موضوع بیانیه مشترک روسیه و آمریکا در مورد سوریه در دیدار روسای جمهوری روسیه و ترکیه در سوچی مطرح شده است.
به گزارش تسنیم،متن این بیانیه گویای آن است که رهبران روسیه و آمریکا موافقند که مناقشه در سوریه راه حل نظامی ندارد و آنها تایید می کنند که بحران سوریه تنها در جریان مذاکرات سیاسی در ژنو و مطابق با قطعنامه شماره 2254 شورای امنیت قابل حل و فصل است. رئیس جمهوری ترکیه در تفسیر این بیانیه و در آستانه سفرش به سوچی گفت: «من چنین بیانیه ای را درک نمی کنم. اگر راه حل نظامی، راه خروج از وضعیت نیست، پس چرا روسیه و آمریکا خود نظامیانشان را از سوریه خارج نمی کنند. کسی که چنین حرفی می زند، باید ابتدا نیروهای خود را از سوریه خارج کند.»
حال سئوال اینجاست که آیا منظور وی این بوده که ترکیه به سناریوی نظامی معتقد است و به همین دلیل نظامیان این کشور در خاک سوریه مستقر بوده و بعید است که قصد خروج از سوریه را داشته باشند؟!
مسئله این است که ترکیه آینده سوریه را بدون “بشار اسد” می بیند، درحالیکه روسیه نظری کاملا متفاوت دارد. اختلاف دیدگاه مسکو و آنکارا در مورد شبه نظامیان کرد هم آشکار است.
“آنتون ماردسوف” رئیس بخش تحقیقات خاورمیانه در موسسه توسعه نوآورانه روسیه معتقد است، در واقع می توان گفت روابط روسیه و ترکیه در عرصه سوریه دقیقا در حال حاضر و در میدان نبرد استان ادلب در حال رقم خوردن است. توضیح داد: «ما شاهد تلاش روسیه برای دعوت از نمایندگان کردهای سوری برای شرکت در کنگره گفتگوهای ملی سوریه هستیم، در حالیکه ترکیه آنها را تروریست می نامد، ولی خود از گروههای وابسته به القاعده که در استان ادلب مستقر بوده و در مقابل ارتش سوریه می جنگند، حمایت می کند. دقیقا در این دور از مذاکرات آستانه، یکی از مقامات روس ابراز امیدواری کرد که ترکیه، اقدامی در این رابطه انجام دهد. یعنی بصورت غیرعلنی و مودبانه از مواضع آنکارا در این رابطه، انتقاد کرده است.»
به عقیده این کارشناس، مقامات مسکو قصد ندارند در مورد برخورد با نیروهای کرد در سوریه، امتیازی به ترکیه بدهند و این مسئله را بارها اعلام کرده اند و تلاشهای مقامات آنکارا در این خصوص هم تاکنون شکست خورده است. در واقع روسیه، برخلاف ترکیه و آمریکا، بر این عقیده است که هم نیروهای سیاسی در سوریه، و هم دولت سوریه، حق دارند در تعیین سرنوشت آینده کشورشان سهمیم باشند.